Η τέχνη του μηνύματος

Σου αρέσει το διάβασμα; Αν κρίνω από το γεγονός ότι αυτή τη στιγμή διαβάζεις αυτό το άρθρο, μάλλον δε σου είναι αδιάφορο. Ποιο είναι το αγαπημένο σου βιβλίο, όμως; Μήπως θυμάσαι κάποιο μικρό απόφθεγμα το οποίο διάβασες και σε άγγιξε πιο προσωπικά; Μήπως διάβασες πρόσφατα ακόμη και κάποιο στάτους το οποίο σε επηρέασε για τον οποιονδήποτε λόγο;

Σε όλους μας έχει συμβεί κάποια στιγμή. Θυμήσου λίγο, όμως, πώς ένιωσες τη στιγμή που διάβαζες οτιδήποτε από αυτά. Τι συναισθήματα σου προκλήθηκαν βλέποντας εκείνες τις λέξεις; Ήταν έντονα; Ένιωσες ποτέ σου θυμό, λύπη, αγανάκτηση, χαρά, ενθουσιασμό ή οτιδήποτε άλλο με κάποιο μικρό κείμενο που έπεσε στα χέρια σου; Πόση δύναμη είχαν, άραγε, αυτές οι λέξεις για να σου γεννήσουν κάποιο συναίσθημα;

Σου αρέσει το γράψιμο; Μήπως κρατούσες ποτέ σου ημερολόγιο; Μήπως έχεις ζωηρή φαντασία και δοκίμασες κάποια στιγμή να την αποτυπώσεις στο χαρτί με τη μορφή μιας ιστορίας; Ή μήπως ο λίγο πιο ρεαλιστικός τρόπος με τον οποίο βλέπεις τα πράγματα κι η ανάγκη σου να τα εκφράσεις σε οδήγησε ποτέ στα μονοπάτια της αρθρογραφίας;

Ακόμη κι αν η απάντηση είναι «όχι», μπορώ με βεβαιότητα να σου πω για μια στιγμή μέσα στη μέρα σου κατά την οποία και γράφεις και διαβάζεις μερικά –έστω και μικρά– κείμενα τα οποία σου προκαλούν κάποια συναισθήματα. Γραπτά μηνύματα!

Όλοι μας γράφουμε και λαμβάνουμε αρκετά μέσα στη μέρα μας και μάλιστα σε πολλές περιπτώσεις η συχνότητα με την οποία τα δεχόμαστε κι αντίστοιχα απαντάμε, καθώς κι η έλλειψη του προφορικού λόγου στις καθημερινές μας επαφές, μας οδηγεί στο να ξεχάσουμε τη δύναμη που μπορεί να έχουν. Συρρικνώνουμε τη σημασία του γραπτού λόγου όταν πρόκειται για ένα γραπτό μήνυμα. Τα μηνύματα, όμως, πλέον έχουν ξεκάθαρο κώδικα συμπεριφοράς.

Ας ξεκινήσουμε απ’ τα βασικά. Στις μέρες μας υπάρχουν στοιχεία τα οποία βάζοντάς τα στο μήνυμά σου δηλώνεις το ύφος σου χωρίς ιδιαίτερο κόπο. Emojis ή αλλιώς οι γνωστές σε όλους μας φατσούλες. Αστειεύεσαι; Η γνωστή φατσούλα με τη γλώσσα έξω είναι εδώ για να προλάβει παρεξηγήσεις. Διάβασες κάτι πολύ αστείο; Η φατσούλα που κλαίει απ’ τα γέλια δίνει με τη μία στο συνομιλητή σου να καταλάβει ότι κι εσύ γέλασες. Αντίστοιχα, έχεις θυμώσει; Νευριασμένες ή ίσως κι ειρωνικές φατσούλες μπορούν να σε βγάλουν απ’ τη δύσκολη θέση να γράψεις κάποιο μακρινάρι. Μιας κι είπα για ειρωνεία όμως, πόσο εκνευριστικές μπορούν να γίνουν οι φατσούλες όταν τις χρησιμοποιούμε ειρωνικά; Πόσο εύκολα μπορούν να μας οδηγήσουν σε μία παρεξήγηση ή έναν καβγά;

Ένα άλλο εργαλείο, που η πλειοψηφία πρέπει να μάθει να χρησιμοποιεί σωστότερα, είναι τα σημεία στίξης. Ακριβώς επειδή τα μηνύματα θεωρούνται πιο ανεπίσημη μορφή λόγου, μπαίνουμε στη διαδικασία να σκεφτούμε ότι μπορούμε να γράψουμε με πολύ μεγαλύτερη χαλαρότητα. Αυτό εν μέρει ισχύει, ναι, αλλά, όπως και να ‘χει, ας μην ξεχνάμε ότι τα σημεία στίξης μπορούν να αλλάξουν καθοριστικά το νόημα μιας πρότασης. Πάμε να δούμε ένα αρκετά γνωστό παράδειγμα;

Στέλνεις το εξής μήνυμα στην ομαδική συνομιλία με τους κολλητούς σου: «Πάμε να φάμε παιδάκια;» Όχι, δεν έκανε το Τ9 κάποιο λάθος. Το λάθος το έκανες εσύ. Σε αυτό το μήνυμα δεν έχεις χρησιμοποιήσει δύο πολύ, αλλά πάρα πολύ, βασικά πράγματα. Είτε κόμμα είτε διαλυτικά. Η χρήση οποιουδήποτε από τα δύο (ιδανικά και των δύο) στην προκειμένη περίπτωση μπορεί να σε γλυτώσει μέχρι κι από βέβαιη φυλάκιση! Τα διαλυτικά σε μεταλλάσσουν από αιμοβόρο ανθρωποφάγο, με προτίμηση στη νεαρή ηλικία, σε έναν απλό κρεατοφάγο άνθρωπο ο οποίος πεθύμησε να φάει παϊδάκια! Τεράστια η διαφορά που ‘καναν δύο τόσο δα μικρές τελίτσες, δε συμφωνείς; Απ’ την άλλη, η χρήση ενός κόμματος μεταλλάσσει τελείως την πρόταση σε: «Πάμε να φάμε, παιδάκια;». Προσκαλείς την παρέα σου, με άλλα λόγια, για ένα οποιοδήποτε φαγητό, κρεατικό ή κι όχι!

Μια άλλη πολύ βασική παράμετρος είναι η επιλογή κεφαλαίων ή μικρών χαρακτήρων. Τα κεφαλαία γράμματα δίνουν αυτομάτως μια πολύ πιο επιθετική μορφή στο κείμενό μας. Δίνουν την εντύπωση ότι φωνάζουμε. (ΤΙ; ΜΉΠΩΣ ΔΕ ΣΥΜΦΩΝΕΊΤΕ;) Τα μικρά γράμματα αντίστοιχα δίνουν μια πολύ πιο ήρεμη μορφή. Τι; Μήπως δε συμφωνείτε; Μάλλον συμφωνείτε…

Ας μάθουμε όλοι να χειριζόμαστε σωστά ένα μέσο που χρησιμοποιούμε καθημερινά. Ας εξοικειωθούμε με όλες τις μικρές παραμέτρους του, που όμως μπορούν να κάνουν τόσο μεγάλη διαφορά. Θα γλυτώσουμε παρεξηγήσεις και καβγάδες και θα γίνουμε πολύ πιο ευχάριστοι συνομιλητές στον γραπτό λόγο. Πάμε να το δουλέψουμε, και καλές μας πολύωρες συζητήσεις.