Καλά που δεν υπάρχει μαγικό κουμπί για να ξεχάσεις

How happy is the blameless vestal’s lot!

The world forgetting, by the world forgot.

Eternal sunshine of the spotless mind!

Each pray’r accepted, and each wish resign’d.

Πόσο χαρούμενη είναι η παρτίδα των άμεμπτων αγνών!

Τον κόσμο ξεχνώντας, ξεχασμένοι από τον κόσμο.

Αιώνια λιακάδα του καθαρού μυαλού!

Κάθε προσευχή δεκτή, και κάθε ευχή ξανά γραμμένη.

Απόσπασμα από το ποίημα του Alexander Pope, “Eloisa to Abelard”. Ένα απόσπασμα που έμελλε να χαρίσει τον τίτλο σε μια ταινία που με τη σειρά της έμελλε να αφήσει κόσμο και κοσμάκι ξάγρυπνο για νύχτες να αναρωτιέται αν θα ήταν όντως πιο ευτυχισμένος αυτός που θα μπορούσε να ξεχάσει ή αν θα ήταν απλώς μια καλά στημένη οφθαλμαπάτη ευτυχίας που θα έκρυβε όλη τη δυστυχία του κόσμου.

«Η αιώνια λιακάδα ενός καθαρού μυαλού». Η ιστορία δύο ανθρώπων που κάποτε υπήρξαν ερωτευμένοι και έζησαν μαζί το δικό τους απόλυτο. Στο παρόν όμως νιώθουν κενοί, πληγωμένοι, παγιδευμένοι σε μια σχέση που δεν τους γεμίζει και με έναν άνθρωπο απέναντί τους που πλέον δεν αντέχουν στη ζωή τους. Μια σχέση που άφησε αναμνήσεις, πολλές απ’ τις οποίες πονάνε τόσο πολύ που η δυνατότητα να ξεχαστούν φαντάζει λυτρωτική. Όμως κάποιοι βρίσκουν τρόπο να το κάνουν, κυριολεκτικά να ξεχάσουν και να λυτρωθούν -ή έτσι νομίζουν.

Αλήθεια έχεις σκεφτεί ποτέ κάτι αντίστοιχο; Ότι θα ήθελες να ξεχάσεις μια κατάσταση ή έναν άνθρωπο που σε πόνεσε; Αν εκείνη τη στιγμή βρισκόταν μπροστά σου ένα μαγικό κουμπάκι που μπορούσε να σβήσει τα πάντα, θα το πατούσες! Θα άφηνες πίσω καταστάσεις που σε πλήγωσαν και θα κατάφερνες με έναν τρόπο μαγικό να ανοίξεις μια λευκή σελίδα, καθαρή από μουτζούρες, από σημάδια του παρελθόντος και να προχωρήσεις. Έτσι, εύκολα κι ανώδυνα.

Μια λύση που θα μπορούσε να βρει εφαρμογή μόνο στη φαντασία. Μια φαντασία όμως που σε δύσκολη στιγμή λειτουργεί λίγο σαν δικλείδα ασφαλείας προτείνοντας λύσεις βασισμένες σε ένα «αν γίνονταν…». Λύσεις που δε μοιάζει εφικτό να υλοποιηθούν, αλλά αρκετά ενδιαφέρουσες στην ανάλυσή τους. Αυτός είναι ένας ακόμη τρόπος να διατηρήσει ο νους μας την υπερδιέγερση που τη δεδομένη στιγμή νιώθει πως του είναι απαραίτητη. Λύσεις που φαντάζουν ιδανικές και σε φανταστικό περιβάλλον, δελεαστικές. Ας αφιερώσουμε όμως δύο λεπτά να το σκεφτούμε λίγο καλύτερα, γιατί κάτι μου λέει ότι όσο δελεαστικό και ιδανικό κι αν φαντάζει το να ξεχάσεις, μπορεί και να κρύβει παγίδες.

Ποτέ καμία ιστορία δεν είχε μόνο άσχημες στιγμές, όσο και αν καμιά φορά έχουμε την τάση να αγνοούμε τις όμορφες και να φερόμαστε σαν να μην υπήρξαν. Αν ήταν όλες άσχημες εξάλλου, δε θα πονούσε τόσο ή πιθανότατα δε θα πονούσε καθόλου. Από τα όμορφα γαντζωνόμαστε και αναπτύσσουμε συναισθήματα και προσδοκίες. Αυτές ακριβώς τις προσδοκίες γκρεμίζουν οι άσχημες στιγμές, γι’ αυτό πληγωνόμαστε. Οι θετικές αναμνήσεις, εκείνες που σε έκαναν να νιώσεις ότι ζεις κάτι ξεχωριστό, θα άντεχες να διαγραφούν; Θα ήθελες οικειοθελώς να ξεχάσεις μερικές από τις πιο όμορφες και δυνατές στιγμές σου μόνο και μόνο για να γλιτώσεις κάποιες που ίσως πόνεσαν;

Κάθε άνθρωπος, ανεξάρτητα από τη κατάληξη, υπήρξε κάποτε επιλογή σου και κατάφερε να σου γεννήσει συναισθήματα. Υπήρξαν στιγμές και πρώιμα στάδια στα οποία τον είχες στο μυαλό σου και αναλογιζόσουν όλα εκείνα τα «αν». Ίσως ακόμη να υπήρξε εποχή που θεωρούσες την πραγματοποίηση τέτοιων σκέψεων άπιαστο όνειρο. Και ήρθαν έτσι τα πράγματα που έπαιξες με τις πιθανότητες και, έστω ένα κομμάτι τους, κατάφερες να το κερδίσεις! Θες να μου πεις λοιπόν ότι στο τέλος θα προτιμούσες να μείνεις με ένα απωθημένο μη γνωρίζοντας ότι κάποια στιγμή κατάφερες να πραγματοποιήσεις όσα θεωρούσες άπιαστα; Θα προτιμούσες να έχεις μείνει κολλημένος σε μία πιθανότητα χωρίς να μάθαινες ποτέ πως τελικά την κέρδισες;

Δειλό μου ακούγεται. Θα μας έδινε τη δυνατότητα να κάνουμε τους μάγκες στα πιο δύσκολα παιχνίδια, παίζοντας όμως πάντοτε εκ του ασφαλούς. Θα το έκανε εύκολο να λέμε πως «παίζουμε με τη φωτιά» και θα έκοβε έτσι όλη την ένταση και την αδρεναλίνη που προσφέρει όταν όντως γίνεται. Είναι εντυπωσιακό να παίζεις με φωτιές, κυρίως γιατί υπάρχει πάντα ένας κίνδυνος να γίνεις παρανάλωμα, κανείς όμως δε θα αναφωνήσει από θαυμασμό αν σε δει να παίζεις με έναν αναπτήρα από δαύτους που μόλις τους αφήσεις σβήνουν.

Και κάτι τελευταίο. Έστω ότι μπορούσες να ξεχάσεις. Τι ακριβώς πιστεύεις ότι θα κέρδιζες; Απώλεια της μνήμης σημαίνει απώλεια του μαθήματος που η ανάμνηση μπορεί να σου προσφέρει. Επιστροφή στο σημείο μηδέν. Επιστροφή σε έναν δρόμο που μαθηματικά και πλέον δοκιμασμένα οδηγεί σε μονοπάτια δύσκολα. Υπάρχουν όμως φορές που τα πιο δύσκολα μονοπάτια κρύβουν και την  πιο όμορφη θέα και είναι άσχετο αν αυτή βρίσκεται στην αρχή, στη μέση ή στο τέλος μιας διαδρομής. Εξακολουθούν να είναι εκεί και εξακολουθούν να κάνουν τη διαδρομή να αξίζει. Και αυτό ακριβώς μας έμαθε και αυτή η υπέροχη ταινία μέσα από τον τελευταίο της διάλογο. Έναν διάλογο που μέσα από την παραδοχή όλων των άσχημων στιγμών κατάφερε να σηματοδοτήσει μια καινούρια αρχή.

– Δεν μπορώ να σκεφτώ τίποτα που δε μου αρέσει πάνω σου…

– Ναι, αλλά θα το κάνεις! Θα δεις! Θα σκεφτείς πολλά. Και εγώ θα βαρεθώ μαζί σου και θα νιώσω παγιδευμένη, γιατί αυτό συμβαίνει με μένα!

– Εντάξει. (χαμόγελο)

– (χαμόγελο)… Εντάξει.