Μετά το χωρισμό μην κατηγορείτε ο ένας τον άλλο στα παιδιά

Και ο πρίγκιπας φίλησε την πριγκίπισσα και παντρεύτηκαν. Έζησαν για πάντα μαζί ευτυχισμένοι στο μακρινό βασίλειό τους. The end.

Το έχουμε διαβάσει σε τόσα παραμύθια και το έχουμε δει σε άλλες τόσες ταινίες. Επειδή, όμως, ως γνωστών, η ζωή δεν είναι πάντα βγαλμένη από παραμύθι, για πολλά ζευγάρια το στόρι δεν τελειώνει εκεί. Τα προβλήματα και οι δυσκολίες κάνουν συχνά την εμφάνισή τους στα ζευγάρια. Ο έρωτας χάνεται, η αγάπη εξασθενεί και το άλλοτε ευτυχισμένο ζευγάρι αποφασίζει ότι οι δρόμοι τους πρέπει να συνεχίσουν χώρια για καλό και των δύο. Τα πραγματικά προβλήματα, ωστόσο, προκύπτουν όταν στη μέση υπάρχουν παιδιά και αυτό γιατί πολλές φορές είναι δύσκολο για τους γονείς να καταφέρουν να τα κρατήσουν έξω από αυτή την κατάσταση.

Ένα παιδί δεν πληγώνεται τη στιγμή που μαθαίνει πως οι γονείς του χωρίζουν. Το γεγονός ότι «η μαμά και ο μπαμπάς θα ζουν πλέον σε διαφορετικά σπίτια» σίγουρα δε θα του καλοφανεί, αλλά είναι μια καινούρια κατάσταση, στην οποία αργά ή γρήγορα θα προσαρμοστεί. Αυτό που πραγματικά μπορεί να πληγώσει ένα παιδί είναι η συμπεριφορά των γονιών από εκεί και πέρα.

Ένα από τα πιο συχνά και σοβαρά λάθη που γίνονται είναι να αρχίσει ο ένας γονιός να κατηγορεί τον άλλον μπροστά στα παιδιά. Σε πολλές περιπτώσεις μπορεί ο γονιός από μεριάς του να έχει δίκιο. Ίσως νιώθει θυμό, αγανάκτηση, απέχθεια, λύπη για το άλλο άτομο και για την κατάσταση στην οποία βρίσκεται. Μπορεί πραγματικά να αδικήθηκε. Ίσως να νιώθει τα συναισθήματα να τον πνίγουν και να έχει την ανάγκη να τα εξωτερικεύσει. Όσα δίκια, όμως, κι αν έχει με το μέρος του μια τέτοια συμπεριφορά ποτέ δεν μπορεί να του βγει σε καλό. Σκέψου λίγο τι συναισθήματα μπορεί να προκαλέσει στο παιδί.

Εκείνο εξακολουθεί να έχει δυο γονείς τους οποίους αγαπάει, αλλά έμμεσα του ζητείται να διαλέξει στρατόπεδο. Έστω ότι αποφασίζει να κρατήσει ουδέτερη στάση. Σκέψου πόσες ενοχές μπορεί να του δημιουργηθούν εξαιτίας αυτής του της συμπεριφοράς. Πόσο εύκολα μπορεί να θεωρήσει ότι πρακτικά προδίδει τον αδικημένο γονέα του. Και όλα αυτά γιατί; Επειδή η ψυχούλα του αρνήθηκε να γυρίσει την πλάτη σε έναν από τους δύο ανθρώπους που τον έφεραν σε τούτο τον κόσμο.

Ή ας σκεφτούμε ένα πρακτικά ακόμη χειρότερο σενάριο. Έστω ότι το παιδί όντας επηρεασμένο από τα όσα ακούει αποφασίζει να κρατήσει στάση υπέρ του ενός, μεγαλώνοντας όμως συνειδητοποιήσει ότι έχασε μία εν δυνάμει καλή σχέση με τον έτερο γονιό του -όχι επειδή ο γονιός φέρθηκε λάθος στο ίδιο, αλλά εξαιτίας όσων άκουγε και ίσως εξαιτίας της δικής του αδυναμίας να αντιμετωπίσει την κατάσταση κριτικά στην ηλικία που βρισκόταν τότε. Πώς θα ένιωθε ο  -άλλοτε αδικημένος- γονέας αν το παιδί ξαφνικά τον κατηγορούσε για μία στάση που κράτησε το ίδιο; Είναι κάτι που μακροχρόνια θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά -ή ακόμη και να καταστρέψει- τη σχέση παιδιού-γονέα.

Ας θυμηθούμε κάτι που λέει ο σοφός λαός. Σε ένα χωρισμό ποτέ δε φταίει μόνο ο ένας. Ο καθένας από τη μεριά του έχει κάποια ποσοστά δίκιου. Μπορείς έστω να φανταστείς πόση σύγχυση θα μπορούσε να δημιουργηθεί σε ένα παιδάκι αν και οι δύο πλευρές λειτουργήσουν με τον ίδιο τρόπο; Κάτι που πολύ εύκολα μπορεί να γίνει, μιας και ως γνωστών, κάθε δράση φέρνει αντίδραση. Αν ο πρώτος αντιληφθεί ότι το παιδί του ακούει αρνητικά λόγια για τον ίδιο, ακόμη και από άμυνα και προς υπεράσπιση του εαυτού του μπορεί να ξεκινήσει να κάνει το ίδιο. Το παιδί μπορεί να μπερδευτεί, να αντιμετωπίζει και τους δύο καχύποπτα, να νιώσει θυμό και αγανάκτηση και τελικά να θεωρήσει και τους δύο γονείς αναξιόπιστους.

Αν πάλι κάτι τέτοιο δε συμβεί, τότε μία άλλη παγίδα κρύβεται πίσω από μια τέτοια συμπεριφορά και αυτή είναι το να επιφέρει τα ακριβώς αντίθετα αποτελέσματα. Ποτέ μην υποτιμήσεις ένα παιδί θεωρώντας το άβουλο και πιστεύοντας ότι θα καταπιεί αμάσητο ότι του προσφέρεις. Τα παιδιά έχουν μοναδικό τρόπο σκέψης, ο οποίος ερμηνεύει όχι μόνο τι θα πεις, αλλά και τον τρόπο που θα το πεις ή θα φερθείς. Επίσης, ας μην ξεχνάμε ότι ζούσαν στο ίδιο σπίτι με το πρώην ζευγάρι που σημαίνει ότι μπορεί να έχουν κρατήσει στη μνήμη τους άσχημες συμπεριφορές, όσο και αν είχαν προσπαθήσει οι γονείς να κρύψουν το πρόβλημα. Όταν, λοιπόν, μετά το χωρισμό ο ένας από τους δύο μιλάει με άσχημο τρόπο, ενώ ο δεύτερος φέρεται σωστά και δε ρίχνει ευθύνες ακόμη και για πράγματα που το παιδί μπορεί να ξέρει, το παιδί πολύ εύκολα μπορεί να θεωρήσει ότι αφού ο δεύτερος γονιός φέρεται καλά, είναι και εκείνος που έχει δίκιο.

Αν δε, μιλάμε για περίοδο εφηβείας τα πράγματα είναι χειρότερα. Σε αυτή την ηλικία πάνω-κάτω όλοι μας εκνευριζόμαστε με τους γονείς μας για τα πιο χαζά και ανούσια πράγματα. Η κατάσταση που περιγράφουμε όμως δεν είναι καθόλου ανούσια. Θα ενοχλεί το παιδί, θα το στεναχωρεί και θα βγάζει από μέσα του τα πιο αρνητικά συναισθήματα για τους πιο σωστούς λόγους. Πολύ εύκολος, λοιπόν, ο συνειρμός «αν τρελαίνει έτσι εμένα, φαντάσου τι έκανε στον άλλο μου γονιό». Σου φαίνεται άδικος τρόπος σκέψης; Εύκολος είναι, οπότε φρόντισε να μη φτάσει εκεί.

Κλείνοντας, ας μην ξεχνάμε ότι το υγιές είναι τα παιδιά να διατηρήσουν μία όμορφη σχέση και με τους δύο γονείς. Έχουν ανάγκη και τους δύο στη ζωή τους και θέλουν να τους βλέπουν να συνεργάζονται αρμονικά σε ό,τι αφορά τα ίδια. Και κάτι τελευταίο. Τα παιδιά δεν έχουν κανένα μερίδιο ευθύνης για τα λάθη των γονέων, οπότε να θυμάστε πάντα ότι ακόμη και αν πάψατε να είστε ζευγάρι εξακολουθείτε να είστε γονείς.