Πάμε να κάνουμε εικόνα μια από τις πιο τρυφερές στιγμές στη ζωή ενός ανθρώπου; Η στιγμή που παίρνει το παιδάκι του πρώτη φορά στα χέρια του και νιώθει το άγγιγμά του, εισπνέει το άρωμά του και συνειδητοποιεί -ίσως λιγάκι απότομα- πως αυτό το πλασματάκι που βρίσκεται στην αγκαλιά του, για πολύ-πολύ καιρό ακόμη θα είναι ένα από τα σημαντικότερα, αν όχι το σημαντικότερο, κομμάτια της ζωής του. Κάπως έτσι γίνεται η γνωριμία γονέα και παιδιού. Μέσα από μια αγκαλιά. Και σε μεγάλα ποσοστά κάπως έτσι συνεχίζει η συγκεκριμένη σχέση. Με ένα παιδάκι να ζητάει την αγκαλιά του γονέα, είτε για παρηγοριά σε ένα χτυπημένο γόνατο, είτε για επιβράβευση σε μια μικρή επιτυχία, είτε απλώς γιατί έτσι, γιατί το ένιωσε και το ζήτησε. Και αντίστοιχα ο γονέας από τη πλευρά του συχνά ζητάει την αγκαλιά του μικρού αυτού πλάσματος είτε σαν ένα ευχαριστώ σε ένα μικρό δωράκι, είτε σαν συγγνώμη σε μια σκανταλιά, είτε απλώς σαν την απόλυτη εκδήλωση κι επιβεβαίωση της αγάπης του. Συχνά. Γιατί τα πράγματα δεν είναι πάντα έτσι.

Δεν είναι λίγοι οι άνθρωποι γύρω μας που δεν τα πάνε καλά με τις αγκαλιές. Δεν είναι καθόλου μικρός ο αριθμός εκείνων που δηλώνουν πως τους κάνουν να νιώθουν άβολα. Το άγγιγμα ενός άλλου ανθρώπου, αν δεν είναι απαραίτητο, ζωγραφίζει σε δευτερόλεπτα στα πρόσωπά τους την αμηχανία και τους κάνει να νιώθουν πιο παγωμένοι και από το χιονάνθρωπο στη χιονισμένη αυλή μας. Ναι αλλά, ίσως αναρωτιόμαστε, είναι δυνατόν να τσουβαλιάζει κάποιος το παιδί του στο σακί με όλους τους υπόλοιπους «άλλους ανθρώπους»; Δεν είναι αυτό απρόσωπο; Δεν του κρεμάει αυτόματα στο λαιμό την ταμπέλα του απόμακρου και ίσως του «κακού γονιού»; Για να μπορέσουμε να δώσουμε απαντήσεις σε τέτοια, αυθόρμητα, ερωτήματα είναι πολύ σημαντικό να κατανοήσουμε το τι μπορεί να οδηγεί ένα γονιό σε μια τέτοια στάση. Και οι λόγοι είναι παραπάνω από ένας.

Ας ξεκινήσουμε με μια από τις πιο συχνές περιπτώσεις. Εκείνες στις οποίες μιλάμε για έναν κύκλο. Γονείς που δεν έδειχναν την αγάπη τους μέσω της αγκαλιάς και παιδιά, που όταν με τη σειρά τους γίνονται γονείς, αδυνατούν να εκδηλώσουν επίσης έτσι τα συναισθήματά τους. Σημαίνει αυτό ότι δεν τα εκδηλώνουν καθόλου; Σε καμία περίπτωση. Πολύ σημαντική η διευκρίνηση εδώ, δε μιλάμε για ανθρώπους συναισθηματικά αποστασιοποιημένους, μιλάμε για άτομα γεμάτα από συναισθήματα και αγνή αγάπη προς το παιδάκι τους, που όμως δυσκολεύονται να το δείξουν με το συγκεκριμένο τρόπο. Και από μία οπτική είναι λογικό. Αν ποτέ δεν έχεις νιώσει πάνω σου την αγάπη της αγκαλιάς, σημαίνει πολύ απλά πως δεν την ξέρεις. Δεν κατανοείς το τι αυτή προσφέρει, όπως ακριβώς και ένας άνθρωπος μεγαλωμένος σε πολικό κλίμα αδυνατεί να καταλάβει την ευχαρίστηση που προσφέρει η θάλασσα σε μια καυτή ημέρα. Αν δεν έχεις νιώσει ποτέ σου να σκας από τη ζέστη για πιο λόγο ακριβώς να εκτιμήσεις τη δροσιά; Και ίσως αυθόρμητα κάπου εδώ να ερχόμαστε και να απαντάμε «λόγω ενστίκτου». Λάθος όμως. Ένστικτο είναι η αγάπη, η εκδήλωσή της είναι βίωμα.

Περίπτωση δεύτερη και αφού μιλούσαμε για ένστικτα, ας παραμείνουμε στο θέμα και ας δούμε ένα ακόμα. Φόβος. Τι μπορεί να φοβάται ένας γονέας; Παραπάνω από ένα πράγματα. Για αρχή, αν μιλάμε για παιδί στην εφηβεία ή και αργότερα, δεν είναι λίγοι εκείνοι που δηλώνουν πως φοβούνται το ενδεχόμενο να αγγίξουν κατά λάθος κάποιο ευαίσθητο σημείο και να κάνουν έτσι το παιδί να νιώσει άβολα. Πηγαίνοντας το θέμα των φόβων ένα βήμα παρακάτω, αν μιλάμε για μικρότερες ηλικίες, είναι αρκετοί όσοι χρησιμοποιούν τη συγκεκριμένη μέθοδο ως τρόπο εκπαίδευσης του παιδιού για το πόσο σημαντικό είναι να έχει τον απόλυτο έλεγχο του σώματός του. Σε αυτήν την περίπτωση δε μιλάμε για άτομα που δυσκολεύονται τα ίδια με τις αγκαλιές. Μιλάμε για άτομα που παλεύουν να μάθουν στο παιδί πως η αγκαλιά είναι κάτι που πρέπει να κάνει μόνο αν το νιώθει εκείνο. Τα παιδιά όμως, όντας πλάσματα πιο μιμητικά και από τους μίμους στο μοναστηράκι, βλέποντας τους γονείς τους να διστάζουν να τα αγκαλιάσουν παίρνουν το μήνυμα ότι πρόκειται για κάτι κακό και δεν το επιδιώκουν ούτε τα ίδια.

Και φυσικά οι περιπτώσεις δεν τελειώνουν εδώ. Οι λόγοι που μπορεί ένας γονέας να μην αγκαλιάζει το παιδί του είναι πολλοί ακόμη και μπορούν να κυμανθούν από ψυχολογικούς, όπως σε περιπτώσεις ανθρώπων που δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν και κατ’ επέκταση να εκφράσουν τα συναισθήματά τους, μέχρι βιωματικούς, όπως σε περιπτώσεις γονιών που λόγω κάποιας δικής τους πρωθύστερης εμπειρίας δεν προτιμούν την αγκαλιά σαν μέσο έκφρασης. Το πραγματικό ερώτημα που προκύπτει όμως είναι κατά πόσο μια τέτοια κατάσταση επηρεάζει τελικά ένα παιδί. Και η απάντηση εδώ, είναι ότι το κάνει και μάλιστα πολύ.

Άπειρες οι έρευνες που έρχονται να μας μιλήσουν για τη δύναμη της αγκαλιάς και για το ρόλο της, τόσο στη σχέση γονέα-παιδιού, όσο και στην ψυχολογική ανάπτυξη του δεύτερου. Τι γίνεται λοιπόν με όλους εκείνους τους γονείς που δυσκολεύονται στο συγκεκριμένο τομέα, όχι λόγω έλλειψης ενδιαφέροντος αλλά λόγω προσωπικών παραγόντων που τους κρατάνε πίσω; Πρώτο βήμα είναι η συνειδητοποίηση της σοβαρότητας της κατάστασης. Η παραδοχή πως ένα δικό τους προσωπικό κόλλημα καταλήγει εν αγνοία τους να βλάπτει το παιδί τους. Όταν αυτό γίνει, η δουλειά με τον εαυτό τους -είτε αυτό σημαίνει τη συνειδητή επιλογή να πάνε κόντρα σε ένα ένστικτό τους, είτε την αναζήτηση βοήθειας από κάποιον ειδικό- είναι μονόδρομος.

Η σχέση γονέα-παιδιού θα έπρεπε να έχει την αγκαλιά σαν σήμα κατατεθέν της. Και βασικά την έχει ήδη και αυτό σηματοδοτείται από εκείνη την πρώτη τρυφερή στιγμή μεταξύ τους. Την πρώτη τους επαφή και το πρώτο τους αντίκρισμα. Μια σχέση λοιπόν που ξεκινάει έτσι, είναι το πλέον λογικό να συνεχίζεται με τρόπο αντίστοιχο. Και όταν αυτό δε συμβαίνει είναι υψίστης σημασίας να ψάχνουμε το «γιατί» και να το πολεμάμε, χωρίς να ησυχάζουμε δευτερόλεπτο μέχρι να το νικήσουμε. Να δίνουμε πραγματικά τον καλύτερό μας εαυτό, όχι για εμάς, αλλά γιατί η συγκεκριμένη σχέση αξίζει την κάθε προσπάθεια για απόλυτη επιτυχία.

 

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!

Συντάκτης: Μαρία Ρουσσάκη
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου