Η νοσταλγία είναι συναίσθημα γλυκόπικρο. Γεννιέται μέσα από τις αισθήσεις των στιγμών που καθώς περνάνε αφήνουν πίσω η καθεμιά κι από ένα μικρό κουτί της Πανδώρας, ώστε να εξασφαλίσουν τις μελλοντικές τους έστω κι αστραπιαίες επιστροφές. Οι πιο ύπουλες νοσταλγίες είναι εκείνες που συνδέθηκαν άρρηκτα με ένα πρόσωπο κι ό,τι αυτό συμβόλιζε κάποτε για σένα όσο ακόμη υπήρχε στη ζωή σου ενεργά.
Κακά τα ψέματα. Όλοι μας λίγο πολύ έχουμε γνωρίσει εκείνον τον έναν άνθρωπο ο οποίος θα αποτελεί σημείο αναφοράς στη ζωή μας όσα χρόνια κι αν περάσουν ακόμη κι αν πλέον έχουμε εντελώς χαθεί. Ανάλογα με το τι ιδιότητα είχαμε ο ένας στη ζωή του άλλου κάποιοι αφήνουμε το σημάδι μας ανεξίτηλο προτού πάμε παρακάτω κι ακολουθήσουμε δρόμους διαφορετικούς.
Λένε για τον πρώτο πραγματικό μας έρωτα πως είναι κάτι το οποίο μένει χαραγμένο στη μνήμη μας ως μια έντονη γλυκιά ανάμνηση αν εκπληρώθηκε στην ώρα του ή ως αυτό το ανεξήγητο που θα μας τρώει μέσα στα χρόνια με κάθε ευκαιρία αν αποτέλεσε τότε απωθημένο. Είτε είναι ο πρώτος είτε ο πέμπτος είτε ο τελευταίος δεν ξέρω πόση σημασία έχει. Αυτό που έχει σημασία είναι ο άνθρωπος και το τι συμβόλιζε για σένα, τι σε έκανε να αισθανθείς όσες λίγες ή πολλές στιγμές μπόρεσες να μοιραστείς μαζί του.
Οι άνθρωποι που αποτελούν σημεία αναφοράς ξεχωρίζουν μέσα μας γιατί κάπου, κάπως, κάποτε μας έκαναν να νιώσουμε όπως κανείς άλλος δεν κατάφερε ούτε πριν ούτε μετά από αυτούς. Μπορεί, λοιπόν, να μη μοιραζόμαστε τίποτε πια μαζί τους πρακτικά όμως μοιραστήκαμε κάτι ανεπανάληπτο στο παρελθόν κι αυτό αρκεί για να παραμένουν μέσα μας ως κάτι που δε θα σβήσει εντελώς ίσως και ποτέ.
Μπορεί να αλλάζει μορφές κι η έντασή του με τον καιρό να αυξομειώνεται ανάλογα με τις εμπειρίες που διαδέχονται η μία την άλλη στην καθημερινότητά μας. Δεν είναι τυχαίο όμως το ότι κάθε φορά που το μυαλό μας αδειάζει από άλλα πράγματα, βλέμματα, πάθη, άλλες αγκαλιές, συμβουλές, συνεργασίες ή φιλίες αυθόρμητα το μέσα μας σχηματίζει μία και μόνο εικόνα. Αυτού ή αυτής που σε ένα τότε όλο και πιο μακρινό μας έδωσε κάτι που κανείς δε θα καταφέρει να μας προσφέρει ίδιο ή με την ίδια ένταση μέσα στα χρόνια. Κι ας μην καταφέρουμε να προσδιορίσουμε επαρκώς αυτό το κάτι ποτέ.
Δεν είναι τυχαίο που όταν κάποιος μας απογοητεύει η πρώτη εικόνα που μας έρχεται στο μυαλό είναι αυτός ο άνθρωπος με τον οποίο όσες κοινές εμπειρίες κι αν είχαμε -λίγες ή πολλές- είτε θέλουμε να το παραδεχτούμε είτε όχι κατέληξε να αποτελεί σύμβολο για εμάς της ιδιότητάς του ή των όσων μας έμαθε ή μας έκανε να αισθανθούμε.
Ούτε είναι τυχαίο το ότι κάποιες νύχτες που μένουμε μόνοι κι αναπολώντας μελαγχολούμε, συνειδητοποιούμε, παραδεχόμαστε, θυμόμαστε, ξεμπροστιάζουμε παλιά και νέα συναισθήματα εκείνο το πρόσωπο εμφανίζεται μπροστά μας λες και μας κάνει πλάκα ή μας «εκδικείται» για όσα μαζί του αφήσαμε μισά. Κι αρχίζουν τα ρομαντικά πλάνα μ’ εμάς στο μπαλκόνι να ξεφυσάμε καπνούς από τσιγάρα κοιτώντας τον δρόμο, τη θέα, το φεγγάρι, τον ουρανό, τις απέναντι πολυκατοικίες, τον γείτονα μα επί ματαίω. Η εικόνα εκείνου ή εκείνης βλέπεις όταν αποφασίζει να μας επισκεφτεί δε φεύγει έτσι εύκολα απ’ το μυαλό μας.
Μπορεί όντως να ήταν έρωτας και μέσα από εκείνα τα μάτια, εκείνο το χαμόγελο και τη δική του ή τη δική της αύρα να βιώσαμε το πιο περίεργα ασύγκριτο συναίσθημα που δε θα ξεχάσουμε ποτέ. Μπορεί να ήταν μια φιλία που σκόρπισε μέσα στα χρόνια μα πριν χαθεί κατάφερε να μας μάθει ίσως ακόμη και τον ίδιο μας τον εαυτό. Μπορεί να ήταν κάποιο αγαπημένο συγγενικό μας πρόσωπο που έφυγε μα πρόλαβε προηγουμένως να μοιραστεί μαζί μας την εμπειρία μιας ολόκληρης ζωής. Μπορεί να είναι πολλά μαζί ή και όλα τα παραπάνω.
Σημασία έχει πως κάποιοι άνθρωποι είτε το θέλουμε είτε όχι δε φεύγουν από μέσα μας ποτέ. Ακόμη κι όταν νομίζουμε πως έχουν φύγει. Απλώς κοιμούνται κι εμείς, το υποσυνείδητό μας κι οι ανάγκες μας, με κάθε ευκαιρία τους ξυπνάμε. Θυμόμαστε, αναβιώνουμε, νοσταλγούμε, ξαναθέλουμε ή παίρνουμε τα πάνω μας μπροστά στη θύμησή τους. Κι εκείνοι είναι και θα είναι πάντα εκεί για εμάς.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη