Οι άνθρωποι συνηθίζουν να κάνουν ένα -κατά τη γνώμη μου- μεγάλο λάθος. Συγκρίνουν για έναν λόγο ανεξήγητο τη φιλία με τον έρωτα, δυο πράγματα ανόμοια, βγάζοντας πάντα τουλάχιστον θεωρητικά την πρώτη νικήτρια. Πολλές φορές μάλιστα με διαφορά. Κάπως έτσι και με βάση τον άγραφο νόμο της ιερής -σε σχέση με τον δευτερεύοντα έρωτα- φιλίας οι παρέες θέτουν μεταξύ τους κανόνες απαράβατους, πολλοί εκ των οποίων δυσκολεύουν τις ζωές τους καταπιέζοντας όλα τα υπόλοιπα συναισθήματα των μελών τους.
Όταν μπαίνουν παραδείγματος χάριν στη μέση έρωτες επιστρατεύονται διάφορα τσιτάτα που απαιτούν ούτε λίγο ούτε πολύ από τον εκάστοτε φίλο να μη διανοηθεί να βάλει πιο πάνω με οποιονδήποτε τρόπο τον έρωτά του από την παρέα του. Όμως οι δυο σχέσεις, όπως είπαμε, είναι όντως εντελώς διαφορετικές και το πράγμα χαλάει απ’ την αρχή όταν προσεγγίζονται ως κάτι το οποίο μπορεί να μπει στις δυο πλευρές μιας ζυγαριάς, σαν κάτι πανομοιότυπο. Δεν αναιρεί το ένα το άλλο και μπορεί να είναι εξίσου μεγαλειώδη τόσο η φιλία όσο κι ο έρωτας όταν είναι αληθινά. Όποιος σου ζητάει, λοιπόν, να θυσιάσεις κάτι από τα δυο εντελώς για το χατίρι του είναι απλώς εγωιστής.
Γνωρίζοντας κάπου εδώ πως οι περισσότεροι εκεί έξω θα με αντιπαθήσουν ακραία με βάση τα λεγόμενά μου θα τολμήσω να θίξω ένα θέμα που θεωρείται ταμπού στις φιλίες και δεν είναι άλλο από την περίπτωση ενός πρώην κάποιου φίλου που θέλει λόγω αμοιβαίων αισθημάτων να γίνει νυν ενός άλλου μέλους της παρέας. Ας χαλαρώσουμε λίγο πριν ξεκινήσουμε τις υστερικές κορώνες περί προδοσίας, όμως, κι ας προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε το θέμα κάπως πιο σφαιρικά χωρίς πρόθεση να αδικήσουμε καμία από τις πλευρές που εμπλέκονται.
Όταν κάποιος χωρίζει καλώς ή κακώς όσο κυνικό κι αν ακούγεται καλείται να τοποθετήσει αυτομάτως στο παρελθόν τη σχέση που έληξε είτε πολιτισμένα είτε άδοξα, ώστε να πάει παρακάτω όταν ο ίδιος νιώσει έτοιμος. Για να τελειώσει μια σχέση συνήθως υπάρχει ένας λόγος αρκετά σοβαρός που δε στάθηκε ικανό το ζευγάρι να ξεπεράσει. Είτε η ρουτίνα επισκιάζει κάποτε τον έρωτα, είτε ο ένας από τους δύο αντιλαμβάνεται πως θέλει διαφορετικά πράγματα απ’ τον άλλον, είτε ένας νέος έρωτας κάνει την εμφάνισή του καλύπτοντας δυστυχώς τον προηγούμενο κι η λίστα θα μπορούσε να συνεχιστεί ακόμη για πολύ.
Όταν δεν υπάρχει περίπτωση επανασύνδεσης το υγιές είναι όσος χρόνος κι αν χρειαστεί το ζευγάρι -που έπαψε να είναι ζευγάρι- να πάει επιτέλους παρακάτω μιας κι η ζωή μας προσπερνάει όσο κι αν δε θέλουμε ν’ αντιμετωπίσουμε αυτήν την τρομακτική πραγματικότητα. Είναι επίσης αρκετά μικρή για να περιορίζουμε άσκοπα τα συναισθήματά μας που απ’ ότι έχω διαπιστώσει όσα χρόνια βρίσκομαι σε αυτόν τον γοητευτικά παρανοϊκό κόσμο δεν είναι καθόλου εύκολο να υπάρξουν αμοιβαία.
Αν ο αληθινός έρωτας, λοιπόν, χτυπήσει την πόρτα σε δυο ανθρώπους κι αυτός τύχει να έχει τη μορφή ενός πρώην κάποιου καλού φίλου ή αντιστοίχως του φίλου ενός πρώην τότε τα πράγματα περιπλέκονται περισσότερο απ’ όσο θα έπρεπε. Κάτι το οποίο έχει λήξει εντελώς εκ μέρους και των δυο πλευρών που το μοιράστηκαν, δεν μπορεί να μπλοκάρει μια νέα σχέση στο παρόν εξαιτίας ψευτοηθικών διλημμάτων. Όταν αναφέρομαι σε ψευτοηθικά προβλήματα εννοώ όλα εκείνα που δε θα βιώναμε σε τέτοιο βαθμό αν η κοινωνία δε μας τα είχε στερεοτυπικά περάσει ως εσφαλμένα μέχρι σήμερα.
Φυσικά είναι ζόρικο όταν ο ένας απ’ τους δυο είναι ακόμη συναισθηματικά κολλημένος στο παρελθόν γι’ αυτό και η συγκεκριμένη κατάσταση χρειάζεται πιο λεπτή προσέγγιση ίσως αρκετά διαφορετική ανεξάρτητα από το αποτέλεσμά της. Αλλά για ποιον λόγο, φίλε μου, να σκοτώνεις κάτι που πάει να γεννηθεί στο όνομα μιας ιστορίας που έχει λήξει, ακολουθώντας απλώς ξύλινες κούφιες ταμπέλες όπως «πρώην φίλου», οι οποίες από μόνες τους δε σημαίνουν τίποτε; Πόσο εύκολα συναντά κανείς τον πραγματικό έρωτα ώστε να τον θυσιάζει για κάτι το οποίο δεν υφίσταται πλέον μόνο και μόνο επειδή αφορά την προϊστορία ενός φίλου; Και γιατί να είναι εγωιστής στα μάτια των πολλών εκείνος που θέλει να ζήσει τον έρωτά του κι όχι εκείνος που στέκεται αδικαιολόγητα εμπόδιο απέναντι στο σοβαρό ενδεχόμενο μιας ευτυχισμένης κατάληξης ανάμεσα σε δυο ανθρώπους;
Οι ανθρώπινες σχέσεις είναι πολύπλοκες, όσο πολύπλοκες είναι κι οι ψυχές μας. Δεν είναι καθόλου σοφό εκ μέρους μας τελικά να τις κάνουμε ακόμη δυσκολότερες δημιουργώντας από το πουθενά ανούσια ζητήματα όταν αυτά βασίζονται σε στερεότυπα και κατασκευάσματα άλλων ανθρώπων. Πριν καταπιούμε κάτι αμάσητο ως άγραφο απαράβατο νόμο ας μπούμε την επόμενη φορά στη διαδικασία να το ψηλαφίσουμε ώστε να δούμε αν απογυμνώνεται η ουσία από τα περιττά τερτίπια μας.
Ο έρωτας κι η φιλία είναι ανεκτίμητα το καθένα με τον τρόπο του και δε θα έπρεπε κανένα από τα δυο να μπαίνει εμπόδιο στο άλλο σαν να πρόκειται για θανάσιμους ανταγωνιστές. Η ψυχή του ανθρώπου έχει ανάγκη και τα δυο για να νιώσει γεμάτη. Όταν οι ίδιοι βλέπουμε καθημερινά πόσο δύσκολο είναι όντως το αμοιβαίο καλό είναι όταν το συναντάμε να το τιμούμε όπως του πρέπει σε κάθε περίπτωση. Οι φίλοι ξεπερνάνε μαζί τους ενδοιασμούς τους κι οι έρωτες αναπτύσσονται μαζί όταν αναπνέουν ταυτόχρονα χωρίς να πνίγονται από εξωτερικούς παράγοντες. Αν μπορεί εξωτερικός παράγοντας, εξάλλου, να υπερτερήσει του έρωτα τότε δεν είναι έρωτας.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.