Παιδικές κι εφηβικές φιλίες με κοινό παρονομαστή εμπειρίες γεμάτες παιχνίδια, σχολείο, γδαρμένα γόνατα, αθώα μυστικά και γέλια, βόλτες, αντιγραφές, διαβάσματα, κοπάνες, πρώτους έρωτες, γκομενοδουλειές στα κρυφά, εξομολογήσεις, μηνύματα στο facebook ή οπουδήποτε αλλού, τσακωμούς για το τίποτε κι ύστερα πάλι φίλοι.
Δεν το πολυσκέφτεσαι δεύτερη φορά. Γελάσαμε κάπου με το ίδιο πράγμα, έτυχε να στέκεσαι δίπλα μου πρώτη μέρα στην τάξη, καθίσαμε τελικά στο ίδιο θρανίο και το γλυκό ήρθε κι έδεσε. Μα για να πει κανείς την αλήθεια, σπάνια είναι καθαρή η ανάμνηση γύρω απ’ το πώς έγινε η πρώτη επαφή με έναν φίλο στα παιδικά ακόμη χρόνια. Αλλιώς λειτουργούν τα πράγματα όταν ακόμη είσαι παιδί. Δεν υπάρχουν φίλτρα συνειδητά ή τουλάχιστον όχι τόσα πολλά ή ίδιας ποιότητας με αυτά που αποκτούμε αργότερα ως ενήλικες.
Το ζητούμενο κατά τη διάρκεια των πιο «αθώων» μας χρόνων είναι κατά βάση να μπορείς να περνάς με την παρέα σου όμορφα και τα κοινά σας χαρακτηριστικά αρκεί να ταυτίζονται κατά κύριο λόγο στις δραστηριότητές σας. Φυσικά δεν υποτιμώ τη μαγιά με την οποία δένει πολλές φορές μια παιδική φιλία μιας κι αρκετές είναι αυτές που διατηρούνται για χρόνια και στην ενήλικη ζωή. Εξάλλου ό,τι κι αν είστε εσύ και το κολλητάρι σου μεγαλώνετε μαζί και «ζυμώνεστε» παρέα. Διόλου απίθανο, λοιπόν, κάπως έτσι να καταφέρει τελικά να χτιστεί κάτι δυνατό.
Παρ’ όλα αυτά μεγαλώνοντας, έστω κι αν ο χαρακτήρας μας έχει διαμορφωθεί όπως λένε μέσα στα πέντε πρώτα χρόνια, η συμπεριφορά κι οι άμυνές μας εξελίσσονται και τις περισσότερες φορές αλλάζουν με βάση τις εμπειρίες μας έχοντας ως φόντο την προσωπικότητά μας. Πληγωνόμαστε, προσγειωνόμαστε, γνωρίζουμε την απόρριψη, την προδοσία, τρώμε ήττες, συνειδητοποιούμε καταστάσεις, ωριμάζουμε, χτίζουμε τείχη, προστατευόμαστε, κλεινόμαστε, γινόμαστε εν ολίγοις πιο επιλεκτικοί. Χωρίς πάντα αυτό να είναι κακό.
Γι’ αυτό και όσο μεγαλώνουμε αυξάνεται ο βαθμός δυσκολίας όσον αφορά την απόκτηση νέων φίλων μιας και δε μας αρκούν πια ορισμένα κοινά ενδιαφέροντα, ούτε όσα έχουμε πλέον να μοιραστούμε περιορίζονται σε παιδικές επιθυμίες κι αθώες συζητήσεις. Θεωρητικά καθώς ωριμάζουμε αντιλαμβανόμαστε ευκολότερα τι μας κάνει καλό, τι βλάπτει την ψυχολογίας μας και τι θα θέλαμε τελικά απ’ τις διαπροσωπικές μας σχέσεις.
Νέες λέξεις όπως σεβασμός, εμπιστοσύνη, ξεκάθαρες προθέσεις, ουσιαστικός διάλογος και πολλές άλλες, έρχονται να ρίξουν φως στο τοπίο γύρω απ’ το τι ζητάμε δίπλα μας όπως κι εκείνες που χαρακτηρίζουν σε αντίθετη περίπτωση τι αποφεύγουμε όπως ο διάολος το λιβάνι. Τοξικότητα, εγωκεντρισμό, κόμπλεξ, διπροσωπία, χειριστικούς ανθρώπους. Ίσως κάπως έτσι να χάνεται ο αυθορμητισμός μιας πρώτης γνωριμίας, θα πει κανείς, αφού τόση ομίχλη τόσων ενήλικων εννοιών έρχεται να μπει ανάμεσα στους ανθρώπους, όμως όσο μεγαλώνουμε η ομίχλη έτσι κι αλλιώς πυκνώνει πρώτα μέσα μας λόγω βιωμάτων.
Δεν είναι κακό το να μπορεί κανείς να θέτει τα όρια του αυτοσεβασμού του ούτε σημαίνει απαραιτήτως πως όπου θεωρήσει τελικά ότι αξίζει να ανοιχτεί δε θα μπορεί να είναι αυθόρμητος, άνετος και στην τελική όντως ανοιχτός.
Και κάπως έτσι, αποφεύγοντας το μπάτε σκύλοι αλέστε ό,τι βρείτε εντός, άπαξ στο τέλος και γνωρίσεις έναν άνθρωπο σε μεγαλύτερη ηλικία και φτάσεις να τον πεις φίλο σου, θα ξέρεις ότι το πιθανότερο είναι να πρόκειται για κάτι ειλικρινές, βαθύ, που θα κρατήσει.
Γιατί δε θα τον έχει επιλέξει μόνο η αθώα παιδιάστικη παρορμητικότητά σου. Θα τον έχει ξεχωρίσει κυρίως η άλλη, η πιο σκοτεινή σου πλευρά, αυτή που ως τώρα έχει φάει όλα τα σκατά της ανθρώπινης μαλακίας στη μούρη, αλλά παρ’ όλα αυτά εκείνον κατέληξε να τον εγκρίνει. Κάτι έκανε σωστά αυτός, κάτι έκανες σωστά κι εσύ, κολλήσατε και το κάνατε συνειδητοποιημένα.
Όσο όμορφες είναι, λοιπόν, οι παιδικές φιλίες άλλο τόσο όμορφες είναι κι εκείνες οι άλλες, οι σπάνιες, ώριμες φιλίες με τα κοινά σημάδια, με τις κοινές «πληγές». Αυτές που δε χρειάζεται τελικά να πούνε πολλά, φτάνει μόνο ένα κλείσιμο του ματιού κι είναι σαν να κυλιούνται δυο παιδιά στο πάτωμα γελώντας ενώ «πλακώνονται» από ατσαλάκωτη ακόμη αγάπη.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη