Το θέμα κοινωνικά δίκτυα κι ειδικά ό,τι αφορά το facebook είναι πολυφορεμένο. Τα καλά του και τα κακά του έχουν ήδη υπεραναλυθεί με κάθε τρόπο. Τόσο οι πολέμιοι όσο κι οι υπέρμαχοι έχουν τα δίκια τους και τα επιχειρήματά τους. Και φυσικά ισχύει η εξίσου πολυφορεμένη φράση που λέει πως συνήθως εμείς καθορίζουμε κατά πόσο κάτι βλάπτει ή όχι, απ’ τον τρόπο που θα επιλέξουμε να το χρησιμοποιήσουμε. Μέχρι εδώ καλά.
Καλώς ή κακώς η πραγματικότητα είναι πως το facebook έχει μπει στη ζωή μας σε καθοριστικό βαθμό και σε κάθε τομέα. Στον εργασιακό προμοτάρει, στο φιλικό άλλοτε μηδενίζει αποστάσεις, άλλοτε αποξενώνει όσους είναι κοντά και στον ερωτικό πότε βοηθάει στις νέες γνωριμίες και πότε καταστρέφει σχέσεις. Όλοι ξέρετε για τι πράγμα μιλάω κι αν ορισμένοι δεν ξέρετε, πιθανότατα κάποια στιγμή στη ζωή σας θα καταλάβετε.
Υπάρχουν, λοιπόν, φορές που το facebook μπορεί να λειτουργήσει με όμορφο τρόπο και -όσο οξύμωρο κι αν ακουστεί αυτό- αν οι άνθρωποι που κρύβονται πίσω από την οθόνη είναι περιπετειώδεις και γεμάτοι συναίσθημα, θα μπορούσαν ακόμη και μέσα από ‘κεί να δημιουργήσουν καταστάσεις τόσο ρομαντικές, που τύφλα να ‘χουν οι χολιγουντιανές ταινίες. Αυτό συμβαίνει γιατί τολμούν ακόμη και μέσα από ένα τόσο κρύο μέσο, όσο είναι το fb, να εκφράσουν αυθόρμητες σκέψεις.
Έτσι, κάπου εδώ τίθεται το εξής ζήτημα, με βάση όλα τα παραπάνω: Θα μπορούσε κανείς να γνωρίσει άτομα μέσω facebook σε φιλικό επίπεδο; Θα μπορούσε, με λίγα λόγια, κάποιος ν’ αποκτήσει καινούργιους φίλους εξαιτίας του;
Με την πρώτη ματιά μια τέτοια πιθανότητα ίσως φαντάζει κάπως παράδοξη. Συνήθως όταν κάποιος μας κάνει αυτό το περιβόητο add και μας πιάνει την κουβέντα, το μυαλό μας πηγαίνει στο γκομενικό. Θα είδε φωτογραφίες μας –σκεφτόμαστε- και θα του αρέσαμε. Υπάρχουν όμως περιπτώσεις που ‘χουν διαψεύσει την πρώτη εντύπωση, ακόμη κι αν μιλάμε γι’ άτομα του αντίθετου φύλου.
Κάπως, κάπου, κάποτε, κάποιος μπορεί να σε δει μέσω κοινού γνωστού, να δει ένα σχόλιό σου ή και περισσότερα κάτω από ένα ποστ, να του κεντρίσεις το ενδιαφέρον, να κοζάρει την κίνηση στον τοίχο σου κι όσα ανεβάζεις, να διακρίνει σ’ εσένα κάποιες κοινές με τις δικές του συνήθειες κι έτσι να θελήσει να σου μιλήσει για να σε γνωρίσει.
Το ξέρει ήδη κατά πάσα πιθανότητα ότι ίσως όλα όσα θες να δείξεις μέσα απ’ το διαδικτυακό σου εαυτό να μην αντιπροσωπεύουν πλήρως την πραγματικότητα. Όμως ποιος θα τον εμποδίσει αν θέλει να πάρει τα ρίσκα του για να διαπιστώσει ιδίοις όμμασι τι παίζει τελικά μ’ εσένα, που του φάνηκες ενδιαφέρουσα προσωπικότητα;
Μη βιαστείς να τον πεις περίεργο η πέφτουλα. Εντάξει, το παραδέχομαι, η πλειοψηφία μάλλον είναι αυτές οι περιπτώσεις. Όμως οι φωτεινές εξαιρέσεις υπάρχουν ακόμη κι ως επιβεβαίωση των κανόνων. Κάπου εδώ για να σε πείσω ότι μπορεί κάτι τέτοιο να συμβεί θα σου πω απλώς ότι μου ‘χει τύχει.
Το ίντερνετ και κατ’ επέκταση χώροι όπως το fb είναι μικρογραφίες της κοινωνίας μας. Λειτουργούν και κινούνται με βάση ομάδες ανθρώπων που ναι μεν είναι πολύ πιο εύκολο να σε κοροϊδέψουν λόγω του απρόσωπου της όλης φάσης, όμως ανάμεσα σ’ αυτούς που αλληλεπιδρούν υπάρχουν κι εκείνα τα μικρά διαμαντάκια τα οποία περιμένουν κάποιον να τα ανακαλύψει ή να τον ανακαλύψουν αυτά.
Φαντάσου ότι έχεις βγει για καφέ με μια μεγάλη παρέα, γεμάτη γνωστούς φίλων σου και γνωστούς των γνωστών τους. Πολλούς απ’ αυτούς που απαρτίζουν το σύνολο δεν τους ξέρεις καν. Παρ’ όλα αυτά ο ένας βλέπει πώς κινείται ο άλλος, ακούει συζητήσεις και σχόλια, πιάνει vibes και μπορεί να καταλήξει να θέλει να σε γνωρίσει με βάση την πρώτη του καλή εντύπωση, ευελπιστώντας να την επιβεβαιώσει. Ανεξαρτήτως φύλου ή σεξουαλικού προσανατολισμού, στηριζόμαστε στον παράγοντα άνθρωπο.
Αν επικεντρωθείς για λίγο στην πλευρά εκείνη του fb που λειτουργεί σαν μια μεγάλη τέτοια παρέα, θα δεις ότι όλα μπορούν να συμβούν, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αυτομάτως κάθε περίπτωση απενοχοποιείται κι αντιμετωπίζουμε τους πάντες εύπιστα.
Σκέψου απλώς ότι εφόσον κι εσύ αποτελείς ένα κομμάτι αυτού του ζωντανού οργανισμού, δεν αποκλείεται κι άλλοι εκεί έξω να ‘ναι σαν εσένα. Σκέψου πως δυστυχώς όποιος θέλει να σε γνωρίσει έχοντας επαφή μαζί σου μόνο μέσα απ’ το φατσοβιβλίο, δεν έχει άλλον τρόπο προσέγγισης αρχικά πέρα απ’ αυτόν που θα χρησιμοποιήσει κι ο πέφτουλας κι ο ενοχλητικός κι ο κάθε λογής εκκεντρικός άγνωστος.
Κι αν βιαστείς να πεις ότι προτιμάς να μη γνωριστείτε καν υπό τέτοιες συνθήκες, εγώ θέλω απλώς ν’ αναφέρω ότι κάποτε λούστηκα κι η ίδια αυτήν την αντίληψη, καταλήγοντας με δυο πολύ καλούς φίλους συν στη ζωή μου και –μάντεψε- γνωριστήκαμε μέσω facebook.
Επιμέλεια Κειμένου Έλλης Πράντζου: Ιωάννα Κακούρη