Οικογένειες που εκβιάζουν συναισθηματικά

Ένα απ’ τα μεγαλύτερα, συναισθηματικά εγκλήματα είναι η εκμετάλλευση της αγάπης προς ικανοποίηση εγωιστικών ενστίκτων. Ή αλλιώς ο συναισθηματικός εκβιασμός. Ως φαινόμενο δεν είναι κάτι σπάνιο και δυστυχώς η πιο επικίνδυνη μορφή του παρατηρείται μεταξύ ανθρώπων που επικαλούνται την απόλυτη ανιδιοτελή αγάπη. Οι πιο ύπουλοι συναισθηματικοί εκβιασμοί, λοιπόν, λαμβάνουν χώρα εντός των οικογενειών.

Εκεί που κάθε σκοπός αυτομάτως υποτίθεται πως αγιάζει τα μέσα, εκεί που κάθε συναίσθημα βαφτίζεται αγνό, εκεί που κάθε πρόθεση σκοπεύει πάντα στο καλύτερο για σένα στρώνοντας παράλληλα κάτω απ’ τα πόδια σου το δρόμο για την κόλαση όσο εσύ κοιτάς αλλού. Δύσκολο να παραδεχθείς και να συνειδητοποιήσεις πως οι άνθρωποι που θα σε αγαπούσαν άνευ όρων –έτσι δε λένε για τους γονείς;– καταλήγουν να σε εκβιάζουν κάποτε συναισθηματικά.

Γι’ αυτό κι όταν αποφασίζεις να το δεις συνήθως είναι αργά. Όχι όμως αρκετά αργά, ώστε να το αλλάξεις.

Απέναντι σε όσες επιθυμίες σου δε συμπίπτουν με τις επιθυμίες των δικών σου μετά από ενδεχόμενες απειλές, θα συναντήσεις δακρύβρεχτους μονολόγους εμπλουτισμένους με την ιερότητα των οικογενειακών δεσμών. Επιστρατεύονται αναμνήσεις, προσδοκίες, κολακείες, κίνδυνοι για τον επικείμενο θάνατο που όλους κάποτε θα μας συναντήσει –και τι θα γίνει αν αύριο φύγει κάποιος απ’ τη ζωή κι εσύ δεν του έχεις κάνει το χατίρι;–, όνειρα που πάντα φαντασιώνονταν οι άλλοι για σένα ερήμην σου, η αδυναμία που σου είχαν, το πόσο σε ξεχώριζαν πριν μετατραπείς σε μαύρο πρόβατο ακολουθώντας τα δικά σου θέλω και λοιπά συγκινητικά λογύδρια βασιζόμενα στο φιλότιμό σου και την ανάγκη σου να είστε μεταξύ σας καλά.

Τους αγαπάς και το ξέρουν, μα τι γίνεται όταν έρχεται η ώρα ν’ αποδείξουν εκείνοι πόσο σε αγαπούν γι’ αυτό που πραγματικά είσαι; Στοχεύουν στη δική σου αγάπη γεμίζοντάς σε ενοχές. Ενοχές γιατί τους στενοχωρείς, ενοχές γιατί τους παρακούς, ενοχές γιατί απομακρύνεσαι, ενοχές επειδή αποφάσισες να ζήσεις όπως θέλεις. Σκέψου το. Μόνο εσύ καλείσαι μια ζωή ν’ αποδεικνύεις την αγάπη σου παραμερίζοντας μονίμως τον εαυτό σου για χάρη τους; Και τι είδους αγάπη είναι εκ μέρους τους αυτή, που όχι απλώς σου επιτρέπει να το κάνεις αλλά σε παροτρύνει και προς αυτήν την κατεύθυνση;

Όταν ένας άνθρωπος στενοχωριέται βλέποντάς σε ευτυχισμένο, όσο κι αν φοβάται για το μέλλον σου με βάση τα δικά του πρότυπα ζωής, στην πραγματικότητα κάτι δεν πάει καλά με τον ίδιο. Όταν ένας άνθρωπος στέκεται στο ότι παρακούς τις επιθυμίες του θέλοντας να πραγματοποιήσεις τις δικές σου, αντί να καμαρώνει που ακολουθείς τη δική σου πορεία, τότε μάλλον σε θέλει δέσμιό του.

Όταν ένας άνθρωπος σε κατηγορεί για το ότι έχεις απομακρυνθεί, ενώ έχει κάνει ο ίδιος τα πάντα για να το πετύχει με μηδαμινή προσπάθεια να σε ξανακερδίσει τότε δεν είναι ότι του λείπεις μόνο, αλλά νιώθει παράλληλα πως έχει χάσει τον έλεγχο πάνω σου κι αυτό τον πονάει. Όταν ένας άνθρωπος δε σέβεται την προσωπικότητά σου, τότε δεν αγαπάει εσένα, αλλά αυτό που προσπάθησε να κατασκευάσει μα δεν του βγήκε.

Θα με πεις κυνική, όμως μου αρκεί που ξέρεις –εσύ που τα έχεις βιώσει όλα αυτά μιας και δε λειτουργούν προφανώς όλες οι οικογένειες έτσι– πως κατά βάθος έχω δίκιο. Το θέμα, λοιπόν, είναι για πόσο ο ίδιος πρόκειται να επιτρέψεις να υποτιμούν τόσο την υπόστασή σου, όσο και τα συναισθήματά σου χρησιμοποιώντας τα. Φίλε μου, όλα έχουν ένα όριο κι αν ακόμη δεν έχει έρθει το δικό σου, έχε απλώς στο νου σου πως όταν μια κατάσταση ξεχειλώνει τότε κάποτε χάνονται και τα λίγα καλά που θα μπορούσαν να είχαν σωθεί. Είτε πρόκειται για παρούσες καταστάσεις είτε έστω για όμορφες αναμνήσεις, αν κάτι δε σώζεται στο σήμερα.

Σε περίπτωση που είσαι διατεθειμένος βάζοντας στην άκρη τον εγωισμό σου που μετατρέπεται πια σε αξιοπρέπεια από ένα σημείο και μετά να σκύβεις συνεχώς το κεφάλι κάνοντας πάντα εσύ τις όποιες υποχωρήσεις, σε περίπτωση που είσαι διατεθειμένος να είσαι μονίμως εκείνος που θα επιδιώκει την επαφή και που θα δίνει τις απεριόριστες ευκαιρίες ευελπιστώντας ν’ αλλάξουν τα πράγματα, σε περίπτωση που ακόμη σε σένα οι συναισθηματικοί εκβιασμοί λειτουργούν και σε κουρελιάζουν δεν μπορώ παρά να ευχηθώ, έστω κάποτε όλη αυτή η προσπάθεια να οδηγήσει κάπου, ώστε να μην έχεις καταστρέψει το είναι σου χωρίς λόγο.

Αν πάλι δεν αλλάξει τίποτε ουσιαστικά και καταλήξεις να παίζεις μια ζωή με ξένους όρους σε παιχνίδια στημένα τουλάχιστον κράτα ένα παραθυράκι ανοιχτό όσο διαβάζεις αυτές τις γραμμές πως κάποτε θα δώσεις μια ευκαιρία και σε σένα κάνοντας την πολυπόθητη εκείνη έκρηξη που στη δική σου περίπτωση επιβάλλεται. Αν είχες βρει τα πατήματά σου πιο νωρίς, δε θα χρειαζόταν να διαλύσεις τα πάντα φεύγοντας.

Όταν είμαστε συνειδητοποιημένοι είμαστε πιο ικανοί να διατηρούμε τις όποιες ισορροπίες. Όσο αγόμαστε και φερόμαστε όμως ανάμεσα στους συναισθηματικούς εκβιασμούς των αγαπημένων μας κατά τ’ άλλα ανθρώπων, σκύβοντας μονίμως το κεφάλι σε υποτιθέμενους ιερούς δεσμούς, χάνουμε τους εαυτούς μας κι αυτό κάποτε καταλήγει δυνάμει επικίνδυνο.

Κι αν ποτέ σου πετάξουν ψίχουλα αλλαγής προς επίτευξη ειρήνης μεταξύ σας, κάνοντάς σε να πιστεύεις πως όλα θα είναι καλά αρκεί να προσαρμοστείς, σκέψου απλώς πόση ειλικρίνεια μπορεί να κρύβει μια τέτοια ανακωχή. Τι θα συνέβαινε αν ήσουν μαζί τους απόλυτα ο εαυτός σου; Γι’ αυτόν δε θα έπρεπε κανονικά να σε στηρίζουν, να σε καμαρώνουν, να σε επιδιώκουν, να σε αγαπούν;

Αν πιστεύεις πως για να τα βρείτε το μόνο που χρειάζεται είναι να φοράς μια μάσκα κάθε φορά που είσαι μαζί τους, τότε είσαι άξιος της μοίρας σου και τέτοιες συμπεριφορές θα βρίσκεις πάντα μπροστά σου. Μη με ρωτάς γιατί. Η απάντηση είναι απλή. Γιατί τις επιτρέπεις.