Οι «μού έχει συμβεί και ξέρω» τύποι που το λένε για τα πάντα

Δεν μπορεί, θα έχει τύχει κι σε εσάς. Κάποιος φίλος, συγγενής, συνάδελφος, που σε κάθε συζήτηση για όποιο θέμα, εκείνος ξέρει καλύτερα. Η θεματολογία αδιάφορη. Όπως και η δική σας άποψη. Γιατί εκείνος ξέρει. Και ξέρει γιατί έχει προσωπική εμπειρία που εσείς ενδεχομένως δεν έχετε. Αλλά και να έχετε, η δική του είναι καλύτερη απ’ τη δική σας.

Ας υποθέσουμε ότι ξεκινάει μια κουβέντα περί παιδιών και της ανατροφής τους. Ο εν λόγω συνομιλητής, είναι τουλάχιστον η μετεμψύχωση της Μαρίας Μοντεσσόρι. Και φυσικά, έχει έναν αντίλογο σε όσα μπορεί να προλάβετε να ξεστομίσετε. Αν ας πούμε υποστηρίξετε την άποψη ότι βοηθάει τα παιδιά ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου, αφού εισπράξετε το βλέμμα της υποτίμησης, που μεθερμηνευόμενο σημαίνει «τρίχες…», θα σάς επιτεθεί. Τώρα αναλόγως με τη δική σας κατάσταση, θα επιλέξει το πλέον ευαίσθητο σημείο για να χτυπήσει. Έτσι αν δεν έχετε παιδιά, ενώ εκείνος έχει, κοινώς την κάτσατε. Γιατί ποιοι είστε εσείς, οι άτεκνοι κι ως εκ τούτου άσχετοι που θα τολμήσετε να εκφέρετε και άποψη για το ζήτημα. Διότι, τα δικά του τα παιδιά αυτά τα επιστημονικά δεν τα ξέρουν, αλλά μια χαρά μεγαλώσανε. Κι εν πάση περιπτώσει, γίνε πρώτα γονιός κι ύστερα έλα να τα πούμε.

Τώρα στην περίπτωση που έχετε κι εσείς παιδιά, τότε θα γίνει πιο ύπουλος, αλλά εξίσου αποτελεσματικός στον εκμηδενισμό της θέσης σας. Ενδεχομένως εμμέσως πλην σαφώς, θα υπονοήσει ότι δεν δείχνουν τα βλαστάρια σας και τόσο ωφελημένα απ’ το πρόγραμμα και την τήρησή του, διότι προχθές στο πάρτι του Κωστάκη την είδε τη μικρή σας που τραβολόγαγε τη Μπάρμπι της Μαιρούλας. Οπότε, νεύρα, πολλά νεύρα το νήπιο. Ενώ τα δικά του που δεν τα καταπιέζει, μια χαρά μπούκωναν την τούρτα στη γωνιά τους, ακούνητα. Όχι, αν μπορείτε, απαντήστε του.

Κατά κανόνα, αυτοί οι τύποι, θεωρούν ότι το αλάθητο ανήκει δικαιωματικά σε δύο πρόσωπα επάνω στον πλανήτη: στον Πάπα και σε αυτούς. Και στεναχώρια τους, αν έχετε κι εσείς εμπειρίες ή γνώσεις, ακόμα κι επιστημονικές. Εκείνοι ξέρουν καλύτερα. Γιατί; Γιατί έτσι τους προίκισε η φύση. Κουβέντα θ’ ανοίξουμε;

Άλλο παράδειγμα: Τεχνικές εργασίες. Όλες. Από πανωσήκωμα οικοδομής, μέχρι στραντζαριστά αλουμίνια. Κάπως, με κάποιο μαγικό τρόπο, θα είναι ειδικός. Διότι, έχει αυτός έναν ξάδερφο, θείο, μπατζανάκη, αυθεντία, που του ‘χει εκμυστηρευτεί όλα τα απόκρυφα της τέχνης. Τι κι αν προσπαθείτε εσείς να ψελλίσετε ότι κάτι ξέρετε κι εσείς για το θέμα, διότι δεν πέσατε χθες στον πλανήτη. Δε θα πτοηθεί. Κι αν τον ζορίσετε δεν το ‘χει σε τίποτα να γίνει αγενής και υποτιμητικός. Για να μάθετε να φέρεστε.

Και κάπου εδώ, ο κάθε εχέφρων οφείλει να παραδεχθεί ότι ηττήθηκε. Όχι γιατί δεν έχει επιχειρήματα, αλλά απλά γιατί ο διάλογος που διεξάγεται είναι του παραλόγου. Εκείνος που σε κάθε συζήτηση, αγωνιά να αναδειχτεί νικητής, σαν να πρόκειται για παιχνίδι γνώσεων, αυτός που θεωρεί ότι δεν έχει να μάθει τίποτα κι από κανέναν, γιατί τα ξέρει όλα καλύτερα και που κυρίως δεν έχει κανέναν ενδοιασμό να υποτιμήσει το συνομιλητή του, διαγράφοντας μονοκοντυλιά τα βιώματα και τις εμπειρίες του, χωρίς καμία ενσυναίσθηση ή έστω απλή ευγένεια και μετριοπάθεια, προφανώς δεν μπορεί να αποτελεί επιλογή παρτενέρ διαλόγου.

Επομένως, αν τα φέρει η μοίρα να διασταυρωθούμε με μια τέτοια περίπτωση, δεν υπάρχουν πολλές επιλογές, παρά η εξής μία: τους αποφεύγουμε. Κι επειδή τούς συμβαίνει συχνά και συνήθως καιροφυλακτούν για να εντοπίσουν το επόμενο ανυποψίαστο θύμα τους, είμαστε σε εγρήγορση, για να τους αναγνωρίσουμε. Συνήθως, σε ένα χώρο είναι αυτοί που μιλούν έντονα, με υπέρμετρη αυτοπεποίθηση και που πολύ γρήγορα μένουν μόνοι γιατί δύσκολα κανείς τους αντέχει. Κι αν καταφέρουν να σάς προσεγγίσουν κι αποπειραθούν να σάς πιάσουν την κουβέντα μη χαλαρώσετε. Γιατί, να ξέρετε, έχουν τον τρόπο τους για να σάς ρίξουν στάχτη στα μάτια. Θα σας ρωτήσουν, τάχα μου δήθεν αδιάφορα για ένα θέμα κι όταν κάνετε το λάθος να τοποθετηθείτε, θα χτυπήσουν και θα είναι αμείλικτοι. Αποχωρήστε, λοιπόν, διακριτικά και δοξάστε την τύχη σας που τη γλιτώσατε.

Και μη μου πείτε ότι όλα τα παραπάνω τα ξέρετε γιατί σάς έχουν τύχει. Διότι θα σας απαντήσω, ότι δεν ξέρετε τίποτα, γιατί εγώ είχα μια συννυφάδα που μού ‘μαθε τα πάντα γι’ αυτούς τους τύπους και τους έχω σπουδάσει. Γατάκια!