Καλός γονιός είναι αυτός που στηρίζει τα όνειρά σου

Μαμά και μπαμπάς. Το δίδυμο που μας έδωσε ζωή, μας μεγάλωσε, μας δίδαξε. Είναι, επίσης, το ντουέτο που είτε σαν σύμμαχοι είτε ο καθένας ξεχωριστά μας έκραζαν για τη συμπεριφορά ή τις επιλογές μας.

Οι περισσότεροι από εμάς είχαν την τύχη να μεγαλώσουν με γονείς που μας αγαπούσαν, μας φρόντισαν και μας έδειχναν με κάθε τρόπο ότι προτεραιότητά τους ήταν η δική μας καλοπέραση κι όχι η δική τους. Γιατί όλοι μας έχουμε ακούσει για περιπτώσεις που έχουμε αναρωτηθεί γιατί στο καλό δεν υπάρχουν κάποια τεστ που να δείχνουν εκ των προτέρων την καταλληλότητα ορισμένων να αναθρέψουν παιδιά.

Δεν έχει σημασία αν είναι βιολογικοί ή θετοί γονείς, ούτε αν η οικογένεια είναι μονογονεϊκή, ούτε αν θα ζήσουν αγαπημένοι ως τα βαθιά γεράματα ή επέλεξαν το διαζύγιο. Σημασία έχει ότι ο κάθε γονιός που τιμά την ιδιότητά του νιώθει μια ιερή υποχρέωση να προστατέψει το παιδί του από κακοτοπιές και λάθη. Η αγάπη που νιώθει είναι συνυφασμένη με την ανάγκη για προστασία κι αυτό το γεγονός έχει πολλές φορές διάφορες αρνητικές παραμέτρους.

Καταπίεση, σκληρή κριτική και διαρκής έλεγχος είναι μερικοί απ’ τους -λάθος- τρόπους που επιλέγουν κάποιοι γονείς, προκειμένου να εξασφαλίσουν ότι το σπλάχνο τους δε θα κακοπέσει, δε θα πράξει ηλιθιότητες, δε θα δυστυχήσει στη ζωή του, εν γένει.

Η αγάπη τους είναι αδιαπραγμάτευτη κι αδιαμφισβήτητη. Δεν υπάρχει γονιός που δε θα στερείτο τα πάντα προκειμένου να μη λείψει τίποτα στο καμάρι του. Οι ανάγκες τους μπαίνουν σε δεύτερη μοίρα κι ο καθένας με τον τρόπο που θεωρεί σωστότερο, προσπαθεί να δημιουργήσει έναν ευτυχισμένο άνθρωπο.

Εγχειρίδιο «Πώς να γίνετε τέλειος γονιός» δεν υπάρχει ούτε και θα υπάρξει. Κάνουν λάθη, κάποια τα αντιλαμβάνονται και κάποια όχι. Το παιδί μεγαλώνοντας κι εντασσόμενο στην κοινωνία αναπτύσσει το δικό του χαρακτήρα, τα δικά του πρότυπα και πολλές φορές επιλέγει να ακολουθήσει ένα δρόμο διαφορετικό από αυτόν που οι γονείς του τού είχαν χαράξει.

Κακά τα ψέματα όλοι κάνουν όνειρα για τα παιδιά τους. Κι όχι όνειρα γενικά κι αόριστα, αλλά πολλές φορές πιστεύουν ότι -εφόσον τα παιδιά τους είναι η εξέλιξή τους και το στίγμα τους σε αυτόν τον κόσμο- οφείλουν να πραγματοποιήσουν εκείνα τους στόχους που οι ίδιοι δεν πραγματοποίησαν ή αντίθετα, να ακολουθήσουν την ίδια πορεία. Ξέρετε, ο γιος του γιατρού θ’ ακολουθήσει το ίδιο επάγγελμα, η κόρη της γυναίκας που καταπιέστηκε απ’ την οικονομική εξάρτηση που ένιωθε από τον άντρα της πρέπει να σπουδάσει κάτι που θα της εξασφαλίσει ότι δε θα κρέμεται από κανέναν κι η ιστορία συνεχίζεται.

Τα παραδείγματα άπειρα κι όλα έχουν ένα στόχο: Την εξασφάλιση ενός ευτυχισμένου μέλλοντος. Έχοντας μεγαλύτερη εμπειρία ζωής και με τη γνωστή αίσθηση ότι τα «μωρά» τους δε μεγαλώνουν, τείνουν να πιστεύουν πως έχουν όλες τις απαντήσεις και τις γνώσεις σε οτιδήποτε τα αφορά. Ο τρόμος του να πάρει το παιδί τους ένα δρόμο που θα το οδηγήσει σε αδιέξοδο ή η πιθανότητα να πληγωθεί τους προκαλεί κρίση πανικού. Δε νομίζω πως υπάρχει κάτι χειρότερο για έναν γονιό, απ’ το να βλέπει το παιδί του να υποφέρει και να νιώθει ανήμπορος να το βοηθήσει.

Κανείς δεν αντιλέγει πως τα μάτια τους «έχουν δει πολλά». Πόσες φορές δε σκεφτήκαμε -κι εννοείται δεν παραδεχτήκαμε ποτέ κι ούτε πρόκειται- πως τελικά είχαν δίκιο που μας έπρηζαν τα συκώτια για να κάνουμε αυτό κι όχι το άλλο; Πολλές. Κι άλλες τόσες, φυσικά, δοξάσαμε το Θεό που μας φώτισε και δεν τους ακούσαμε.

Τέλειος γονιός δεν υπάρχει, γιατί δεν υπάρχει τέλειος άνθρωπος. Αυτός που πλησιάζει, όμως, στην έννοια της -ας μου επιτραπεί η έκφραση- «γονεϊκής τελειότητας» είναι η στήριξη. Είναι εξαιρετικά βαρύ φορτίο για ένα παιδί να νιώθει πως με το παραμικρό του λάθος θα απογοητεύσει τους γονείς του. Είναι καταδικασμένο να δυστυχήσει αν επιλέξει να ακολουθήσει τις αποφάσεις των γονιών του, ενώ διαφωνεί με αυτές κι αλλιώς σχεδίαζε το μέλλον του. Κι ο γονιός οφείλει να σταθεί δίπλα του, το υποστηρίξει. Να το προτρέψει να κυνηγήσει τα όνειρά του, να προσπαθήσει κι ας αποτύχει. Κι ας διαφωνεί.

Σε καμία περίπτωση δεν ισχυρίζομαι πως οφείλει να το βουλώσει και να μην πει τη γνώμη του. Ούτε να στηρίζει το κακομαθημένο βλαστάρι του όταν βλέπει πως απλά κάνει ό,τι του κατεβαίνει στο κεφάλι αδιαφορώντας για τις συνέπειες. Ο γονιός οφείλει και να προειδοποιήσει και να εκφράσει τις αντιρρήσεις του και να προσπαθήσει να μας συμμαζέψει. Αυτό που υποστηρίζω είναι πως παρά το κράξιμο ή την όποια αντίρρηση το συμπέρασμα πρέπει να είναι η εξής κουβέντα: «Εγώ θα είμαι δίπλα σου».

Συναισθηματικά κι ηθικά οι γονείς πρέπει να είναι πλάι στο παιδί τους, ακόμα κι αν η απόφαση που πήρε αποδειχθεί ολέθρια. Όχι ντάντεμα ή χάιδεμα αυτιών, αλλά αγάπη και φροντίδα. Είναι απαραίτητο για ένα παιδί να γνωρίζει πως αν πέσει οι γονείς του θα είναι εκεί για να τον βοηθήσουν να σηκωθεί, να συνέλθει και να προχωρήσει.

Κι είναι απαραίτητο γιατί οι γονείς, όσο και να μεγαλώσουμε, είναι το καταφύγιό μας. Εκεί θα επιστρέφουμε μετά από κάθε ήττα, στην αγκαλιά τους, και πρέπει να είμαστε σίγουροι πως θα είναι ανοιχτή. Να τους σεβόμαστε, όχι να τους φοβόμαστε. Κι αν εκφράζονται με λάθος τρόπο, ας είμαστε επιεικείς, η μητρότητα κι η πατρότητα είναι απ’ τις καταστάσεις που αν δε βιώσουμε δε θα αντιληφθούμε ποτέ σε όλο τους το εύρος.