Οι σχέσεις ακολουθούν κυκλική πορεία, χρόνια τώρα. Γνωριμία, έρωτας, κοινή πορεία, χωρισμός. Όλες τελειώνουν εκτός από μία, εκείνη τη μοναδική σχέση που θα σε συντροφεύσει ως το τέλος σου. Μακάβριο μεν, αληθινό δε.
Λένε πως ο χωρισμός είναι ένας μικρός θάνατος. Πολύ τα θανατερά πιάσαμε, αλλά δε γίνεται αλλιώς. Μετά την απομάκρυνση απ’ το ταμείο της σχέσης, μέσα σου συντελούνται πολλοί μικροί χαμοί. Για να προχωρήσεις ελεύθερος, πρέπει να σκοτώσεις αισθήματα, προσδοκίες, σχέδια και συνήθειες. Πρέπει να μάθεις να ζεις με την απουσία του άλλου, να προσαρμοστείς σε νέες συνθήκες, να μάθεις πια να σκέφτεσαι για έναν κι όχι για δύο. Κι αυτό, φίλε μου, είναι απ’ τα μεγαλύτερα κουπιά που πρέπει να τραβήξεις μετά από ένα χωρισμό. Πάρ’ το στον ώμο σου και προχώρα.
Όσο μεγαλύτερη η διάρκεια της σχέσης, τόσο πιο δύσκολο να προσαρμοστείς στη νέα τάξη πραγμάτων της καθημερινότητάς σου. Ο πρώην σύντροφος ήταν κομμάτι της, το μεγαλύτερο κιόλας και τώρα καλείσαι να ζήσεις με αυτό το κενό, ωσότου νιώσεις και πάλι ολόκληρος και γεμάτος. Όχι πως θα το καταλάβεις κι αμέσως. Κάτι που στην αρχή θα είσαι σε σοκ, κάτι που φίλοι και γνωστοί θα πέσουν πάνω σου να σε κανακέψουν και να σε παρηγορήσουν, κάτι που ίσως μέσα σου να κρυφοχαρείς που πλέον δε θα δίνεις λογαριασμό σε κανέναν, παλεύεται η κατάσταση.
Τα ζόρια ακολουθούν όταν το τραύμα κρυώσει, όταν δε θα έχεις «καλημέρα», «καληνύχτα», όταν οι ώρες που αφιέρωνες στον άλλον μείνουν κενές κι εσύ δεν ξέρεις τι να κάνεις για να τις γεμίσεις. Όταν έχεις μάθει να σκέφτεσαι, να προγραμματίζεις και να μοιράζεις τα πάντα δια δύο, όταν τα πλάνα σου απ’ το ποτό ως τις διακοπές συμπεριελάμβαναν κι ένα ακόμα άτομο, ε όσο να πεις ένα χάσιμο θα το νιώσεις. Αν δε –όπως συμβαίνει ή θα έπρεπε να συμβαίνει– εκτός απ’ τον έρωτα έχασες και μια φιλία ταυτόχρονα χέσε μέσα, αδερφέ. Αν εκτός από σύντροφος ήταν και το φιλαράκι σου, ο συνοδοιπόρος σου, ο ψυχαναλυτής σου κι ο ώμος να κλάψεις ή η αγκαλιά να χωθείς για να γιορτάσεις, πολλαπλασίασε τη δυσκολία προσαρμογής επί χίλια.
Δεν υπάρχει ανώδυνος χωρισμός. Πάντα κάποιος θα πονέσει περισσότερο, πάντα κάποιος θα πιστεύει πως δεν ήταν ακόμα ώρα, πάντα κάποιος θα ελπίζει σε μια επανασύνδεση για ένα διάστημα, μέχρι να έρθει εκείνη η χρονική στιγμή που θα καταλάβει –θέλοντας και μη– πως το ντουέτο τράβηξε αντίθετες πορείες. Ακόμα κι αν εσύ επέλεξες το χωρισμό, όσο κι αν ανακουφιστείς στην αρχή, μη νομίζεις πως θα γλυτώσεις το ζόρικο διάστημα προσαρμογής που προαναφέρθηκε. Είσαι κάπως πιο τυχερός, βέβαια, καθώς έχεις ήδη διανύσει τη μισή απόσταση.
Άτιμο κι ύπουλο πράγμα η συνήθεια. Αν δεν την προσέξεις, αντικαθιστά τη γνήσια επιθυμία, σε κάνει να επιζητάς τη συντροφικότητα γενικά, χωρίς να την προσωποποιείς. Επαναπαύεσαι, συντηρείς μισοτελειωμένες σχέσεις, επιμένεις σε πισωγυρίσματα γιατί αποζητάς την ασφάλεια του γνώριμου. Δυσκολεύεσαι να ξεβολευτείς, να δεχτείς πως πλέον η απουσία του άλλου είναι γεγονός τετελεσμένο και μη αναστρέψιμο. Όσο εθιστική μπορεί να αποδειχτεί η μοναξιά, που σε αποτρέπει να κάνεις λίγο χώρο για να κάτσει δίπλα σου μια άλλη διαφορετική προσωπικότητα, ισχυριζόμενος ότι δε θες μπελάδες κι έννοιες, μα την ησυχία σου, άλλο τόσο μπορεί να αποδειχτεί κι η καλά δομημένη ρουτίνα μιας σχέσης.
Έχεις αναρωτηθεί ποτέ, αν σου λείπει η συμβίωση με το συγκεκριμένο άτομο ή η φάση μιας σχέσης γενικά; Έχεις σκεφτεί αν το πρόβλημα σου είναι ο πανικός μπροστά στο νέο αισθηματικό status; Ο άνθρωπος που έφυγε, πόσο εύκολα μπορεί να αντικατασταθεί; Τι σου λείπει από αυτά που πήρε μαζί του; Σου λείπει αυτός συγκεκριμένα ή η καθημερινότητα που είχατε χτίσει κι η αίσθηση μιας συντροφιά; Απάντησε μία-μία τις παραπάνω ερωτήσεις και θα καταλάβεις αν το κενό που σε βαραίνει, είναι λόγω του ανθρώπου ή λόγω της αλλαγής συνθηκών.
Ό, τι απ’ τα δύο κι αν ισχύει, η δυσκολία παραμένει. Η διαφορά έγκειται στο χρονικό διάστημα που θα χρειαστείς για να ξαναβρείς τις ισορροπίες σου και το μέγεθος της προσπάθειας που θα κληθείς να καταβάλλεις. Το κενό οφείλεις να το καλύψεις μόνος σου. Μόνος σου θα περάσεις το λούκι σου, μόνος θα ξαγρυπνάς, μόνος θα πρέπει να βρεις τους τρόπους για να περάσεις όσο πιο ανώδυνα γίνεται απ’ το ένα στάδιο στο άλλο.
Το έχουν πει, άλλωστε, πολύ καλύτερα οι Κατσιμιχαίοι. «Μα απ’ όλα περισσότερο αυτό που με πειράζει, είναι την απουσία σου, πως πάω να συνηθίσω». Μας τρομάζει η απουσία κι ό,τι συνεπάγεται. Είναι, όμως, μονόδρομος και το ξέρεις, το έχεις ξαναπεράσει κι επιβίωσες. Άσε το χρόνο να κάνει τη δουλειά του, δεν υπάρχει κανένας που να τα έβαλε μαζί του και να τον νίκησε.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη