To facebook έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας τουλάχιστον μια δεκαετία τώρα. Μέσω του εν λόγω κοινωνικού ιστότοπου προωθούνται εργασίες, γίνονται γνωριμίες, διαφημίζονται προϊόντα πάσης φύσεως, διαχέονται πληροφορίες με ταχύτητα λίγο μικρότερη από του δαίμονα της Ταζμανίας, διατηρούνται σχέσεις και φιλίες και γενικά όλα καλά- σχεδόν. Διότι το νόμισμα έχει δύο όψεις και παράλληλα με τα θετικά του έχει και μπόλικα αρνητικά καθώς ευνοεί την τάση προς μαζοποίηση, είναι καταφύγιο για κρυφά νταραβέρια, δε γνωρίζει από διακριτικότητα, καθώς είναι η νούμερο ένα επιλογή για διαδικτυακό stalking, προωθεί την επιφάνεια σε βάρος της ουσίας και -κυρίως- δίνει βήμα στον κάθε απροσάρμοστο να εκφέρει τη γνώμη του είτε του τη ζητήσει κανείς είτε όχι.
Και θα μου πείτε, καλά ελευθερία λόγου δεν έχουμε; Ποιο το πρόβλημά σου, άσε τον κοσμάκη να εκφράζεται κατά πώς του έρθει. Είναι στο χέρι του καθενός, εξάλλου, σε ποιους θα επιτρέπει την πρόσβαση στα άδυτα του διαδικτυακού του σπιτιού, ποιες σελίδες θα ακολουθεί κι αν θα διαβάζει ή όχι τα σχόλια κάτω από ένα άρθρο που άνοιξε, είτε επειδή πραγματικά τον ενδιέφερε το περιεχόμενό του, είτε από κουτσομπολίστικη διάθεση, είτε επειδή απλά βαριόταν και περνούσε την ώρα του κάνοντας «κλικ» σε άρθρα ή πατώντας καρδούλες ή angry face, ανάλογα την περίπτωση.
Το πρόβλημά μου, κυρίες και κύριοι, είναι το γεγονός πως η υποκρισία, μην πω και η κακία ή ο κομπλεξισμός και φανώ μισάνθρωπη, των εν λόγω απροσάρμοστων είναι απύθμενη. Τους βλέπεις παντού. Ακολουθούν σελίδες που σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους απεχθάνονται γιατί το περιεχόμενό τους δεν συνάδει με το υψηλό πνευματικό τους επίπεδο, το παίζουν παντογνώστες σε θέματα επικαιρότητας, ενώ στην πραγματικότητα δεν έχουν ιδέα και σνομπάρουν εκείνους που βρίσκουν κάτι πραγματικά ενδιαφέρον στα όσα εκείνοι υποτιμούν.
Είναι παντού. Είναι οι τύποι που θα αφήσουν υβριστικά σχόλια άνευ επιχειρημάτων κάτω από ένα βίντεο επειδή απλά αναφέρεται σε κάποιο κοινωνικό φαινόμενο με το οποίο διαφωνούν, εκείνοι που θα γράψουν «Με τι βλακείες ασχολείστε;» κάτω από ένα θέμα που αφορά τη δυσκολία των σύγχρονων ανθρώπων (π.χ.) να δεσμευτούν, που θα σχολιάσουν ότι «στα τέτοια τους» κάτω από την είδηση, που θα ευχηθούν ψόφους και θα ρίξουν κατάρες αδιακρίτως, εάν διαφωνούν με μια οπτική, χωρίς να εκφράσουν επιχειρήματα αντίλογου και που θα μπλέξουν σε καβγάδες με άλλους απροσάρμοστους σε έναν απίθανο διαγωνισμό ηλιθιότητας. Είναι εκείνοι που έχουν σημαία τους τη φράση «εδώ ο κόσμος χάνετε κι εσείς χτενίζεστε» κι ας είναι οι πρώτοι που θα χτενιστούν.
Είναι μία ξεχωριστή φυλή. Οι «σχολιαστές του facebook» δε θα αφήσουν τίποτα να πέσει κάτω, δείχνοντας σε όλους πόσο βαριούνται τη ζωή τους, αφού όλη μέρα άλλη δουλειά δεν κάνουν, ενώ είναι πολύ πιθανό αν έχεις την ατυχία να μιλήσεις και δια ζώσης μαζί τους να μην μπορούν να αρθρώσουν μια ολόκληρη πρόταση με υποκείμενο-ρήμα-αντικείμενο. Δεν κάνουν διακρίσεις. Θα τους δεις να σχολιάζουν κάτω από posts σελίδων ειδησεογραφικών site, σε σελίδες που ασχολούνται με τις σχέσεις, την ψυχολογία ή την κοινωνική επικαιρότητα, από πουθενά δεν μπορείς να φυλαχτείς. Δεν μπορεί, αν ακολουθείς οποιαδήποτε σελίδα και είσαι λίγο παρατηρητικός θα έχεις εντοπίσει τους γνωστούς-αγνώστους που το όνομά τους φιγουράρει στα σχόλια στην κορυφή και ήδη έχεις μαντέψει τι γράφουν.
Δε γνωρίζω αν το κάνουν πράγματι από βαρεμάρα ή επειδή έχουν άχτι όλη την υφήλιο, ή αν απλά επιδιώκουν να τραβήξουν την προσοχή με ειρωνείες και ύβρεις. Κι είναι αστείο, αν το σκεφτείς, αφού οι ίδιοι είναι φανατικοί οπαδοί των σελίδων που ακολουθούν, ενώ διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους ότι τις σιχαίνονται. Μπορεί να είναι και το χόμπι τους ή ένα προσωπικό τους στοίχημα, στα πόσα προσβλητικά σχόλια, δηλαδή, θα βρεθεί ένας άνθρωπος να τους πει το αυτονόητο. Αν δε μου αρέσει ένα άρθρο, δεν το ανοίγω. Αν δεν με ικανοποιεί το περιεχόμενο μίας σελίδας, δεν την ακολουθώ. Ίσως και να είναι ο μόνος τρόπος να νιώσουν ανώτεροι, ειρωνευόμενοι όσα και όσους θεωρούν κατωτάτου επιπέδου. Είναι οι πρώτοι που διαλαλούν το δικαίωμα της γνώμης τους, να τα θεωρούν, δηλαδή, όλα αυτά μπούρδες και οι πρώτοι που το καταστρατηγούν σχολιάζοντας αρνητικά και προσβάλλοντας αδιακρίτως όποιον δεν τα θεωρεί.
Όλοι έχουμε εκνευριστεί με κάποιες ειδήσεις, όλους μας έχει φάει το χέρι μας να αρχίσουμε τα σιχτίρια κάτω από posts και κάποιοι όντως έχουμε χάσει προς στιγμήν την ψυχραιμία μας και ίσως να σχολιάσαμε ότι δε βρίσκουμε το λόγο ύπαρξης του εν λόγω άρθρου, βίντεο, ή τη χρησιμότητα μιας πληροφορίας. Άλλο η εξαίρεση, άλλο ο κανόνας. Κι άλλωστε, καταντούν και λίγο γραφικοί. Get a life που λένε και στο χωριό μου.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου