Επικίνδυνο άθλημα σε μια φιλία το να δίνεις συμβουλές. Είναι σαν το κόκκινο και το μπλε καλώδιο σε μια βόμβα. Που δεν είναι καν δική σου, αλλά μπορεί και να σκάσει στα χέρια σου. Μεγάλο ρίσκο το να εκφραστείς ανοιχτά, να πάρεις θέση σε θέμα που δε σε αφορά. Πώς όμως θέλουμε να αποκαλούμαστε φίλοι όταν δεν τα μοιραζόμαστε όλα; Όταν μιλάμε μόνο για τα ευχάριστα και τα συμφέροντα κι όχι γι’ αυτά που πραγματικά μας καίνε; Ή όταν αδιαφορούμε για τα προβλήματα των φίλων μας;
Έχουμε γεμίσει καλοθελητές που υπόσχονται ότι πάντα θα είναι εδώ για εμάς όταν τους χρειαστούμε. Αλλά μαντέψτε, ποτέ δεν ήταν εκεί όταν τελικά ήρθε η ώρα. Κι όλα αυτά για να μη γίνουν δυσάρεστοι, να μην παρεξηγηθούν. Μην τύχει και τους καταλογίσουμε κάποια ευθύνη για τις επιλογές μας.
Όχι, κύριοι! Επιτέλους καταλάβετε ότι δε χρειαζόμαστε ούτε υποβολείς ούτε ανθρώπους να μας επισημαίνουν τα λάθη μας. Τα καταλαβαίνουμε και μόνοι μας. Δε χρειαζόμαστε θεωρητικές συμβουλές, κατευθύνσεις κι οδηγίες. Θα παίρναμε GPS. Όπως συνάμα δε χρειαζόμαστε κι ανθρώπους απόντες απ’ τη ζωή μας.
Ξέρετε λοιπόν τι μας έχει λείψει; Φίλοι πραγματικοί. Άνθρωποι –διακριτικά μα πανταχού– παρόντες. Να ενδιαφέρονται. Να τοποθετούνται πάνω στα θέματά μας με ειλικρίνεια. Αυτοί που αντί να μιλάνε, πράττουν. Και πράττουν με γνώμονα μόνο το δικό μας καλό. Και όταν λέμε ότι πράττουν σαφώς και δεν εννοούμε ότι μπορούν να επέμβουν στη ζωή σου. Και ούτε το θέλουν. Αυτό είναι αποκλειστικά δικό σου δικαίωμα. Εσύ έχεις την ελευθερία και ταυτόχρονα την ευθύνη των επιλογών σου.
Κι αν σας έλεγα λοιπόν ότι υπάρχουν κι άλλοι τρόποι να βοηθήσουμε πέρα από τα λόγια; Ίσως και πολύ πιο ουσιαστικοί. Για αρχή, αυτοί οι φίλοι δε θα πουν: «Έπεσες, στα ‘λεγα εγώ» . Το πιο πιθανό είναι να παριστάνουν υπομονετικά το πάτωμα μέχρι να μπορέσουν να μας σηκώσουν. Ξέρουν τι χρειαζόμαστε καλύτερα κι από εμάς τους ίδιους. Γι’ αυτό και προτιμούν απ’ τα λόγια τη σιωπή. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι νοιάζονται λιγότερο. Κι ενώ είναι παρόντες δίνουν χώρο. Δε λειτουργούν πιεστικά και με συμβουλές εκ του ασφαλούς ειπωμένες.
Το σημαντικότερο απ’ όλα; Ξέρουν να ακούν. Γνωρίζουν ότι ο καλός Θεούλης δε μας έδωσε τυχαία μία γλώσσα, αλλά δύο αυτιά. Κι ακούω σημαίνει σέβομαι. Αυτοί οι άνθρωποι παρακολουθούν, αλλά μόνο απλούς θεατές δεν τους λες. Σε αποφορτίζουν, σε ανακουφίζουν. Καλλιεργούν κλίμα εμπιστοσύνης κι ασφάλειας, για να ανοιχτείς.
Σε νιώθουν και δε χρειάζεται να μιλήσετε για να το καταλάβεις. Κι αυτό σου δίνει δύναμη, σε αντίθεση με την κριτική ή το κήρυγμα του στιλ «τι θα έκανα εγώ αν ήμουν στη θέση σου». Μα δεν είσαι εγώ. Ούτε είσαι στη θέση μου. Αυτές τις μεγάλες συζητήσεις που συχνά σε μπερδεύουν περισσότερο, αντί να σου καθαρίσουν το τοπίο.
Γι’ αυτούς ο στόχος δεν είναι η επιβεβαίωση· δεν επιδιώκουν να αποδείξουν ότι έχουν καλύτερη κρίση. Προσπαθούν να σε κάνουν να βελτιώσεις την αυτοπεποίθηση για τη δική σου κρίση. Δεν παίρνουν το ύφος χιλίων καρδιναλίων του ειδικού εμπειρογνώμονα. Δε θα σου πουν «εγώ ξέρω», ή «είμαι σίγουρος ότι αυτό πρέπει να κάνεις» για κάτι που δε βιώνουν εκ των έσω. Σε καθοδηγούν με ερωτήσεις για να φτάσεις μόνος σου σ’ αυτό που πραγματικά θέλεις να κάνεις. Γιατί καθένας ζει μόνος του με τις αποφάσεις του και το ξέρουν. Σε βοηθούν να χτίσεις τον εαυτό σου μέσα από αυτές τις καταστάσεις για να είσαι η δική σου δύναμη κι όχι η δική τους.
Αν λοιπόν είστε κι οι ίδιοι τέτοιοι φίλοι μην ξεχάσετε ποτέ να δείχνετε έμπρακτα τη στήριξή σας, σε αυτή ποντάρουμε. Όλοι είμαστε πρακτικά ανεπαρκείς. Η πρόθεση όμως να γίνουμε επαρκείς για να στηρίξουμε πάνω μας και κάποιον άλλον είναι ό,τι καλύτερο έχουμε καταφέρει. Μπορεί να μην έχουμε έτοιμη τη λύση στο πρόβλημα, αλλά τουλάχιστον προσπαθούμε να ακούμε. Κι ας γίνονται τα αυτιά μας ένα-δύο νούμερα μεγαλύτερα, χαλάλι σας! Αν ήταν όλα τόσο εύκολα κι απλά τι θα μας χρειάζονταν οι φίλοι, αλήθεια;
Επιμέλεια Κειμένου Ελευθερίας Παπαναστασίου: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Ελευθερία Παπαναστασίου
