Τρομερό πράγμα η μνήμη. Πάντα σε προδίδει όταν τη χρειάζεσαι, αλλά ξέρει να χτυπάει διάνα στις πιο άκυρες στιγμές, για τα πιο ακατάλληλα πράγματα. Αν σκάψεις λίγο εκεί μέσα θα βρεις να συνυπάρχουν από τις πιο χρήσιμες πληροφορίες, μέχρι και το πόσο τέλεια μύριζαν οι κεφτέδες που τηγάνιζε η γειτόνισσα πρόπερσι τέτοια μέρα. Θεωρήματα μαθηματικών ανακατεμένα με ανώμαλα ρήματα αρχαίων -ακόμα αναρωτιέστε πότε και πού θα μας χρησιμεύσουν, ε;
Εικόνες, ήχοι, λόγια, μυρωδιές και αρώματα, άνθρωποι, μέρη. Μπορεί η μνήμη να λειτουργεί επιλεκτικά στο τι θέλει τελικά να αξιοποιήσει, όμως τίποτα δεν της ξεφεύγει. Όλα αποθηκεύονται για ενδεχόμενη μελλοντική χρήση. Ή και κατάχρηση, εξαρτάται. Το μόνο σίγουρο είναι ότι το ανθρώπινο μυαλό λειτουργεί με τρόπους που δεν μπορούμε καν να φανταστούμε. Δημιουργεί συνειρμούς και αλλόκοτους δεσμούς ανάμεσα σε πράγματα, πρόσωπα και καταστάσεις.
Και δεν είναι ότι είμαι ακουστικός τύπος, απλώς όλοι μας έχουμε αυτό το ένα τραγούδι που το έχουμε συσχετίσει με κάποιο συγκεκριμένο άτομο και βίωμα. Άλλοι συνειδητά και άλλοι εντελώς ασυναίσθητα. Αυτό το βίωμα είναι ο λόγος που χαμογελάμε ή είναι βράδια που κλάψαμε, ήπιαμε, χτυπηθήκαμε και είπαμε «ποτέ ξανά»; Και με το πρόσωπο τι γίνεται; Είναι κάποιος που αγαπάμε ή μισούμε; Τι εννοείς ότι μπορεί να είναι και τα δύο; Εδώ μας θέλω.
Περισσότερο απ’ όλα, όμως, αυτό που καθορίζει τη σύνδεση είναι η στιγμή και η αίσθηση. Ένα μουντό χειμωνιάτικο απόγευμα, ένα βράδυ μες στη βροχή ή μήπως ήταν ένα καλοκαιρινό πρωινό; Πίκρα ή χαμόγελο; Πόνος, προδοσία ή τρελή χαρά; Τι σου άφησε εκείνη η στιγμή; Μόνο εσύ και αυτός που σου τη χάρισε θα ξέρει. Πολλές φορές μόνο εσύ. Και για πες μου: εκείνη την αίσθηση πού τη βρήκες γραμμένη και τραγουδισμένη για ’σένα; Σε στίχους ελληνικούς ή ξένους; Σε μελωδίες απαλές, έντεχνες ή ροκ; Ίσως πάλι και σε βαρύ λαϊκό. Μπορεί και ποπ, έλα, μη ντρέπεσαι.
Βλέπεις λοιπόν, ποιοτικούς τύπους και λάιτ να πέφτουν στα βαριά. Μην απορείς. Όσοι ερωτευτήκαμε δυνατά, ξέρουμε ότι για κάθε κανόνα υπάρχει και η εξαίρεση. Έτσι κι εδώ. «Αλλάξανε τα γούστα σου», που θα ’λεγε και ο Μπουλάς.
Και δωσ’ του «αλκοολικές οι νύχτες μακριά σου» να βαράει Παντελίδης 2 τα ξημερώματα στο ένα παράθυρο ο εναλλακτικός. Δυο ορόφους πιο πάνω ο λαϊκός να ακούει Πυξ-Λαξ «για τις παλιές αγάπες μη μιλάς», ενώ η απέναντι περνάει φάση «how deep is your love». Τύπου Stan «με στεναχωρεί» επιτρέπονται μόνο σε εξαιρετικά βαριές περιπτώσεις.
Απ’ την άλλη είναι και το τραγούδι σας, άλλο κακό κι αυτό. Που όσο είστε μαζί όλα καλά και ωραία. Που χωρίζεις και μετά μέχρι και στην παρέλαση να πας ο εθνικός ύμνος θα σου τον/τη θυμίζει. Είναι φορές που το τάιμινγκ πραγματικά συνωμοτεί για να σκοντάψεις σε αναμνήσεις με κάποια τραγούδια.
Είναι όμως κι άλλες που δε χρειάζεται τίποτα άλλο, γιατί είναι εκεί, μες στο μυαλό σου. Ίσως δεν έφυγε ποτέ. Οπότε εδώ κολλάει άψογα το αγαπημένο μας «Cause there’s this tune I found that makes me think of you somehow and I play it on repeat until I fall» από «Do I wanna know”, των Arctic Monkeys. Πόσα εκατομμύρια άνθρωποι να μαζοχιστήκαμε άραγε βράδια ολόκληρα με αυτό το κομμάτι και την εικόνα ενός ανθρώπου στο μυαλό μας;
Ανεξαρτήτως γούστων και προτιμήσεων πάντως, είναι χαρακτηριστικός ο τρόπος που χανόμαστε όλοι όταν παίζει ένα τραγούδι που μας θυμίζει τα δικά μας. Το βλέμμα χαμηλώνει ή κολλάει στο ταβάνι, η ανάσα βαραίνει. Το μυαλό σκαλώνει από στίχο σε στίχο. Ρίγη, αμήχανες κινήσεις, «σκουπιδάκια» στα μάτια, ένας κόμπος στο λαιμό. Καθένας αντιδρά διαφορετικά, όμως το σώμα προδίδει όσα το μυαλό επιδέξια κρύβει. Η ανάμνηση του τελευταίου καβγά, το πρώτο φιλί, ένα βράδυ αγκαλιά στο κρεβάτι, οι κοινές διακοπές, καθένας έχει κρατήσει κάτι διαφορετικό.
Εσάς τους ξετρελαμένους και αιθεροβάμονες ερωτευμένους, σας κράτησα για το τέλος για δύο λόγους. Αφενός επειδή είστε μια κατηγορία από μόνοι σας. Ed Sheeran «Thinking out loud» και John Legend «All of me» όλη μέρα η ξένη σχολή και Κιάμο «Από αστέρι σε αστέρι» η ελληνική σχολή. Και καλά κάνετε δηλαδή, χαρείτε το πριν πέσετε στην κατηγορία με τα σκληροπυρηνικά που λέγαμε παραπάνω.
Αφετέρου επειδή τα καλύτερα τραγούδια που έχουν γραφτεί γι’ αυτόν το ρημαδοέρωτα, είναι μακράν τα πονεμένα. Όπως και να το κάνουμε, πιο δυνατό αίσθημα από τον πόνο δεν υπάρχει. Και αν αυτά τα τραγούδια σου έμαθαν κάτι, είναι ότι τον πόνο σου πρέπει έστω και προσωρινά να τον αποδεχτείς και να τον αγκαλιάσεις. Γιατί μέσα απ’αυτόν εκτιμάς και ξαναζείς τις καλές στιγμές. Βγαίνεις πιο δυνατός.
Δε σου φταίνε λοιπόν τα τραγούδια, φίλε μου. Όταν ό,τι ακούς σου θυμίζει την περίπτωσή σας, μάντεψε. Το πρόβλημά σου δεν είναι έξω, αλλά μέσα. Τώρα αν θα το λύσεις με Pink και «what doesn’t kill you makes you stronger» ή Μητροπάνο «για να σ’ εκδικηθώ βάφω τις κουρτίνες στο χρώμα που μισούσες» είναι καθαρά δικό σου θέμα. Πάντως να ξέρεις ότι υπάρχει πάντα και το plan b. Ή αλλιώς το χιλιοτραγουδισμένο «Να ξέρεις όλη τη ζωή μου δίνω, σώμα και ψυχή, φτάνει πάλι να’μαστε μαζί» της Μελίνας Ασλανίδου, για όσους είναι αμετανόητα δεμένοι με «το λάθος» τους.
Eπιμέλεια Κειμένου Ελευθερίας Παπαναστασίου: Σοφία Καλπαζίδου
Συντάκτης: Ελευθερία Παπαναστασίου
