H ιστορία που ενέπνευσε το "New Year's Day" των U2

Χριστούγεννα· ίσως, η πιο χαρούμενη περίοδος του χρόνου. Τη χαρά και το εορταστικό κλίμα συνοδεύουν πολλά τραγούδια, που έχουν γραφτεί για τη μέρα αυτή είτε κλασικά σε διασκευές, (βλ. “White Christmas”), είτε πρωτότυπα όπως: το “Last Christmas” των Wham! ή το “Driving Home for Christmas” Του Chris Rea. Και φυσικά υπάρχουν κι άλλα πολλά. Τι γίνεται όμως με την Πρωτοχρονιά;

Η πρώτη μέρα του χρόνου, αν κι εξίσου εορταστική, δεν είναι τόσο τραγουδισμένη. Υπάρχει ωστόσο, ένα κομμάτι που αν με ρωτάτε, δεν υπάρχει Πρωτοχρονιά που δε θα το ακούσω με το repeat ενεργοποιημένο. Πρόκειται για το “New Year’s Day” των θρυλικών U2. Παρόλο που ο τίτλος παραπέμπει σε κάποιο χαρούμενο κι εορταστικό κομμάτι, ο στίχος του κι οι αναφορές του περιγράφουν μία εντελώς διαφορετική κατάσταση. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα απ’ την αρχή.

Βρισκόμαστε στα τέλη της δεκαετίας του 1970 και στις αρχές του 1980. Μετά από δύο καταστροφικούς Παγκόσμιους π0λέμους, ο πλανήτης βιώνει έναν ακόμη πόλεμ0, τελείως διαφορετικό και πρωτόγνωρο. Αυτόν που έμεινε στην ιστορία ως «Ψυχρός Πόλεμ0ς». Η σοσιαλιστική Ανατολή κι η καπιταλιστική Δύση, ξεχνώντας το φάντασμα του Ν@ζισμού που κάποτε τούς ένωσε, μπαίνουν σ’ ένα παιχνίδι επιβολής και κυριαρχίας της μιας πλευράς προς την άλλη.

Εξοπλιστικά κι aπειλές για πυρηνικά όπλa μεταξύ των πρώην συμμάχων, σκεπάζουν τον κόσμο με την απειλή ενός ολοκληρωτικού αφανισμού. Οι Ρώσοι εισβάλουν στο Αφγανιστάν, οι Βρετανοί κατακτούν τα νησιά Φώκλαντ κι η γη μοιάζει με μια τεράστια σκακιέρα όπου πρέπει ν’ αναδείξει έναν και μόνο νικητή.

Στην Ευρώπη δε λείπει το κλίμα της κοινωνικοπολιτικής αναταραχής. Οι ευρωπαϊκές χώρες μία προς μία διαλέγουν στρατόπεδο. Μια τέτοια χώρα είναι κι η Πολωνία. Ο στρατιωτικός και πολιτικός Βόιτσεχ Γιαρουζέλσκι, προσπαθώντας να διατηρήσει καλές σχέσεις με τη Ρωσία, αποφασίζει να καταστείλει κάθε συνδικαλιστικό κίνημα στη χώρα.

Στην προσπάθεια τους ν’ αντισταθούν τα εργατικά σωματεία, συνενώνονται σ’ ένα, με το όνομα «Αλληλεγγύη» υπό την καθοδήγηση του μετέπειτα προέδρου της Πολωνίας Λεχ Βαλέσα. Μετά από πολλές δράσεις κι απεργίες που οργανώνει το σωματείο τον Δεκέμβρη του 1981, ο Γιαρουζέλσκι επιβάλει στρατιωτικό νόμο και κηρύσσει την «Αλληλεγγύη» παράνομη. Ο Βαλέσα συλλαμβάνεται και φuλακίζεται ως αντικαθεστωτικός, μέχρι που πέφτει η δικτατορία κι απελευθερώνεται.

Την εποχή εκείνη ο Bono κι οι U2, προετοίμαζαν τον 3ο τους δίσκο. Την ώρα που δούλευαν στο στούντιο, έπεσε στα χέρια του Bono μια εφημερίδα. Εκεί διάβασε την είδηση για τη σύλληψη και τη φuλάκιση του Βαλέσα. Φύσει επαναστατικός χαρακτήρας ως γνήσιος Ιρλανδός, ο Bono δεν μπορούσε να σταματήσει να σκέφτεται το νέο που διάβασε. Σκεφτόταν τον Βαλέσα έγκλειστο, τις γιορτές που πλησίαζαν και θα περνούσε μακριά απ’ τη γυναίκα του, πληρώνοντας το τίμημα του αγώνα του για τα δικαιώματα των εργατών στη χώρα του.

Kι έτσι, εμπνεύστηκε τους στίχους για το τραγούδι “New Year’s Day”, που κυκλοφόρησε στον δίσκο τους “War”, το 1982. Έναν δίσκο που είχε κι άλλα επαναστατικά κομμάτια, όπως: το “Sunday Bloody Sunday”, εμπνευσμένο απ’ την επίθεση Άγγλων στρατιωτών σε μια ομάδα νεαρών Ιρλανδών και το “Seconds” που περιγράφει τον παραλογισμό του Ψυχρού Π0λέμου. Το “New Year’s Day”, όμως ήταν κάτι σαν μία έμπνευση της στιγμής. Το άλμπουμ έφτασε στο Νο1 των βρετανικών charts και στο Νο12 της Αμερικής. Το single, σκαρφάλωσε μέχρι το Νο10 στη Βρετανία κι έγινε η πρώτη διεθνής επιτυχία των U2.

Πρωτοχρονιά, λοιπόν. Πρώτη μέρα του χρόνου. Μια ημέρα γεμάτη μ’ ελπίδες και προσδοκίες. Όλοι μας θέλουμε κάτι να πετύχουμε, κάτι ν’ αλλάξουμε. Ας μην πετύχουμε όμως, αυτό το κάτι μόνο για τον εαυτό μας. Ας μην αλλάξουμε κάτι, μόνο στη ζωή μας. Ας πετύχουμε κάτι για τον κόσμο μας κι ας αλλάξουμε κάτι για όλους μας. Κι αυτή ας είναι η ευχή μας για το 2024. Καλή Χρονιά!

Πηγή κεντρικής εικόνας: billboard.com