Κάποτε, κατά τον μύθο, στην πόλη Τάραντα της Νότιας Ιταλίας ζούσε μια όμορφη κοπέλα που την έλεγαν Αράχνη. Παρ’ όλη την ομορφιά της η κοπέλα αυτή ήταν γνωστή για τα αριστοτεχνικά υφαντά που έπλεκε. Ήταν τόσο ικανή στην τέχνη της πλέξης ώστε ένιωθε μια τέτοια έπαρση που θεωρούσε πως τα υφαντά της ήταν καλύτερα ακόμα κι από αυτά της θεάς Αθηνάς. Ο νέος που την αγαπούσε, βλέποντας την αγαπημένη του κυριευμένη από την έπαρση και θέλοντας να την επαναφέρει από την υπεροψία, ζήτησε τη συμβουλή της θεάς. Αυτή τον συμβούλεψε να πει ένα τραγούδι στην αγαπημένη του. Ένα τραγούδι της αγάπης που ένιωθε προς αυτήν. Η Αράχνη στο άκουσμα του τραγουδιού κοιμήθηκε έναν ύπνο βαθύ που κράτησε πολλά χρόνια. Κι ο αγαπημένος της, μπαίνοντας στο όνειρο, τραγουδούσε όλα αυτά τα χρόνια για εκείνη. Ακούραστοι κι αγέραστοι χόρευαν όλα αυτά τα χρόνια το τραγούδι της αγάπης τους.
Όταν κάποτε η κοπέλα ξύπνησε, είχε μεταμορφωθεί σε μια ταραντούλα. Ο νέος είχε φύγει από το όνειρό της. Πληγωμένη καθώς ήταν τσιμπούσε τις κοπέλες που έβρισκε στους αγρούς και τις έριχνε σε βαθύ ύπνο, μέχρι να έρθει ο καλός τους και να τις ξυπνήσει με την αγάπη του. Όπως κι έγινε και με την ίδια την Aράχνη. Ο νέος που την αγαπούσε επέστρεψε και με την αγάπη του έλυσε τα μάγια. Κι έζησαν αυτοί καλά για το υπόλοιπο της ζωής τους.
Αυτός ήταν ο μύθος που έντυνε τον χορό της Ταραντέλας. Ένας τελετουργικός χορός που θεράπευε από το δηλητήριο της αράχνης ταραντούλας και του φαρμακερού τσιμπήματός της. Ωστόσο, η κατάρα που κυνηγούσε τη μυθική αράχνη παρέμεινε στη λαϊκή παράδοση της Κάτω Ιταλίας. Ήταν συχνό το φαινόμενο -κυρίως την άνοιξη και το καλοκαίρι- όπου οι αγρότες καθώς εργάζονταν στα χωράφια τους, δέχονταν το τσίμπημά της. Το δηλητήριο προκαλούσε σπασμούς και παραισθήσεις. Έτσι φτιάχτηκε η κατάρα της αράχνης που έπρεπε να εξαλειφθεί τελετουργικά.
Μια αυτοσχέδια ορχήστρα με παραδοσιακά όργανα έπαιζε έναν εκστατικό ρυθμό και ζευγάρια χορευτών κρατώντας στα χέρια τους πανιά διαφορετικών χρωμάτων, με κάθε χρώμα να αντιστοιχεί σε άλλο είδος αράχνης, χόρευαν το χορό της ταραντέλας μιμούμενοι τις κινήσεις της. Ο άρρωστος ή αλλιώς Ταραντάτος, μέσα στις παραισθήσεις του παρασυρόμενος από τους ήχους των οργάνων και της μουσικής τράνταζε το κορμί του ώσπου εξαντλημένος από την κόπωση έπεφτε στο πάτωμα, θεραπευμένος πια. Το δηλητήριο πλέον είχε αποβληθεί από το σώμα του μαζί με τον ιδρώτα που έβγαζε από την κούραση. Η τελετουργία αυτή μπορούσε να κρατήσει από κάποιες ώρες μέχρι και τρεις ολόκληρες μέρες. Δε σταματούσε όμως ούτε για λίγο, παρά μόνο όταν επέρχονταν η θεραπεία.
Δεν ήταν όμως λίγες και οι συμβολικές επεκτάσεις που πήρε ο χορός της Ταραντέλας. Κάπου στο 1770, στον Ιταλικό Νότο, σε μια ανδροκρατούμενο κοινωνία, η αράχνη συμβόλιζε την καταπίεση που υπέστησαν οι γυναίκες κι ο χορός την απελευθέρωσή τους. Ακόμη, σχετίστηκε με κάποια μορφή αντίστασης στην καταπίεση που ασκούσε ο Παπισμός της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας απέναντι σε κάθε Διονυσιακή και παγανιστική τελετή. Οι Ταραντάτοι στην πραγματικότητα δεν ήταν αποσχισμένοι από την καθολική εκκλησία. Ζώντας όμως στις φτωχές περιοχές του Νότου, κερδίζοντας τα προς το ζην από τη σκληρή αγροτική εργασία έψαχναν να βρουν μια διέξοδο, μια γιορτή ίσως που θα τους έκανε να αντισταθούν στην πίεση αυτή και να παραμείνουν πιστοί στα πατροπαράδοτα ήθη και έθιμα του τόπου τους. Άλλωστε, ακόμη και στις μέρες μας, κάθε χρόνο στις 29 Ιουνίου, συγκεντρώνονται όλοι οι Ταραντάτοι και τιμούν τη μνήμη του προστάτη τους Αγίου Παύλου στην πόλη Γκαλατίνα της επαρχίας του Λέτσε.
Τι ακριβώς είναι τελικά η Ταραντέλα; Είναι ένα κοινωνικό φαινόμενο; Ένα θρησκευτικό φαινόμενο; Ή μήπως ένας μύθος που έφτιαξε μια παράδοση; Ό,τι ερμηνεία κι αν δώσει κάποιος, το μόνο σίγουρο είναι πως στο άκουσμα μιας Ταραντέλας το σώμα ασυναίσθητα παρασύρεται στο ρυθμό της μουσικής και χορεύει. Χορεύει ασταμάτητα, μέχρι να βγει όλο το δηλητήριο από μέσα. Μέχρι να βγει όλο το κακό. Όταν λοιπόν ακούς μια Ταραντέλα, μη διστάσεις να χορέψεις. Μη φοβηθείς την αράχνη.
Θέλουμε και τη δική σου άποψη!
Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!
Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!
Συντάκτης: Δημήτρης Ευσταθιάδης
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου
