«Μισιρλού μου, η γλυκιά σου η ματιά
Φλόγα μου ‘χει ανάψει μες στην καρδιά.
Αχ, για χαμπίμπι, αχ, για λε-λέλι, αχ,
Τα δυο σου χείλη στάζουνε μέλι, αχ.»

 

Γράφτηκε πριν από περίπου δυο αιώνες για κάποια Μισιρλού. Ποια όμως ήταν αυτή η Μισιρλού και γιατί έμεινε το όνομά της διαχρονικό και πολυτραγουδισμένο στην μουσική ιστορία;

Εκ πρώτου ακούσματος, η σκέψη πάει σε μια καλλονή κάποιας παλαιότερης εποχής που προφανώς για να τραγουδήθηκε και να έμεινε η ιστορία της αναλλοίωτη στο χρόνο κάποιος μεγάλος θρύλος πρέπει να την ακολουθεί. Το όνομα αυτής; Μισιρλού. Η αλήθεια βρίσκεται κάπου στη μέση. Η Μισιρλού ήταν όντως μια όμορφη γυναίκα. Όμως το προσωνύμιο Μισιρλού δεν ήταν το όνομά της. Στην πραγματικότητα ήταν δηλωτικό της καταγωγής της μιας και το Μισιρλού προέρχεται από την τούρκικη λέξη Misirli που έχει αραβικές ρίζες και σημαίνει Αιγύπτια. Αιγύπτια μουσουλμάνα στο θρήσκευμα, εν αντιθέσει με τις χριστιανές Αιγύπτιες που ονομάζονταν Αιγυπτιώτισσες.

Η ιστορία της χάνεται στο πέρασμα των χρόνων. Ωστόσο παρέμεινε γνωστή μιας κι έζησε έναν μεγάλο έρωτα με κάποιον χριστιανό, κάτι που ήταν παντελώς απαράδεκτο την εποχή εκείνη κι αποτελούσε κάτι το απαγορευμένο κι εντελώς ανήθικο για την κοινωνία εκείνη. Μια τέτοια ιστορία δεν ήταν δυνατόν να μην καταγραφεί και να μην εξυμνηθεί από διάφορους μουσικούς ανά τον κόσμο. Η πατρότητα ωστόσο παραμένει αμφίβολη έως και σήμερα. Το μόνο βέβαιο είναι πως η Μισιρλού κατάφερε κι υπήρξε μια ισχυρή αντίσταση στο κατεστημένο της εποχής της.

Δημιουργός της σύνθεσης θεωρείται ο Σαγιέντ Νταρβίς, που το 1919 κυκλοφόρησε το κομμάτι με τον τίτλο “Bint Misr” ( Κορίτσι της Αιγύπτου) και θεωρείται ένας από τους κορυφαίους Αιγύπτιους μουσικούς μέχρι και σήμερα. Παραδόξως ο θεωρητικά πατέρας της Μισιρλούς όντας συνθέτης μιούζικαλ και οπερέτας, ουδεμία σχέση είχε με τις διασκευές που ακολούθησαν. Η πρώτη εκτέλεση στα ελληνικά καταγράφηκε το 1927 από τον Κωνσταντινουπολίτη Τέτο Δημητριάδη. όπου με ρεμπέτικο ήχο, ηχογράφησε το τραγούδι στα στούντιο της Columbia στη Νέα Υόρκη. Μόλις τρία χρόνια αργότερα και το 1930, ένας άλλος ρεμπέτης, ο Μιχάλης Πατρινός αποδίδει το κομμάτι υπό τον ήχο ενός βαρύ ζεϊμπέκικου και παρέμεινε ως η πιο γνωστή εκτέλεση, διεκδικώντας για κάποιους και την πατρότητα της ελληνικής του απόδοσης, παραγκωνίζοντας αυτήν του Τέτου Δημητριάδη. Δέκα χρόνια μετά και συγκεκριμένα το 1941, άλλη μια εκδοχή της Μισιρλούς, τελείως διαφορετική από τις μέχρι τότε καταγεγραμμένες εκτελέσεις, έρχεται να δώσει την πρώτη διεθνή αναγνώρισή της. Αυτή άνηκε στον ελληνοαμερικάνο μουσικοδιδάσκαλο Νικ Ρουμπάνη ο οποίος διασκεύασε το κομμάτι σε ήχους αμιγώς τζαζ. Πλέον η Μισιρλού γίνεται διεθνώς γνωστή.

Από το 1946, όπου ο Ζαν Όγκαστ διασκεύασε κι αυτός με τη σειρά του τη Μισιρλού σε ήχους πιο ορχηστρικούς μιας και ήταν βιρτουόζος του πιάνου και γενικότερα των κρουστών μουσικών οργάνων, ακολούθησαν σε διαφορετικές μορφές εκτελέσεις όπως αυτές των Cardinals το 1955 σε πιο μελωδικά μοτίβα, των Beach Boys το 1963 όπου το απέδωσαν σε μια summer edition στο δημοφιλέστερο άλμπουμ τους Surfin’ USΑ, η απογείωσή της ήρθε αρκετά χρόνια μετά και συγκεκριμένα το 1994. Ήταν η χρονιά που ο Κουέντιν Ταραντίνο σκηνοθετεί τη μεγάλη κινηματογραφική επιτυχία Pulp Fiction και στο soundtrack της ταινίας επιλέγει να συμπεριλάβει την εκτέλεση εκείνη του  Ντικ Ντέιλ, που συνδύασε ρυθμούς οριεντάλ με διακριτικές πανκ πινελιές που ξεχωρίζουν στους ήχους των ξερών συγχορδιών του ηλεκτρικού μπάσου. Η επιλογή του Ταραντίνο να συμπεριλάβει τη συγκεκριμένη σύνθεση στην ταινία του, αναδεικνύει τη σκηνοθετική του ευφυία αλλά και τη μουσική του οξυδέρκεια. Ποιος άλλωστε μπορεί να ξεχάσει τη θρυλική εκείνη σκηνή όπου ο Τζον Τραβόλτα και η Ούμα Θέρμαν λικνίζονται στους ρυθμούς αυτής της ξεχωριστής εκτέλεσης της Μισιρλούς;

Μισιρλού. Μια γυναίκα που ο θρύλος θέλει να αντιστάθηκε στα ταμπού της εποχής της. Πρόσωπο υπαρκτό ή φανταστικό άραγε; Ποιος να ξέρει αλήθεια. Ωστόσο ο μύθος της παρέμεινε διαχρονικός. Η ιστορία της τραγουδήθηκε όσων λίγων στη μουσική πορεία. Στο άκουσμά της πάντα θα ξεσηκώνει. Πάντα θα μαγεύει. Άλλωστε το λέει και ο στίχος: «Αχ, Μισιρλού, μαγική ξωτική ομορφιά, τρέλα θα μου `ρθει, δεν υποφέρω πια.»

 

Θέλουμε και τη δική σου άποψη!

Στείλε το άρθρο σου στο info@pillowfights.gr και μπες στη μεγαλύτερη αρθρογραφική ομάδα!

Μάθε περισσότερα ΕΔΩ!

Συντάκτης: Δημήτρης Ευσταθιάδης
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου