Η εξουσία δείχνει τις πραγματικές αποχρώσεις του χαρακτήρα μας

Δύο στοιχεία είναι σίγουρο πως θα δούμε με ένα login στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Φωτογραφίες και κριτικές. Κριτικές παντός τύπου μπορεί να συλλέξει κανείς αν ψάξει. Όταν βλέπουμε άρθρα ή βίντεο κυρίως κοινωνικού περιεχομένου στα οποία θίγονται αμφιλεγόμενα ζητήματα συχνά δε χρειάζεται και πολύ φαντασία για να καταλάβουμε τι πρόκειται να ακολουθήσει στα σχόλια. Είναι σαν να βλέπεις τον Τιτανικό για δέκατη έκτη φορά. Δεν έχεις και ιδιαίτερες αμφιβολίες για το αν θα υπάρξει τελικά παγόβουνο. Οπότε ο μέσος χρήστης γνωρίζει καλά πως μπαίνοντας σε κάποια γνωστή πλατφόρμα θα δει τις Όρνιθες του Αριστοφάνη σε μοντέρνα διασκευή.

Με ένα τόσο ισχυρό μέσο στα χέρια μας καθημερινά ένα μέτρο εξουσίας αναδύεται, υπάρχει λοιπόν ο κίνδυνος να καταλήξουμε μηχανές που κρίνουν συνεχώς κι αδιαλείπτως προς πάσα κατεύθυνση. Αν αφεθούμε, εύκολα ίσως θεωρήσουμε τον εαυτό μας τον πιο δίκαιο δικαστή εκτοξεύοντας κατηγορίες προς τους πάντες. Συχνά όμως ενώ θα πάρουμε το ύφος του αυστηρού δηλώνοντας με πάθος το πόσο κατά είμαστε σε ό,τι συμβαίνει και λέγεται, θα μείνουμε εκεί να παρακολουθούμε σαν κρυφοί εραστές το δράμα που θα προκύψει. Ας πάρουμε για παράδειγμα τα τηλεοπτικά προγράμματα που μεταδίδονται κατά καιρούς. Πολλοί τα σνομπάρουν. Δεν ταιριάζουν με την ιδιοσυγκρασία και το επίπεδό τους λένε, αλλά θα τα καταναλώσουν μέχρι τέλους ενώ ταυτόχρονα θα πράξουν «το πολιτικό τους καθήκον» δυσφημώντας και πολεμώντας τα.

Πλέον υπάρχει και μια άλλη τάση. Τα περισσότερα πετυχημένα ή χιουμοριστικά σχόλια τα βαφτίζουμε «memes» φροντίζοντας έτσι να μην προκαλέσουμε κραδασμούς στο ναό της πολιτικής ορθότητας. Είναι όμως λίγο ειρωνικό το πώς ένα meme που με τον τρόπο του προσβάλει, δε θεωρείται το ίδιο μεμπτό με μια ανάλογη χιουμοριστική ή μη ανάρτηση. Αλλά όχι… εκεί θα αντιδράσουμε, θα σχολιάσουμε αρνητικά κι επικριτικά. Κοινώς διατηρούμε δύο μέτρα και δύο σταθμά. Και γιατί συμβαίνει αυτό; Καθαρά γιατί όλοι εμείς, είτε το αντιλαμβανόμαστε είτε όχι, έχουμε μια εξουσία στα χέρια μας αλλά δυσκολευόμαστε να διακρίνουμε την ουσία της και σε μια υπερπροσπάθεια να τη χρησιμοποιήσουμε σωστά καταλήγουμε να βγάζουμε πτυχές του χαρακτήρα μας που ήταν στην αφάνεια. Οπότε αυτή η εξουσία, βγάζει στην επιφάνεια και κάνει ορατές και τις ανάλογες «αποχρώσεις» στο χαρακτήρα μας.

Το άκουσμα της λέξης «εξουσία» έχει συχνά ένα αρνητικό αντίκτυπο στα αυτιά μας. Αν της δίναμε μια απόχρωση πιθανότατα θα ήταν ένα βαθύ κόκκινο. Εκείνο που σου εμπνέει σεβασμό αλλά και λίγο φόβο και που ταυτόχρονα σε κάνει να θέλεις να αντιδράσεις όπως αντιδράει ένας ταύρος κοιτώντας την κάπα του ταυρομάχου. Μας κάνει να αναρωτιόμαστε αν είναι ανάγκη να υπάρχει μερίδα κόσμου που να έχει μια άλφα δύναμη. Γιατί να μην μπορούμε όλοι μας να εξουσιάζουμε τον εαυτό μας και τις πράξεις μας; Τελικά όμως σε μια κοινωνία με τα μέτρα και τα σταθμά που επιλέξαμε εμείς να φτιάξουμε, υπάρχει ανάγκη -έστω νοερά- για μια φιγούρα εξουσίας να μας καθοδηγεί. Υπάρχει ανάγκη για λίγο βαθύ κόκκινο…

Επιπλέον η εξουσία καμιά φορά έρχεται με επιπτώσεις. Είναι το γνωστό «Άλλαξες…» που λέμε συχνά πυκνά, τι σημαίνει όμως αυτό; Άλλαξες και δε θυμίζεις πια τον παλιό, καλό εαυτό σου ή μήπως άλλαξες και δεν εξυπηρετείς πια τους σκοπούς μου; Δε μας είναι πάντα εύκολο να παραδεχτούμε τις δικές μας αλλαγές αν κοιτάξουμε όμως αντικειμενικά, πώς διαμορφώθηκαν οι δικές μας αποχρώσεις και πώς του ατόμου απέναντί μας; Μήπως τα δικά μας χρώματα ήταν τελικά αυτά που έγιναν μερικούς τόνους πιο σκούρα; Κι εδώ θέμα εξουσίας διακυβεύεται.

Για να δεις λοιπόν τις πραγματικές αποχρώσεις του χαρακτήρα ενός ανθρώπου δώσε του εξουσία. Η εξουσία έχει την τάση να χαλιναγωγεί τον ιδιοκτήτη της ακόμα και μόνο σαν ιδέα, φαντάσου λοιπόν όταν αυτή δίνεται απλόχερα. Αν αφεθεί απόλυτα ελεύθερη είναι ικανή να υπνωτίσει, να αλλάξει σκέψεις και να παγώσει συναισθήματα. Είναι ικανή να φέρει στην επιφάνεια τις πιο σκούρες χρωματικές παλέτες. Αν δεν μπούμε στη διαδικασία να την εξουσιάσουμε εμείς, γίνεται τόσο μεθυστική που μας κάνει να αψηφούμε Θεούς, δαίμονες, σύμπαν και κάθε νόμο της φύσης.

Αλλάζουμε και οι ίδιοι οι άνθρωποι μαζί με τις αποχρώσεις μας… δυναμικά και ριζικά. Επηρεαζόμαστε ανάλογα με τις καταστάσεις τριγύρω. Άλλοι γίνονται ηθικά δυνατότεροι κι άλλοι αδύναμοι, άλλοι ανεβαίνουν στο βάθρο της επιτυχίας πατώντας γερά στις δυνατότερες βάσεις ενώ άλλοι επί πτωμάτων. Άλλοι μαζί με μια δόση εξουσίας αποκτούν και τις πιο φωτεινές αποχρώσεις του μπλε, ενώ άλλοι φλερτάρουν επικίνδυνα με τις παλέτες του καφέ και του μαύρου. Μια μορφή εξουσίας θα αποκτήσουμε όλοι μας κάποια στιγμή. Άλλοι μικρότερη κι άλλοι μεγαλύτερη ως είθισται στη ζωή. Άλλος θα γίνει δάσκαλος και θα έχει εξουσία πάνω σε μια τάξη και άλλος υπουργός έχοντας εξουσία σε μια επικράτεια. Το κύριο μέλημά μας πρέπει να είναι το πώς αντιδρούμε έχοντας στα χέρια μας το οποιοδήποτε βάρος εξουσίας που μπορεί να μας τύχει. Οι πιθανότητες είναι πως οι περισσότεροι θα αλλάξουμε. Το θέμα είναι ποιες αποχρώσεις του χαρακτήρα μας θα αφήσουμε να εμφανιστούν.

Και με αυτές τις σκέψεις κλείνουμε για φέτος και εύχομαι στον καθέναν ξεχωριστά όμορφες γιορτινές ημέρες, μη ξεχνώντας πως όλα όσα μας βασανίζουν προέρχονται τελικά από το μυαλό μας και εκεί πρέπει να περιορίζονται. Όμορφες «μελωμένες» γιορτές λοιπόν εύχομαι και μαζί με τη νέα χρονιά ας υποδεχτούμε και όποια εξουσία μπορεί να μας τύχει ανθρώπινα και προπαντός εφήμερα… με τις πιο φωτεινές αποχρώσεις!