Προσφέρουν απλόχερα, με μεγάλη ευκολία κι αβίαστα. Είτε σε γνωρίζουν ήδη είτε σε συναντούν για πρώτη φορά. Αν τους ήξερες καλά θα τους έλεγες και δοτικούς, μα απ’ αυτό το πάρε-δώσε τι περιμένουν από σένα; Δε θες να γίνεις καχύποπτος, όμως αδιαμφισβήτητα το μυαλό σου τρέχει να βρει το λάκκο που έχει η φάβα, μιας και δε βρίσκεις λογικό να υπάρχουν άνθρωποι που απλώς γουστάρουν να δίνουν.
Τους υποψιάζεσαι. Σίγουρα θα πρέπει να υπάρχει κάποιο κίνητρο, θα ψάχνουν κάποιο αντάλλαγμα. Σίγουρα κάτι περιμένουν. Ένα παραπάνω αν δεν τους ξέρεις και καλά. Τότε τους υποψιάζεσαι ακόμα παραπάνω.
Έχεις εσύ ως παράδειγμα εκείνους τους πολυδιαφημισμένους πλούσιους που προβάλλονται για το φιλανθρωπικό τους έργο και προκαλούν συγκίνηση στο τηλεοπτικό κοινό. Αφελώς σκέφτεσαι πως το μόνο τους κίνητρο είναι η τάση να μοιραστούν κάποια απ’ τα πολλά που διαθέτουν, μιας και τους περισσεύουν. Μπίνγκο! Δεν το βρήκες, αλλά τουλάχιστον προσπάθησες. Απώτερος στόχος τους συνήθως είναι να ανεβάσουν το πρεστίζ τους, να γίνουν φιλολαϊκοί, να τους συμπαθήσει κι αυτούς ο κόσμος, ρε παιδί μου. Σκέψου πως αντί να δώσουν τα συγκεκριμένα χρήματα για μια απλή διαφήμιση, καταλήγουν για «καλό σκοπό» και παράλληλα διαφημίζονται με τον καλύτερο τρόπο. Και πριν βιαστείς να αναρωτηθείς γιατί τους πήρε όλους μαζί η μπάλα, αφού βεβαίως υπάρχουν κι εξαιρέσεις, θυμήσου πως στην πλειοψηφία τους οι φιλάνθρωποι δε διαφημίζονται για να τους πουν οι άλλοι «μπράβο». Είναι πράξη προσωπική, που αν δεν περιμένεις αντάλλαγμα, επιδιώκεις να παραμείνει κρυφή. Κάποιοι απ’ αυτούς μέσω των δωρεών τους προσπαθούν να ξεπλύνουν μαύρο χρήμα ή να κερδίσουν φοροελαφρύνσεις. Αν πέφτεις απ’ τα σύννεφα, μελέτησε λίγο καλύτερα την έννοια της παραοικονομίας.
Αμ, ο πωλητής; Εκείνος που σου δίνει διαρκώς δωράκια; Μήπως δεν περιμένει κι αυτός να αγοράσεις κάτι μετά και το κάνει απ’ την καλή του την καρδιά; Ψυχολογικός εκβιασμός, ξεκάθαρα. Αν ευχαριστήσεις και δηλώσεις πως δεν το θέλεις, θα γίνεις ξαφνικά αγενής. Κι αν το πάρεις και δεν ξαναεμφανιστείς ποτέ, θα νιώθεις ενοχές και θα αυτοαποκαλείσαι γαϊδούρι που δεν αγόρασες κι εσύ κάτι τόσο δα, ελάχιστο, για να του ξεπληρώσεις τη χειρονομία του δώρου. Στις περισσότερες περιπτώσεις θα πέσεις στην παγίδα και τότε κινδυνεύεις να καταλήξεις με κάτι εντελώς άχρηστο, μιας και δεν ήταν εξ αρχής στο πλάνο αγορών σου.
Κι επειδή ως τώρα το μυαλό σου τριγυρνά στις σχέσεις, αναρωτιέσαι γιατί το ταίρι γίνεται ξαφνικά χαλί να το πατήσεις, προσφέρει τα πάντα και δε ζητάει απολύτως τίποτα. Θα ήθελες να πιστέψεις πως τα αισθήματά του για σένα είναι τόσο δυνατά που χαρακτηρίζονται μονάχα από ανιδιοτέλεια. Ακόμα κι αν αυτό ισχύει στην περίπτωσή σου και δε σου ζητήσει να φερθείς κι εσύ ανάλογα, ενδόμυχα κάτι αναμένει. Έχει επίγνωση πως με τον τρόπο αυτό θα σου δημιουργήσει ένα ψυχολογικό άγχος ανταπόδοσης, ανεξαρτήτως το πού θα βρει εφαρμογή η ανταπόδοση αυτή.
Οι δοτικοί άνθρωποι είναι οι μεγαλύτεροι υπέρμαχοι της κατάστασης «win-win». Κερδίζω εγώ, κερδίζεις εσύ, κερδίζουμε κι οι δύο. Εξάλλου αυτό αποτελεί και βασική αρχή των διαπραγματεύσεων. Δεν τους ενδιαφέρει τι θα κερδίσουν κι αν θα βρεθούν ριγμένοι στο μοίρασμα, γνωρίζουν όμως πως εντελώς χαμένοι δε θα βγουν σε καμία περίπτωση.
Κι ακόμα κι αν δεν πάρουν τίποτα από σένα, θα έχουν πάρει την προσωπική ικανοποίηση ότι τους χρωστάς κι εσύ χάρη, ότι αυτοί ήταν εκεί και σε βοήθησαν όταν τους χρειάστηκες κι ότι γι’ αυτό και μόνο οφείλεις να τους είσαι υπόχρεος. Όσο κι αν ακούγεται εγωιστικό, η αυτοϊκανοποίηση μέσω επίδειξης της ανωτερότητάς σου είναι κι αυτή μια μορφή αυτοεπιβεβαίωσης κι ανταμοιβής.
Κι όσο θεωρείς ότι υπάρχουν κι εκείνοι οι άνθρωποι που βρίσκονται τόσο κοντά σου και σου προσφέρουν δίχως να περιμένουν τίποτα υλικό, υπάρχουν όντως. Όμως κι αυτοί κάτι περιμένουν. Ένα χαμόγελό σου και να δουν στα δικά σου μάτια το αίσθημα της ικανοποίησης.
Βλέπεις που τίποτα δε γίνεται χωρίς να περιμένεις κάποιο αντάλλαγμα; Αυτό που διαφέρει είναι το είδος του ανταλλάγματος…
Συντάκτης: Βασιλική Γ.
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη
