Ένα σύνολο από στιγμές, όμορφες ή άσχημες, είναι κομμάτια μιας λέξης που ακόμα δεν έχει καταφέρει να οριστεί και που ο καθένας της δίνει τη δική του διάσταση, προσαρμοσμένη στη δική του κρίση. Ίσως και στη δική του ανάγκη. Κομμάτια της «ζωής», κάποιες στιγμές επιδιώξαμε να τις ζήσουμε, ενώ άλλες απλώς προέκυψαν ως αποτέλεσμα συγκυριών, τύχης, καταστάσεων. Πάντως όπως και να ‘χει, δεν τις φανταστήκαμε ποτέ πριν βρεθούμε εκεί, τη σωστή στιγμή με τους σωστούς ανθρώπους. Κι όμως έχουν μείνει στο μυαλό μας. Πράγματι, πολύπλοκο όργανο ο εγκέφαλος.
Κι αν γυρίσεις πίσω, αν δεις τη ζωή σου σε flashback, αν πρέπει να γράψεις μία περίληψη σε λιγότερο από μία σελίδα, θα συμπεριλάβεις μέσα όσα πέτυχες, αυτά που κατάφερες με δικό σου κόπο, αυτά για τα οποία είσαι περήφανος. Σίγουρα όμως θα σκεφτείς και ό,τι σε έκανε να πονέσεις, ό,τι σε στιγμάτισε και ήταν το έναυσμα για να μπεις στη διαδικασία να γίνεις αυτός που είσαι σήμερα.
«Πονόμετρο» δεν έχουμε καταφέρει δυστυχώς να ανακαλύψουμε ως σήμερα, οπότε η λέξη είναι και θα παραμείνει για αρκετά χρόνια ακόμα απροσδιόριστη. Θα χρησιμοποιούμε εκείνα τα αόριστα «λίγο», «πολύ», «υπερβολικά» για να την περιγράψουμε, τα οποία όμως είναι καθαρά υποκειμενικά. Κι ό,τι σε έκανε να πονέσεις, σου άφησε πίσω μία πληγή, μικρή ή μεγάλη, βαθιά ή επιφανειακή, πάντως σίγουρα όχι ανίατη.
Έχουμε μία τάση να θέλουμε να κρύψουμε τις πληγές μας. Να τις θεωρούμε αδυναμία μας και να προσπαθούμε να μην αφήσουμε κανέναν να τις δει, παρά μόνο αυτούς τους λίγους που θα επιλέξουμε εμείς. Γιατί πιστεύουμε ότι όσο δεν κοιτάζουμε κατάματα την πληγή μας, τόσο κλείνει πιο γρήγορα. Ή μήπως γιατί φοβόμαστε κατά βάθος ότι, όσο την κοιτάμε, ξυπνάνε μέσα μας αναμνήσεις και ξαναγυρνάνε στο μυαλό μας στιγμές που με κόπο προσπαθήσαμε να ξεχάσουμε;
Κι όσο πασχίζεις απεγνωσμένα να καλύψεις την πληγή, τοποθετώντας πάνω της ψεύτικα σκευάσματα, το μόνο που καταφέρνεις είναι να δημιουργείς μια ανομοιομορφία που δεν ταιριάζει με εσένα, με τον εαυτό σου. Γιατί και η πληγή σου είναι ένα κομμάτι του «εγώ» σου. Και προσπαθώντας να την καμουφλάρεις, χάνεις σιγά-σιγά την προσωπικότητά σου, αυτόν που ήσουν πριν το τραύμα, μιας και αυτό που είσαι σήμερα είναι ένα σύνολο από εμπειρίες, στιγμές, γεγονότα και αδυναμίες που κατάφεραν όμως όχι μόνο να σε κάνουν πιο σοφό, αλλά και πιο δυνατό. Σου έμαθαν πλέον να πατάς στα πόδια σου. Αξίζει λοιπόν εσύ να τις απορρίπτεις ακόμα; Να τις κλείνεις βαθιά μέσα σου ως κομμάτι του παρελθόντος που δε θες να θυμάσαι;
Με το πέρασμα του χρόνου, οι πληγές γίνονται ουλές και δεν πονάνε πια. Στα βαθιά τραύματα μένει μόνο εκείνο το σημάδια ανεξίτηλα χαραγμένο πάνω σου, να σου θυμίζει όσα πέρασες. Τι σε φοβίζει, λοιπόν, τώρα που δεν πονάς; Και μη μου πεις ότι οι πληγές πονάνε για πάντα, γιατί κάνεις λάθος. Ο πόνος είναι και θα είναι στο μυαλό σου. Κι αν είναι υπαρκτός, θα φταις εσύ που, ξύνοντας την πληγή τόσο βαθιά, κατάφερες και πάλι χωρίς λόγο να την κάνεις να ματώσει. Να ξανανοίξει και να πονάει ακόμα περισσότερο. Κι όλα αυτά, γιατί δεν την αγάπησες, δεν την αποδέχτηκες ποτέ!
Κι αν δεν πονέσεις ποτέ, δε θα καταλάβεις και ποτέ το αντίθετο του πόνου. Δε θα ξέρεις τι είχες και τι έχασες. Και τους ανθρώπους, όταν τους βάζεις σε κατηγορίες στη ζωή σου, βάλε αυτούς που σε πλήγωσαν ψηλά στη λίστα. Το αξίζουν, όσο κι αν δεν τους άξιζες εσύ. Έμαθες από αυτούς πολύ περισσότερα από όσα νομίζεις. Άλλαξες, όχι εξαιτίας τους, αλλά επειδή έπρεπε να αμυνθείς στον πόλεμο που μια μέρα ξεκίνησαν χωρίς να το περιμένεις. Μην τους κρατάς κακία, σπάνια οι άνθρωποι είχαν σκοπό να σε πληγώσουν. Απλώς ο καθένας κάνει τις επιλογές του, τις οποίες θεωρεί καλύτερες για τον εαυτό του. Και συχνά μέσα σε αυτές, η δική σου ψυχολογία δεν είναι ανασταλτικός παράγοντας.
Και όσο κι αν ακόμα και τώρα δε θες να παραδεχτείς ότι σε πλήγωσαν λόγω εγωισμού –και καλά κάνεις– ξέρεις ότι έχει συμβεί και σε σένα. Η Μελίνα Μερκούρη, μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες του 20ου αιώνα έχει αποφανθεί πως οι πληγές είναι παράσημα στη ζωή ενός ανθρώπου. Εσύ, λοιπόν, ακόμα νιώθεις πικραμένος; Κι αν ναι, πόσο άλλαξες μαζεύοντας «παράσημα» χρόνο με το χρόνο;
Επιμέλεια κειμένου: Κατερίνα Καλή