Οροθετικός: φέρει απλώς τον HIV

Είναι «οροθετικός» έλεγαν και τον κοίταζαν λες και ήταν κανένα είδος εξωγήινου που κατέβηκε απ’ τον Άρη. Απομακρύνονταν από κοντά του, αρνούνταν να καθίσουν στο ίδιο τραπέζι μαζί του, τού μιλούσαν από απόσταση. Τον θεωρούσαν υπεύθυνο γι’ αυτό που έπαθε, μιας και έφταιγε πάντα ο ίδιος που δεν πρόσεξε όσο έπρεπε και κανένας άλλος. Τον αντιμετώπιζαν ως τελειωμένη περίπτωση, μετρούσαν τα χρόνια ζωής που του απέμεναν και το μόνο που τους ένοιαζε είναι να τον έχουν από μακριά μην και τους κολλήσει. Κι ας έλεγαν οι επιστήμονες ότι δε μεταδίδεται με μια χειραψία, μια αγκαλιά, με τον αέρα που αναπνέεις.

Κάπως έτσι είχε διαμορφωθεί η κατάσταση στο Millenium, λίγα χρόνια μετά την ανακάλυψη του ιού του HIV. Οι πληροφορίες ακόμα αμφισβητούνταν, οι γνώσεις ήταν περιορισμένες και ο φόβος δεν μπορούσε να καταλαγιάσει. Δεν είχαν άλλη επιλογή, παρά να τους απομακρύνουν, είτε συνειδητά είτε ασυνείδητα. Οι οροθετικοί, δηλαδή οι φορείς του ιού, έγιναν πλέον μια ομάδα από μόνοι τους, μια κοινωνική τάξη που όμως δεν είχε να κάνει με εισοδήματα. Περιθωριοποιήθηκαν, γιατί θεωρήθηκαν επικίνδυνοι. Ο κόσμος τους κοιτούσε με μισό μάτι, μιας και είχε άμεσα συσχετιστεί με τη σεξουαλική επαφή άνευ προφυλάξεων. Και κάπως έτσι, αυτοί που είχαν AIDS, χωρίς να έχουν βλάψει κανέναν, μπήκαν στο περιθώριο μόνο και μόνο επειδή κόλλησαν έναν ιό. Για ένα πρόβλημα υγείας που άθελά τους αντιμετώπιζαν.

Σήμερα ξέρουμε. Σήμερα υπάρχουν φάρμακα που εξασφαλίζουν στους οροθετικούς μια ποιότητα ζωής εφάμιλλη με του υπόλοιπου πληθυσμού. Πλήρης ίαση ακόμα δεν υπάρχει, αλλά το AIDS είναι μια απ’ τις πολλές ανίατες χρόνιες παθήσεις. Είναι πολλοί, κυκλοφορούν ανάμεσά μας και δεν ξεχωρίζουν σε τίποτα. Δεν έχουν κάποιο ειδικό σημάδι κι αν δεν ξέρεις ότι είναι φορείς, ίσως και να ‘ναι γείτονές σου και να μην το μάθεις ή να μην το καταλάβεις ποτέ. Η επιστήμη με την εξέλιξή της, τούς έχει δώσει τη δυνατότητα να ζουν ποιοτικά, να μην είναι αναγκασμένοι να μοιραστούν μαζί σου το πρόβλημά τους, αν δεν το επιθυμούν, εσύ όμως τους έχεις αποδεχτεί ή πρέπει να καμουφλάρονται και να το κρύβουν διαρκώς;

Αν ερχόταν ένας οροθετικός και σου ‘λεγε ότι είναι φορέας του HIV, θα καθόσουν να πιεις καφέ μαζί του χωρίς να τον κοιτάς στα μάτια με οίκτο και χωρίς να κρατάς αποστάσεις ασφαλείας, μήπως σε αγγίξει, μήπως ακουμπήσετε στις ίδιες επιφάνειες ή άθελά του βήξει και τα σταγονίδια έρθουν πάνω σου; Υπάρχουν λογής και λογής λοιμώξεις που μπορούν να μεταδοθούν εξ’ επαφής ή με σταγονίδια, αλλά το AIDS δεν είναι μια από αυτές.

Έχεις σκεφτεί πώς νιώθουν; Πρέπει έμμεσα να απολογηθούν για μια ασθένεια από την οποία πάσχουν, λες και ήταν επιλογή τους, την οποία και πρέπει να υποστηρίξουν. Είναι γεγονός ότι πλέον δεν περιθωριοποιούνται, βγαίνουν με παρέες, έχουν ισότιμη μεταχείριση. Η ερώτηση είναι όμως αν οι γύρω τους ξέρουν. Ή αν η συμπεριφορά μας έχει αναγκάσει τους οροθετικούς να κρατάνε το πρόβλημά τους για τον εαυτό τους και μόνο, ώστε να μη νιώθουν ότι αντιμετωπίζονται διαφορετικά.

Αναγκάσαμε έναν άνθρωπο που αντιμετωπίζει ένα σοβαρό πρόβλημα υγείας να μην μπορεί να μιλήσει γι’ αυτό ή να το μοιραστεί υπό το φόβο ότι θα μείνει μόνος και θα αντιμετωπιστεί φοβικά, ή οι πληροφορίες και οι γνώσεις μας είναι σήμερα το μεγάλο μας όπλο και τελικά έχουμε γίνει εμείς λιγότερο φοβικοί;