Υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί λόγοι που μια σχέση καταλήγει στο χωρισμό: απόσταση, ασυμφωνία χαρακτήρων, ανακάτεμα φίλων, γονέων, γειτόνων και λοιπών άσχετων. Τη μόνη όμως οικουμενική αιτία χωρισμού, αυτή που κρύβεται πίσω από κάθε σχέση και τη ροκανίζει αργά και μουλωχτά, τη συνειδητοποίησα βλέποντας –ως συνήθως– ένα επεισόδιο «How I Met Your Mother».
Αλήθεια, ούτε παίρνω ποσοστά από τους δημιουργούς, ούτε έχω κάποιο ιδιαίτερο (πέραν του φυσιολογικού τουλάχιστον) κόλλημα με τη συγκεκριμένη σειρά. Απλώς κάθε φορά που βλέπω μερικά επεισόδια, πιάνω τον εαυτό μου να αναλογίζεται πόσο εύστοχες και ταυτόχρονα ρεαλιστικές είναι οι παρατηρήσεις των πρωταγωνιστών και πόσο σωστά παρουσιάζονται ορισμένες –αν όχι όλες οι– πτυχές των σχέσεων, μέσα από τις περιπέτειες των ηρώων.
Έτσι λοιπόν, στο επεισόδιο «Jenkins» (Season 5, Episode 13), ο Ted κι η Robin μας εξηγούν τη θεωρία του «reacher» και του «settler» σε μια σχέση. Θα μπορούσαμε να μεταφράσουμε τους όρους στα ελληνικά, αλλά θα ακούγονταν λίγο παραπάνω σοβαροφανείς και γελοίοι απ’ ό,τι μας χρειάζεται για το ύφος του θέματός μας. Ας αρκεστούμε να τους εξηγήσουμε για όσους δεν έχουν δει το επεισόδιο.
«Reacher» της σχέσης είναι αυτός που «απλώνει» το χέρι του για να πιάσει τον άλλον, αυτός που κατά κάποιον τρόπο υστερεί και κάνει προσπάθειες να μην το δείχνει. Αντιθέτως, «settler» είναι αυτός που επαναπαύεται στη σχέση, όντας ανώτερος και μην έχοντας τίποτα να φοβηθεί.
Φανταστείτε λοιπόν τη σχέση, κάπως σαν τη «Δημιουργία του Αδάμ» του Μικελάντζελο, αυτόν τον πασίγνωστο πίνακα στην οροφή της Καπέλα Σιστίνα στο Βατικανό, όπου ο Θεός/«Reacher» απλώνει το χέρι του στον Αδάμ όλο ενδιαφέρον κι αγάπη, ενώ ο Αδάμ/«Settler» τεμπελιάζει με κρεμασμένο χέρι σαν να λέει «στ’ αρχίδια μου σε γραφω κι εσένα». Ακριβώς αυτή η εικόνα λαμβάνει χώρα σε κάθε σχέση, άλλοτε σε μικρό κι άλλοτε σε μεγάλο βαθμό.
Στη σειρά, το φαινόμενο περιγράφεται επιφανειακά, όμως είναι πολύ πιο εκτενές και σύνθετο και κατά συνέπεια καταστροφικό.
Σκεφτείτε το. Δεν έχετε οδηγηθεί ποτέ στο συμπέρασμα ότι, στις περισσότερες σχέσεις, τα συναισθήματα δεν είναι ομοιογενώς μοιρασμένα στα δύο άτομα, αλλά πάντα κάποιος είναι πιο ερωτευμένος από τον άλλον; Εγώ προσωπικά το συζήταγα πριν μικρό χρονικό διάστημα με τους κολλητούς μου και καταλήξαμε στο ότι αυτό το φαινόμενο αποτελεί άγραφο κανόνα των σχέσεων.
Από τη μία είναι αυτός που προσπαθεί, αυτός που βελτιώνει συνεχώς τον εαυτό του, αυτός που είναι τρελά ερωτευμένος με τον άλλον και θέλει να του το δείχνει καθημερινά, χωρίς να νοιάζεται για το ότι κάνει συνεχώς υποχωρήσεις και τσαλακώνεται. Συνήθως μάλιστα αυτό το άτομο είναι και αυτό που έκανε την πρώτη κίνηση ή έδειξε πρώτο ενδιαφέρον για τον άλλον.
Από την άλλη, ο άλλος είναι επαναπαυμένος. Μπήκε στη σχέση με το σκεπτικό «αφού με γουστάρει και δεν έχω κάτι καλύτερο να κάνω, γιατί όχι;» και απλώς απολαμβάνει τις περιποιήσεις του «reacher», μέχρι αυτές να γίνουν κουραστικές και να τον σχολάσει.
Ίσως αυτό να είναι ακραίο παράδειγμα. Σε πιο ήπιες καταστάσεις, ο «settler» προτιμάει να μείνει σπίτι μόνος του, μετά από μια κουραστική μέρα ή αγνοεί τον «reacher» όποτε βγαίνει έξω. Το μόνο σίγουρο είναι ότι αργά ή γρήγορα, αν δε γίνει ανακατανομή των συναισθημάτων ανάμεσα στους δύο, δύο είναι τα πιθανά αποτελέσματα: πρώτον, ο «settler» να κουραστεί και να ξαποστείλει τον «reacher» ή δεύτερον, ο δεύτερος να νιώσει ότι αδικείται από την αδιαφορία του πρώτου και να διεκδικήσει μια καλύτερη συμπεριφορά. Με αποτέλεσμα και πάλι, ο «settler» να κουραστεί και να τον ξαποστείλει.
Εσείς συνήθως ποιο ρόλο υιοθετείτε σε μια σχέση;