Όλοι σε τούτη τη ζωή έχουμε βγει κάποια στιγμή εκτός εαυτού. Πρόκειται για εκείνη τη στιγμή που έχουμε νιώσει αδικημένοι ή μας κατακλύζει ένα αίσθημα θυμού που είναι πέρα από τις δυνάμεις μας να το περιορίσουμε. Έτσι καταλήγουμε να κάνουμε ή να λέμε πράγματα που υπό κανονικές συνθήκες δε θα σκεφτόμασταν καν.
Πρόκειται για μία από τις πιο δύσκολες και άβολες καταστάσεις που μπορεί να βρεθεί ένα άτομο. Τι μας ωθεί όμως σε μία τέτοια κατάσταση; Ο θυμός είναι ένα δευτερεύον συναίσθημα, δηλαδή πριν καταλήξουμε θυμωμένοι, συνήθως προηγούνται ο πόνος, η απογοήτευση, ο φόβος. Γίνεται να μην πονάνε ή να μην θυμώνουμε; Εννοείται πως όχι. Να το κρατάμε μέσα μας για να μη βγαίνουμε εκτός εαυτού; Αυτό κι αν είναι λάθος, η έκφραση του θυμού είναι ζωτικής σημασίας για την ψυχολογική μας ηρεμία, γι’ αυτό και πρέπει να εκφράζεται, αλλά πάντα συνοδευόμενος από αυτοσυγκράτηση.
Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που φλιπάρουν σπάνια, που πρέπει να καταβάλεις μεγάλη προσπάθεια για να τους βγάλεις εκτός εαυτού, κι είναι και κάποιοι άλλοι -λιγάκι νευρικοί- που τρελαίνονται συχνά, ακόμα και για το αν η γειτόνισσα δεν έχει στα απλωμένα ρούχα το ίδιο χρώμα μανταλάκια. Διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Όταν κυριαρχεί ο θυμός, πολλές φορές έχουμε την αίσθηση πως οφείλεται στους άλλους. Η φράση «με έβγαλε απ’τα ρούχα μου» δεν θα ‘πρεπε να ισχύει, αφού ο θυμός που νιώθουμε και ο δρόμος που βαδίζουμε για να καταλήξουμε εκτός εαυτού σχετίζεται μόνο με τον εαυτό μας και τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Μπορεί οι γύρω σου να μην έχουν κάνει κάτι σωστά, να έκαναν κάτι που πείραξε, κάτι που σε ενόχλησε, ο δικός σου τρόπος αντίδρασης είναι στο δικό σου χέρι και σε κανενός άλλου.
Ωστόσο η πηγή του έντονου ξεσπάσματος θυμού, συχνά βρίσκεται πολύ βαθύτερα από τις αφορμές που το προκάλεσαν. Συνήθως έχουμε νευριάσει και ενοχληθεί πολλές φορές στο παρελθόν για τον ίδιο ή παρόμοιο λόγο, και φαίνεται πως πλέον θυμώνουμε ασυνείδητα, για όλα μαζί, παλιά και καινούρια. Αυτό δείχνει πως δεν έχουμε καταφέρει να διαχειριστούμε το θυμό μας αποτελεσματικά στο παρελθόν, πως συσσωρεύσαμε αρνητισμό και παράπονα, και όσο δίκιο να έχουμε στο τωρινό ξέσπασμα, το χάνουμε. Είναι δύσκολο ν’ ανακαλύψουμε μόνοι μας τις κρυμμένες συνδέσεις ανάμεσα σε παρελθοντικά και παροντικά ξεσπάσματα ή ν’ αποφύγουμε την ατελείωτη μάχη παρελθόντος-παρόντος. Επίσης, πολλές φορές -χωρίς καν να το καταλαβαίνουμε- έχουμε κατάλοιπα θυμού με τον ίδιο μας τον εαυτό, όπως όταν δεν καταφέρνουμε να κάνουμε κάτι που θέλαμε. Αυτό συμβαίνει, γιατί μένει μέσα μας, αλλά πολλές φορές δεν μπορούμε να ξεσπάσουμε το θυμό σε εμάς τους ίδιους και έτσι όταν κάποιος άλλος κάνει κάτι που μας πειράζει και βγαίνουμε εκτός εαυτού, εξωτερικεύουμε σε αυτόν το θυμό μας.
Όπως και να έχει πρέπει να ανακαλύψουμε «γιατί» θυμώνουμε, γιατί έτσι θα μπορούμε να εστιάσουμε στο «πώς» να θυμώνουμε αποτελεσματικά, εκφράζοντας αυτά που νιώθουμε και όσα θέλουμε. Ας μάθουμε, λοιπόν, να μην βγαίνουμε εκτός εαυτού, γιατί ο «εντός» εαυτός μας είναι πολύ καλύτερος.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.