Η στιγμή που το παιδί σας αποφασίζει να μοιραστεί μαζί σας τη σ3ξουαλική του ταυτότητα είναι μία από τις πιο ευαίσθητες και σημαντικές στη ζωή του. Αυτή η αποκάλυψη δεν είναι απλά μια δήλωση· είναι η κατάθεση της αλήθειάς του, μια πράξη απόλυτης εμπιστοσύνης. Για το παιδί, το να βγει από την ντουλάπα μπορεί να συνοδεύεται από φόβο απόρριψης κι άγχος για τις αντιδράσεις σας. Αυτή τη στιγμή, ο ρόλος ως γονέας είναι καθοριστικός. Είστε το στήριγμά του, η άγκυρα στην οποία θα στηριχτεί για να σταθεί με αυτοπεποίθηση στον κόσμο. Η αγάπη και η αποδοχή από τους γονείς μπορεί να μεταμορφώσει τη ζωή ενός παιδιού, προσφέροντάς του τον χώρο να είναι ο εαυτός του χωρίς φόβο. Αλλά, πολλές φορές, οι γονείς μπορεί να νιώσουν αβεβαιότητα για το πώς να διαχειριστούν αυτή τη στιγμή. Είναι φυσιολογικό να έχετε ερωτήσεις ή να μη γνωρίζετε πώς να αντιδράσετε αμέσως.
Ακούστε
Το πρώτο βήμα είναι να είστε διαθέσιμοι να ακούσετε. Χωρίς διακοπές, χωρίς κριτική. Το παιδί σας πιθανόν έχει κάνει τεράστια προετοιμασία, συναισθηματική και ψυχολογική, για να σας μιλήσει. Μια μαρτυρία από μια μητέρα, την Α., λέει:
«Όταν ο γιος μου μού είπε ότι είναι gay, θυμάμαι ότι απλά τον άκουσα. Είχε δάκρυα στα μάτια, κι εγώ αισθάνθηκα ότι το μόνο που έπρεπε να κάνω εκείνη τη στιγμή ήταν να τον αφήσω να μιλήσει. Δε χρειάστηκε να πω τίποτα μεγάλο ή βαθύ· του έδωσα τον χώρο να εκφραστεί και να με βρει δίπλα του, χωρίς να τον κρίνω».
Αγκαλιά & Αποδοχή
Μερικές φορές, οι γονείς μπορεί να νιώθουν άβολα ή μπερδεμένοι όταν το παιδί τους μιλά για τη σ3ξουαλική του ταυτότητα. Αυτό είναι φυσιολογικό. Το σημαντικό είναι να κατανοήσετε ότι η ταυτότητα του παιδιού σας είναι μια θεμελιώδης πτυχή της ύπαρξής του και χρειάζεται αποδοχή.
Η Σ., μητέρα ενός τρανς παιδιού, εξηγεί: «Αρχικά, δεν καταλάβαινα τι σημαίνει τρανς. Αλλά καθώς μιλούσα με το παιδί μου και διάβαζα περισσότερα, άρχισα να βλέπω πόσο ευτυχισμένο έγινε όταν του έδειξα την υποστήριξή μου. Όταν του είπα ότι θα το αγαπώ ό,τι κι αν γίνει, είδα έναν τεράστιο φόρτο να φεύγει από τους ώμους του».
Η αποδοχή δε σημαίνει ότι πρέπει να κατανοήσετε πλήρως τα πάντα από την πρώτη στιγμή. Σημαίνει ότι θα είστε δίπλα στο παιδί σας σε αυτό το ταξίδι. Κάθε φορά που λέτε στο παιδί σας ότι το αγαπάτε και το αποδέχεστε γι’ αυτό που είναι, χτίζετε γέφυρες εμπιστοσύνης και ασφάλειας. Ακόμα και μικρές φράσεις όπως «Σε αγαπώ» ή «Είμαι περήφανος/η για εσένα» μπορούν να κάνουν τεράστια διαφορά.
Εκπαιδευτείτε
Εξερευνήστε τις ταυτότητες της LGBTQ+ κοινότητας, διαβάστε και μάθετε περισσότερα για τις εμπειρίες που ενδέχεται να αντιμετωπίζουν τα παιδιά σας. Η γνώση θα σας βοηθήσει να κατανοήσετε βαθύτερα το πώς νιώθουν και τι μπορούν να περάσουν. Όσο περισσότερο ενημερωμένοι είστε, τόσο καλύτερα θα μπορέσετε να σταθείτε δίπλα τους.
Σεβαστείτε το χρονοδιάγραμμα του παιδιού σας
Δεν είναι όλοι έτοιμοι να μιλήσουν ανοιχτά για τη σ3ξουαλική τους ταυτότητα αμέσως. Κάποια παιδιά χρειάζονται περισσότερο χρόνο για να αποδεχτούν και να κατανοήσουν τον εαυτό τους πριν το μοιραστούν με τους άλλους. Είναι σημαντικό να τους δώσετε το χώρο να βρουν το δικό τους ρυθμό.
Προστατεύστε το από διακρίσεις
Συζητήστε με το παιδί σας για το πώς θα το προστατέψετε από τυχόν διακρίσεις ή παρενοχλήσεις. Ενημερωθείτε για τους νόμους που το προστατεύουν και προετοιμαστείτε να σταθείτε στο πλευρό του αν αντιμετωπίσει προκλήσεις ή αδικίες.
Τι συμβαίνει όταν οι γονείς αντιδρούν με αρνητικότητα;
Δυστυχώς, δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου η αποκάλυψη της σ3ξουαλικής ταυτότητας ενός παιδιού συνοδεύεται από σκληρές και αρνητικές αντιδράσεις από τους γονείς. Η απόρριψη, η τιμωρία, ο αποκλεισμός, ακόμα και η σωματική βία είναι μερικές από τις ακραίες αντιδράσεις που μπορούν να καταστρέψουν τη σχέση γονέα-παιδιού και να δημιουργήσουν βαθιά ψυχικά τραύματα.
Η Μ., έκανε coming out ως λεσβία στην εφηβεία της, εξηγεί πώς αντέδρασε η οικογένειά της:
«Οι γονείς μου με κατηγόρησαν ότι είμαι μια ντροπή για την οικογένεια. Δε με άφηναν να βλέπω τις φίλες μου και προσπαθούσαν να με “διορθώσουν” με θυμό και ελέγχοντας τα πάντα. Με έκαναν να νιώθω άχρηστη και μόνη. Αυτό όμως δε με έκανε να αλλάξω, απλά με έσπρωξε μακριά τους. Για χρόνια, δεν είχα καμία επαφή μαζί τους».
Όταν οι γονείς αντιδρούν με τρόπους που περιλαμβάνουν απόρριψη, ηθική καταπίεση ή ακόμα και φυσική βία, το παιδί δεν καταφέρνει να “θεραπευτεί” ή να “αλλάξει”. Αντιθέτως, το παιδί αισθάνεται απομονωμένο, ανεπιθύμητο και συνήθως βιώνει έντονα συναισθήματα ντροπής, ενοχής και άγχους. Πολλά παιδιά που βιώνουν απόρριψη από τους γονείς καταλήγουν να απομονώνονται συναισθηματικά και κοινωνικά, ενώ αυξάνεται ο κίνδυνος για κατάθλιψη, άγχος και αυτοκαταστροφικές σκέψεις. Σε ακραίες περιπτώσεις, οι αρνητικές αντιδράσεις των γονέων μπορεί να οδηγήσουν ακόμα και σε αυτοκτονικές τάσεις.
Η Σ., μητέρα ενός τρανς παιδιού, μοιράζεται την εμπειρία της από τη στιγμή που αποφάσισε να στηρίξει το παιδί της:
«Ήταν δύσκολο στην αρχή να το αποδεχτώ. Αλλά όταν είδα ότι το παιδί μου υποφέρει από τη δική μου αδυναμία να το καταλάβω, κατάλαβα πως η αγάπη μου έπρεπε να είναι πάνω απ’ όλα. Από τη στιγμή που άρχισα να στηρίζω το παιδί μου, όλα άλλαξαν προς το καλύτερο».
Η αποδοχή του παιδιού σας όπως είναι, αποτελεί το μεγαλύτερο δώρο που μπορείτε να του προσφέρετε. Η αγάπη και η υποστήριξη βοηθούν να αναπτυχθεί με αυτοπεποίθηση και να αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που μπορεί να συναντήσει, γνωρίζοντας ότι έχει πίσω του μια σταθερή και αγαπημένη οικογένεια που το στηρίζει σε κάθε του βήμα.
ΥΓ: Τα αποσπάσματα που χρησιμοποιήθηκαν αναφέρονται σε πραγματικές ιστορίες, τα ονόματα έχουν αλλαχθεί για την προστασία της ιδιωτικότητας των εμπλεκόμενων προσώπων.
Συντάκτης: Μιχάλης Δούκας
