Περίπτωση πρώτη:
Ο Χάρης και η Δήμητρα ήταν δυο χρόνια περίπου παντρεμένοι. Μεγάλος έρωτας και σ’ ένα μήνα περίμεναν το πρώτο τους παιδί. Είχαν το σπίτι τους και εργάζονταν και οι δυο, έπρεπε όμως να δηλώσουν ποιος θα πάρει την άδεια λοχείας μόλις γεννούσε η Δήμητρα.
Δήλωσε ο Χάρης. Ήθελε πολύ να μείνει τους πρώτους μήνες με το παιδί του. Έτσι και έγινε. Στην αρχή του ήταν λίγο δύσκολο, αλλά ήταν τόση η αγάπη για το παιδί που ξεπέρασε κάθε δυσκολία. Έκανε όλες τις δουλειές του σπιτιού και η Δήμητρα το φρόντιζε όταν επέστρεφε, αλλά τον ζήλευε κιόλας που ήταν περισσότερες ώρες με το παιδί.
Το περιβάλλον, φιλικό και οικογενειακό παραξενεύτηκε στην αρχή, αλλά όταν είδαν πως το ζευγάρι περνούσε υπέροχα, ούτε που ασχολήθηκαν με το «διαφορετικό» σχήμα που έβλεπαν. Το αντίθετο, τους στήριξαν όσο μπορούσαν.
Περίπτωση δεύτερη:
Βράδυ της γιορτής της η Αγγελική κανόνισε να κεράσει τους φίλους και τις φίλες της στο γνωστό τους στέκι. Πολλή η χαρά, πολλά τα ποτά, βρέθηκε κοντά στο ξημέρωμα με τον άγνωστο κούκλο που γνώρισε εκεί, στο σπίτι της. Τη συνέχεια τη φαντάζεστε.
Αυτό που δε φαντάζεστε είναι πως έμεινε έγκυος. Όταν το κατάλαβε ήταν αργά να τον αναζητήσει. Ήταν περαστικός από το στέκι, αλλά και από την πόλη και δεν τον γνώριζε κανείς. Ούτε στιγμή δε σκέφτηκε να μην το κρατήσει. Η παρέα σχεδόν το υιοθέτησε. Στο ληξιαρχείο και στο σχολείο αργότερα δηλώθηκε σαν παιδί αγνώστου πατρός. Μόνο ελάχιστοι ηλίθιοι της δημιούργησαν πρόβλημα, αλλά όποιος τολμούσε να πειράξει το παιδί της θα έπρεπε να το σκεφτεί πολλές φορές.
Αυτές είναι δυο περιπτώσεις που πολλοί από εμάς συναντήσαμε στη ζωή μας τις τελευταίες δεκαετίες.
Πριν θα ήταν κάτι αδιανόητο. Δεν έγινε όμως τυχαία. Οι προσπάθειες και οι αγώνες για την ισότητα των δυο φύλων ξεκίνησαν τον περασμένο αιώνα, αλλά γιγαντώθηκαν τη δεκαετία του ’60.
Μέχρι τότε η θέση της γυναίκας ήταν στο σπίτι με τα παιδιά και με τον πατέρα-αφέντη να λειτουργεί σαν ιδιοκτήτης της συζύγου του.
Οι ανισότητες μεγάλες παντού. Στην εργασία οι γυναίκες αμείβονταν πολύ λιγότερο, δεν είχαν άδεια μητρότητας, δεν μπορούσαν να διεκδικήσουν τις ίδιες δυνατότητες προαγωγών, ελάχιστες συμμετείχαν στα κοινά και το πιο δύσκολο απ’ όλα ήταν η βία που τους ασκείτο μέσα στην οικογένεια.
Άλλωστε το ότι για πρώτη φορά έχουμε γυναίκα Πρωθυπουργό στη χώρα μας, έστω και συμπτωματικά, έστω και υπηρεσιακή το αποδεικνύει περίτρανα. Από τότε που η γυναίκα «βγήκε» από το σπίτι ο άντρας-σύζυγος κυρίως, αλλά και πριν από αυτόν πατέρας ή μεγάλος αδελφός, ένιωσε πως έχανε την πρωτοκαθεδρία, την εξουσία που είχε.
Αυτός ήταν ο βασικότερος λόγος που ασκούσε βία στις γυναίκες προσπαθώντας ν’ ανακτήσει τη χαμένη του δύναμη. Όλα αυτά ανέλαβε το παγκόσμιο κίνημα του φεμινισμού, ένα θεμελιώδες κίνημα που προσπάθησε να ξεπεράσει τα όρια της κοινωνικής τάξης, φυλής, κουλτούρας και θρησκείας και απευθύνθηκε σε όλες τις γυναίκες κάθε κοινωνίας.
Το κίνημα πήρε μεγάλες διαστάσεις διεκδικώντας την ισότητα μεταξύ άνδρα και γυναίκας και τη διεύρυνση του γυναικείου ρόλου στην κοινωνία σε όλα τα επίπεδα. Αυτήν την ισότητα πάρα πολλοί, κυρίως άντρες, δεν μπορούν να την αποδεχτούν. Θεωρούν πως είναι ανώτερα όντα και συνήθως είναι αυτοί που καταφεύγουν στο σεξισμό και στο μισογυνισμό.
Να σας πω το πιο κλασσικό παράδειγμα σεξισμού: Οδηγούν άντρας και γυναίκα δυο αυτοκίνητα και την τελευταία στιγμή αποφεύγουν το τρακάρισμα. Ο διάλογος είναι σχεδόν πάντα ο ίδιος.
-Δεν πας να πλύνεις κανένα πιάτο μωρή που θέλεις και αυτοκίνητο;
-Έχω έναν μαλάκα σαν εσένα και τα πλένει, η απάντηση.
Προσέξτε πως λένε ακριβώς το ίδιο πράγμα, ο ένας θεωρεί αδιανόητο να οδηγεί μια γυναίκα και η άλλη πως είναι ντροπή να πλένει πιάτα ο άντρας. Έχουμε όλοι μας δει άπειρες ταινίες με τη γραμματέα-ερωμένη. Είναι δεδομένο δηλαδή πως για να εργαστεί μια γυναίκα, έστω και σαν γραμματέας, θα πρέπει να κάθεται στα γόνατα του διευθυντή της.
Μισογυνισμός λοιπόν, είναι όταν συσχετίζεται η γυναικεία φύση με κάτι κατώτερο ή αρνητικό. Αποκλείεται δηλαδή η κάθε γυναίκα να έχει την μοναδικότητά της, τους στόχους της, τη δική της σεξουαλικότητα και τη δική της προσωπικότητα. Όλα αυτά από τους περισσότερους θεωρούνται τουλάχιστον αρνητικά, πως αφαιρούν κάτι από τη θηλυκότητά της.
Φροντίζουν δε όλα τα περιοδικά και οι εκπομπές των πρωινών και του μεσημεριού να καθορίζουν πώς ακριβώς θα πρέπει να είναι όλες οι γυναίκες για ν’ αρέσουν. Η ιδιαιτερότητα της κάθε μιας είναι τουλάχιστον αρρωστημένη.
Οι έρευνες λένε πως ο σεξισμός εκφράζεται με δυο τρόπους: με τον «επιθετικό», αυτόν δηλαδή που περιέχει βία αλλά και τον πιο ύπουλο, τον «καλοκάγαθο», που εκφράζεται με τη βεβαιότητα πως η γυναίκα χρειάζεται προστασία σαν αδύναμο πλάσμα. Καλά, αγαπητά μου αγόρια και μεγαλύτερα παιδιά, αν πιστεύετε πως θα μπορούσατε ν’ αντέξετε σωματικά και ψυχικά τη μεταμόρφωση του σώματος στην εγκυμοσύνη, ελάτε να τα ξαναπούμε.
Και βέβαια δε διανοείται κανείς να σκεφτεί να ρωτήσει την κάθε γυναίκα πώς θέλει τον εαυτό της. Πώς προτιμά να ζήσει, ή πώς τέλος πάντων καταλαβαίνει εκείνη τον εαυτό της. Να συνυπάρξει δηλαδή ο άντρας μαζί της με αυτό που είναι και όχι με αυτό που έχει εκείνος στο μυαλό του πώς θα ήθελε να είναι.
Συμβαίνει και το αντίστροφο βέβαια, αρκετές φορές όχι όμως τόσο συχνά πλέον. Να προσπαθεί δηλαδή η γυναίκα να «μεταμορφώσει» τον άντρα σε αυτό που σκέφτεται, σε αυτό που ποθεί.
Δε σας ακούγονται πολύ κουραστικά όλα αυτά;
Πολλή ταλαιπωρία με σχεδόν πάντα το αντίθετο αποτέλεσμα, να ζει δηλαδή το ζευγάρι μέσα σε μια διαρκή φαντασίωση και όχι στην πραγματικότητα. Σ’ αυτά όλα ο φεμινισμός έβαλε ένα όριο, ξεκαθάρισε πως όλοι είμαστε ίσοι και δεν είμαστε ίδιοι. Εκεί άλλωστε είναι και η ομορφιά: στη διαφορετικότητα, αλλιώς μιλάμε για στρατό και όχι για ανεξάρτητους ανθρώπους.
Τον ή την σύντροφό μας δεν τον θέλουμε ούτε μπροστά, ούτε πίσω, αλλά ούτε πάνω, ούτε κάτω από εμάς.
Η μαγείας της σχέσης με τον σύντροφο είναι να βρίσκεται δίπλα μας.
Συντάκτης: Γιώργος Γλαύκος
