Υπάρχει μια λέξη που ερμηνεύει με απόλυτη ακρίβεια την ποιότητα μιας σχέσης που ζήσαμε. Δεν είναι απαραίτητο να είναι μια σχέση μεγάλης διάρκειας ή μικρής. Tο σημαντικό είναι τι μας άφησε τελειώνοντας.
Είναι η λέξη «απόηχος».
Στην κυριολεξία, απόηχος είναι ο ήχος που ακούγεται από μακριά κι εξασθενημένος. Αυτοί που μένουνστ’ αυτιά μας μετά την όποια επαφή.
Μπορεί να είναι γλυκόλογα ή λόγια βαριά, μπορεί να είναι το σιγοτραγούδισμα του ζευγαριού πάνω απόμια μουσική που παίζει όταν είναι μόνοι. Μπορεί να είναι ο ήχος από βήματα που απομακρύνονταιή οι βαριές ανάσες της ανυπόμονης επαφής.
Οι ήχοι την ώρα που τους ακούμε, επειδή η στιγμή είναι φορτισμένη, δε γίνονται αντιληπτοί παρά μόνο ωςαίσθηση. Προκαλούν χαρά, λύπη, ενθουσιασμό, απογοήτευση και πολλά άλλα συναισθήματα.
Δεν είναι όμως η πραγματικότητα αυτή, είτε γιατί η ένταση της στιγμής τούς μεταμορφώνει μέσα μας, είτε γιατί δεν υπήρχε η ψυχραιμία, μα ούτε και η διάθεση για κρίση.
Όταν κυριαρχεί το συναίσθημα, η λογική περιμένει υπομονετικά να πει τη γνώμη της.
Είναι κάτι που συμβαίνει με όλες τις αισθήσεις εκτός από την ακοή. Είναι, για παράδειγμα, το ίδιο με την επίγευση,την αίσθηση που μένει στη γλώσσα και στο στόμα μετά το φαγητό.
Δε μιλάω μόνο για μεγάλες και δυνατές σχέσεις. Mπορούν να είναι απλές, καθημερινές, απ’ αυτές που τις προσπερνάμε χωρίς να δίνουμε σημασία.
Ο τόνος της φωνής σε μια καλημέρα, σε μια απάντηση στο τηλέφωνο, παντού.
Αυτός ο απόηχος είναι πολύ πιο δυνατός όταν μέσα του φέρει τον έρωτα. Για παράδειγμα, ο χτύπος της πόρτας σ’ ένα χωρισμό παραμένει βαθιά χαραγμένος μέσα μας. Οι ήχοι τότε αποκτούν άλλη σημασία, άλλη ερμηνεία, που την δυναμώνει η κρυφή ανατριχίλα που προκαλούν.
Ο απόηχος μιας ερωτικής βραδιάς τυλίγει προστατευτικά ολόκληρο το είναι, μην τυχόν και εισβάλει κάποιος τρίτος.
Ο απόηχος από τα πονετικά λόγια μιας απόρριψης είναι διαφορετικός. Μπορεί πιο σκληρός, μπορεί πιο μαλακωμένος, μα σίγουρα διαφορετικός από τον ήχο τη στιγμή που τα λόγια ακούστηκαν.
Αυτός ο απόηχος προκαλεί κυρίως συναισθηματικές αντιδράσεις – για να μην πω μόνο τέτοιες.
Αυτός θα καθορίσει αν θέλει κάποιος να ξαναβρεθεί με τον οποιονδήποτε ή όχι.
Αν του προκαλεί ευχάριστα συναισθήματα, θα τον αναζητήσει πάλι·αν του έχει αφήσει δυσάρεστα, θα φύγει.
Δεν είναι απλώς η θύμηση ακριβώς του τι ένιωσε, αλλά η αίσθηση που του άφησε φεύγοντας.
Δεν είναι το πάθος του «τώρα», η ένταση της στιγμής, ο εντυπωσιασμός μιας εικόνας.
Είναι αυτός που έχει καταγραφεί στην ψυχή αφαιρώντας τα πυροτεχνήματα της στιγμής. Από αυτές τις καταγραφές καθορίζεται και η συμπεριφορά. Μπορεί να μην μπορούν πολλές φορές να ερμηνευτούν με λόγια, αλλά σίγουρα είναι το πιο σημαντικό κριτήριο για το αν περάσαμε καλά ή όχι, για το αν θέλουμε αυτόν τον άνθρωπο δίπλα μας ή όχι. Μόνο ο απόηχος είναι σύμμαχός μας για το αν θα συνεχίσουμε μια σχέση, αν θα παραδοθούμε στην ηδονή και στον έρωτα ή όχι. Αυτός θα μας κάνει να νιώσουμε σιγουριά ή ανασφάλεια.
Ίσως πιστεύετε πως μιλάω μεταφυσικά και πως χρειάζεται να έχει κάποιος μαντικές ικανότητες για να ξέρει πώς να συμπεριφερθεί.
Δείτε το λίγο πιο απλά. Σκεφτείτε τις σχέσεις που τέλειωσαν. Όσο και να διήρκησαν, όση ένταση και να είχαν, όσο πάθος κι αν βιώσατε, η μοναδική σωστή απάντηση για το αν περάσατε καλά ή όχι είναι ο απόηχος που άφησαν στην ψυχή.
Δε χωρά καμιά κριτική, καμιά ερμηνεία τρίτου. Είναι αυτό που έχει εντυπωθεί υποσυνείδητα στον ψυχισμό μας.
Αυτός ο συναισθηματικός απόηχος θα επιτρέψει ή θα βάλει όριο στο αν θα ξαναβιώσει κάποιος κάτι αντίστοιχο.
Είναι αυτός που θα βάλει τα κριτήρια της επιλογής μελλοντικών συντρόφων ή και φίλων ακόμη.
Είναι αυτός που, έστω εξασθενημένος, έχει τον πιο δυναμικό ρόλο στην αυτοπροστασία, στην αξιοπρέπεια του καθένα.
Δυστυχώς, υπάρχουν πολλοί που δεν τον εμπιστεύονται κι επαναλαμβάνουν τα ίδια λάθη. Όσο κι αν αντιδρά όλο το είναι, εκείνοι επιμένουν.
Ναι, υπάρχουν πολλοί που δεν μπορούν να καταλάβουν πως η επανάληψη του λάθους μπορεί να προκαλεί συναισθηματική ένταση που λείπει από τη ζωή τους.
Είναι εκείνοι που η ψυχή τους είναι άδεια κι οτιδήποτε έντονο τους εντυπωσιάζει σαν να είναι μικρά παιδιά.
Μην τους καταδικάζετε με ευκολία. Είναι άνθρωποι που δε γνωρίζουν πώς να προστατέψουν τον εαυτό τους. Δεν έμαθαν πως το να περνάς άσχημα ή δύσκολα δεν είναι μια κανονική κατάσταση, όση δύναμη κι αν έχουν οι στιγμές.
Είναι άνθρωποι που δεν έμαθαν να χαίρονται, που δεν μπορούν ν’ απολαύσουν σχεδόν ποτέ κάτι όμορφο.
Μείνετε δίπλα τους, δείξτε τους κάτι που γνωρίζετε ότι το έχουν περισσότερη ανάγκη απ’ τους υπόλοιπους.
Μάθετέ τους να εμπιστεύονται τον προσωπικό τους απόηχο.
Είναι ο δρόμος τους, το ταξίδι τους, μα χάθηκαν κάτω από τις δύσκολες συνθήκες που πέρασαν.
Μπορεί η λέξη, όπως σας είπα στην αρχή, να σημαίνει ήχο που έρχεται από μακριά, αλλά σίγουρα όλοι καταλαβαίνουμε τι ακριβώς συμβαίνει στον τόπο προέλευσής του, που δεν είναι άλλος από την αλήθεια και τη γνώση της εμπειρίας.
Εμπιστευτείτε άφοβα τον προσωπικό απόηχο της εμπειρίας σας.
Είναι η μόνη δική σας διαδρομή.
Είναι η μοναδική διαδρομή που θα σας κάνει να ζήσετε, να ερωτευτείτε, να συμφωνήσετε ή να διαφωνήσετε με ό,τι προκύπτει στην υπόλοιπη ζωή σας.