«Δεν μπορώ άλλο, δεν αντέχω. Αυτή η σχέση με έχει κάνει να μην μπορώ ν’ ανασάνω.»
Αλήθεια πόσες φορές δεν έχουμε ακούσει ή δεν έχουμε πει αυτή τη φράση; Μια φράση που εκφράζει με τόσο έντονο τρόπο κάποιον που νιώθει εγκλωβισμένος μέσα σε μια σχέση. Που όχι μόνο δεν τη θέλει πλέον, αλλά η καταπίεση τον κάνει ν’ ασφυκτιά.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι πως τα λόγια αυτά λέγονται όταν κάποιος δεν μπορεί να φύγει, ν’ απαλλαγεί από μια κατάσταση. Όταν αρχίσει μια σχέση να γίνεται τόσο καταπιεστική που δεν μπορεί να δει ούτε τα καλά που μπορεί να έχει. Τίποτα. Σαν να τυφλώνεται, σαν να είναι παγιδευμένος.
Ποια είναι λοιπόν αυτή η παγίδα που έπεσε μέσα;
Δεν υπάρχει μια μοναδική απάντηση, κάθε σχέση έχει τις ιδιομορφίες της και τις ιδιαιτερότητές της. Δεν μπορούν να βγουν συνολικά συμπεράσματα, αλλά να την προσεγγίσει κανείς αναζητώντας τα αίτια και όχι τους φταίχτες.
Η κάθε σχέση στην πορεία της, όσο μικρή και αν είναι, δημιουργεί μια κοινή ζωή, ένα κοινό όραμα, κοινές πράξεις και η λέξη «μαζί» γίνεται σημαντική. Τις περισσότερες φορές η μαγική αυτή λέξη μετατρέπεται σε φυλακή.
Αόρατη στην αρχή, γιατί ο έρωτας και το πάθος την καλύπτει και δεν φαίνεται, μα όσο περνάει ο καιρός αρχίζει σιγά-σιγά να παίρνει τη θέση που της ανήκει. Είναι σημαντική για να δει το κάθε μέλος της σχέσης πόσο αλλά και σε ποια σημεία μπορεί να συνυπάρξει με τον άνθρωπό του.
Ποτέ και πουθενά δε διδάσκονται οι τρόποι και οι τεχνικές μια συνύπαρξης. Δυστυχώς κάθε ζευγάρι αυτοσχεδιάζει, χωρίς να μπορεί να στηριχτεί σε κάποιους κανόνες, σε κάποια δεδομένα που θα έμαθε, να μπορεί να βάλει κάποια όρια, να προστατεύσει την ιδιαιτερότητά του και την ατομική του ελευθερία.
Τότε είναι που αρχίζει η καταπίεση από τη σχέση, όταν δεν μπορεί να δώσει ο ένας χώρο στον άλλον για ν’ αναπτύξει αυτά τα ιδιαίτερά του χαρακτηριστικά ως άνθρωπος. Και δε μιλάω για τις κλασικές αηδίες του τύπου «θέλω να δω ποδόσφαιρο και μη μ’ ενοχλείς» ή «πάω να δω βιτρίνες, έλα μαζί μου». Αναφέρομαι στη μοναδικότητα του καθένα ν’ αναπτύξει τις δικές του δεξιότητες ή αυτά με τα οποία του αρέσει να περνάει τις ελεύθερες ώρες του. Ή ακόμα καλύτερα αυτά τα οποία είναι η ίδια του η ζωή.
Μέσα στη θολούρα του έρωτα της πρώτης περιόδου, κανείς από το ζευγάρι δε δίνει σημασία στο πόσο σημαντικές ήταν πριν γνωριστούν για τον καθένα ξεχωριστά ορισμένες δραστηριότητες.
Για παράδειγμα κάποιος θέλει να κάνει μοναχικούς περιπάτους, ή να ζωγραφίζει, ή να παρακολουθεί τις εκπαιδευτικές πτήσεις των μαχητικών αεροσκαφών. Δε γίνεται αυτά ν’ αρέσουν και στον άλλον.
Αν όμως ο άλλος δεν αποδεχτεί πως μπορεί να τα κάνει ο σύντροφός του απερίσπαστος και χωρίς τις ενοχές της εγκατάλειψης, τότε το τέλος της σχέσης είναι κοντά.
Αυτό το μαζί πλάθεται και αναπροσαρμόζεται διαρκώς. Ποτέ οι κοινωνικές συνθήκες ενός ζευγαριού δεν είναι ίδιες με αυτές που γνωρίστηκαν. Προστίθενται και αφαιρούνται δραστηριότητες και ατομικά αλλά και σαν ζευγάρι.
Μπορεί να συγκατοικήσουν, μπορεί ν’ αλλάξουν πόλη, μπορεί να κάνουν παιδί, μπορεί ένας από τους δυο ν’ απολυθεί. Κάθε τι που συμβαίνει, αλλάζει και τον τρόπο που σχετίζονται από την ανάγκη ή από επιθυμία. Εδώ βάζει το λιθαράκι της η αγάπη. Αυτή και μόνο μπορεί να κάνει το ζευγάρι να νιώσει κατανόηση στην αλλαγή, στη δυσκολία προσαρμογής στις νέες συνθήκες, να φροντίσει ο ένας τον άλλον όπου δεν τα καταφέρνει, χωρίς να κρίνει ή να επικρίνει.
Χωρίς να σηκώσει ψηλά το φρύδι επειδή εκείνος το κατάφερε. Χωρίς να τον υποτιμήσει σε κάτι που δυσκολεύεται. Μικροψυχία δείχνει μια τέτοια συμπεριφορά. Το κάθε είδος συμπεριφοράς εξαρτάται από τις συνθήκες που ζούμε, άλλος τις αντέχει και τις αποδέχεται και άλλος χρειάζεται το χρόνο του. Ε δώστε τον και αφήστε τους ψηλομυτισμούς αν θέλετε να είστε μαζί. Και μη ζητήσετε ποτέ ανταπόδοση, δεν κάνετε εμπόριο. Μοιράζεστε τη ζωή σας, θα σας επιστραφεί σίγουρα μην ανησυχείτε, η ζωή δεν είναι απατεώνισσα, επιστρέφει στο ακέραιο αυτά που της δίνουμε.
Και κάτι τελευταίο. Με κάθε αλλαγή στην αρχή δημιουργείται ο φόβος του άγνωστου. Είναι λογικό και ανθρώπινο. Μια σχέση λοιπόν, κάνει δυο ανθρώπους να περνούν από την κατάσταση της μοναξιάς στο «μαζί». Είναι κάτι άγνωστο, κάτι δύσκολο τουλάχιστον στην αρχή. Είναι σαν εισβολή στην προσωπική ζωή του καθένα. Κάπου είναι καλύτερος ο ένας και σε κάτι άλλο ο άλλος. Δεν είναι ούτε ίδιες οι δεξιότητες, ούτε η διάθεση, ούτε ο σκοπός.
Αν δε θέλετε να συμμετάσχετε σε όλα όσα κάνει το ταίρι σας, τουλάχιστον παρατηρείστε το, έστω για να καταλάβετε περί τίνος πρόκειται. Μην αρχίζετε τις συγκρίσεις, είναι ανόμοια πράγματα. Μπορεί να σας φαίνεται λίγο ή πολύ αυτό που κάνει ο άλλος, μπορεί και ασήμαντο ακόμα. Χαρείτε τότε τη σημασία που έχει για εκείνον, μπείτε στο μυαλό του και βγείτε από τα δικά σας κριτήρια αξιολόγησης.
Ή μην αξιολογήσετε καθόλου, είναι ο δικός του χώρος και χρόνος.
Αν σας ζητήσει να συμμετάσχετε απαντήστε ειλικρινά και όχι με ευγένεια, ένα ναι ή ένα όχι. Μια απάντηση που δε θα είναι αληθινή είναι η αρχή ενός θεάτρου. Και κάθε παράσταση έχει αρχή μέση και τέλος. Η κάθε ειλικρινής απάντηση αποτρέπει το τέλος.
Καλή τύχη.
Συντάκτης: Γιώργος Γλαύκος
