Θαυμάζω τους ανθρώπους που θέτουν πρόγραμμα στη ζωή τους και το τηρούν. Μη με λοξοκοιτάς. Δεν είμαστε όλοι ίδιοι. Υπάρχουμε κι εμείς που όσο κι αν προσπαθούμε να βάλουμε σε τάξη τη ζωή μας και ν’ ακολουθήσουμε ένα πρόγραμμα αποτυγχάνουμε παταγωδώς.
Για να πούμε κι τα πράγματα με τ’ όνομά τους, το πρόγραμμα βοηθάει. Αυτούς που το θέλουν και το ακολουθούν. Ξέρεις ακριβώς τι έχεις να κάνεις, πώς πρέπει να ταξινομήσεις τις δραστηριότητές σου, πόσο ελεύθερος χρόνος θα σου μείνει στο τέλος και πώς αυτόν θα τον εκμεταλλευτείς για να χαλαρώσεις κι να διασκεδάσεις. Κάπως έτσι, λοιπόν, η μέρα σου θα κυλήσει ήρεμα, και σίγουρα χωρίς ίχνος άγχους στον ορίζοντα. Ή τουλάχιστον, αυτό νομίζω εγώ.
Όσο αστείο, απίστευτο και περίεργο κι αν σου ακουστεί, σ’ εσένα απευθύνομαι μίστερ κουτάκια, υπάρχουν εκεί έξω κι ορισμένοι –πολλοί θα έλεγα– άνθρωποι που γεννήθηκαν τσακωμένοι με το πρόγραμμα. Προσπαθήσαμε. Αλήθεια σου λέω, προσπαθήσαμε. Αλλά, ρε παιδί μου, πώς να το κάνουμε τώρα; Δε μας βγήκε. Δεν το αντέξαμε. Αποτύχαμε οικειοθελώς και χαιρόμαστε μ’ αυτή μας την ήττα.
Αγαπάμε την αταξία. Είμαστε φευγάτοι κι αλλοπρόσαλλοι. Πιθανώς να είμαστε και λιγάκι μαζοχιστές. Μας αρέσει να ζούμε μέσα σε μία συνεχή πίεση. Έχουμε το σύνδρομο της τελευταίας στιγμής! Ναι, γέλα ελεύθερα. Κι όσο εσένα σε αγχώνει κάθε τόσο που βγαίνεις έξω από την πεπατημένη σου, τόσο περισσότερο εμείς επιδιώκουμε να μας συμβεί. Η κατάσταση αυτή μας ιντριγκάρει, μας εμπνέει.
Από παιδιά, κανείς δεν κατάφερε να μας βάλει στο «σωστό» δρόμο. Εξαντλούσαμε όλο τον ελεύθερό μας χρόνο τα Σαββατοκύριακα, μέχρι που έφτανε το βράδυ της Κυριακής και τότε θυμόμασταν πως πρέπει να συμμορφωθούμε λίγο, να κάνουμε τα μαθήματά μας. Αδιάβαστοι να πηγαίναμε στο σχολείο; Ντροπή! Κι όταν περάσαμε στο πανεπιστήμιο, πάλι τα ίδια. Τι κι αν είχαμε να παραδώσουμε εργασία την επομένη στις 9 η ώρα το πρωί; Εμείς ξεκινούσαμε την προετοιμασία και εκτέλεσή της στις 12 τα μεσάνυχτα, λέγοντας, με το φτωχό μας μυαλό, στον εαυτό μας «θα βάλω τα δυνατά μου κι ό, τι γίνει, την επόμενη φορά θα βάλω πρόγραμμα». Κι κάπου εδώ το πρόγραμμα γέλαγε, γιατί το πρόγραμμα ξέρει.
Και μη νομίζετε πως όταν μεγαλώσαμε βάλαμε μυαλό. Σε καμία περίπτωση! Συνεχίζουμε ακάθεκτοι με το ίδιο τροπάριο. Στην εργασία μας, στις δουλειές μας στο σπίτι. Ακόμη και στις εξόδους και στις διακοπές μας. Απρόβλεπτοι, απρογραμμάτιστοι. Μπορούν να γίνουμε ο μεγαλύτερος εφιάλτης σου. Τη μία στιγμή πατάμε εδώ, την άλλη στιγμή έχουμε βρεθεί χαμένοι μέσα σ’ έναν άλλο κόσμο που κατά πάσα πιθανότητα οι ίδιοι δημιουργήσαμε.
Όσο εσύ, λοιπόν, οριοθετείς τη ζωή σου σε συγκεκριμένα κουτάκια, εμείς μέσα από την ακαταστασία μας βρίσκουμε το νόημα της ζωής. Όσο εσύ τοποθετείς χαρτάκια στο ψυγείο, στους τοίχους και στο γραφείο, υπενθυμίσεις, ξυπνητήρια κι ό, τι άλλο μπορείς να φανταστείς, εμείς ζούμε την κάθε ημέρα γεμάτη από έναν έντονο και τρελό αυθορμητισμό. Χύμα στο κύμα, που λέμε.
Οι προθεσμίες έρχονται κι παρέρχονται. Κι αν ζούμε στο φλου την κάθε στιγμή, παραμένουμε τυχεροί. Εντάξει, δε θα παραμυθιαστούμε κιόλας. Μερικές φορές θα μας βγει και σε κακό. Γιατί και η υπερβολική χαλάρωση έχει τα ελαττώματά της. Κανείς δεν είναι τέλειος. Κανείς δεν μπορεί ποτέ του να γίνει τέλειος, είτε έχει πρόγραμμα είτε όχι. Είτε καταφέρνει να παραδώσει εργασίες και δουλειές εντός προθεσμίας, είτε όχι.
Το κουσουράκι αυτό δύσκολα θα μας εγκαταλείψει. Για την ακρίβεια δε θα μας εγκαταλείψει ποτέ. Όπως ακριβώς εσένα ποτέ δε θα σ’ εγκαταλείψει το πρόγραμμά σου. Γιατί έτσι έμαθες να ζεις. Εσύ έχεις τη δική σου θεωρία, εμείς έχουμε τη δική μας. Με τη διαφορά πως εμείς αυτή τη θεωρία την ακολουθούμε πιστά, ίσως το μοναδικό πράγμα που υπακούμε στη ζωή μας. Ορίστε, να και μία τάξη μέσα στην αταξία μας. Προειδοποίηση ήταν αυτό– ναι, καλά κατάλαβες. Γιατί, αν μπλέξεις με τους φευγάτους, πρέπει να φοβάσαι. Είναι επικίνδυνοι. Μπορούν να σε παρασύρουν στα μονοπάτια τους κι ούτε που θα το καταλάβεις. Έχουν τον τρόπο τους.
Γι’ αυτό, μην ξεχνάτε ν’ αγαπάτε κι εμάς τους αλλοπρόσαλλους και διψασμένους για ζωή. Εμάς μωρέ, που χάνουμε την αίσθηση του χρόνου γύρω μας, που πασχίζουμε στο τρέξιμο για να προλάβουμε προθεσμίες, μα νικάμε στην τρέλα. Κι αυτό ένα προνόμιο είναι. Μας χρειάζεται κι εμάς ο κόσμος αυτός, αλλιώς θα ήταν βαρετός. Δε νομίζεις;
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου