Ώρα 23:20, περιοχή Ευαγγελισμός. Εκεί όπου η άνοιξη δεν ξημέρωσε ποτέ. Η είδηση της σύγκρουσης των δύο αμαξοστοιχιών κατακλύζει τα μέσα μαζικής ενημέρωσης και συγκλονίζει το πανελλήνιο. Σαφώς κι η είδηση σιγά-σιγά κάνει τον γύρω του κόσμου. Όλα τα διεθνή πρακτορεία και ΜΜΕ στρέφουν το βλέμμα τους στην τραγωδία που πλήττει τη χώρα μας, μεταδίδοντας ως πρώτο θέμα τη σύγκρουση των τρένων.
Εστιάζοντας στον αριθμό των ψυχών που χάθηκαν, ένας αριθμός που κάθε ώρα αυξάνονταν, κι ύστερα στους τραυματίες που πάλεψαν κι ίσως ακόμη να παλεύουν, με την ίδια τους τη ζωή. To BBC και CNN κάνουν αναφορές σε πρώτες μαρτυρίες επιβατών:
«Υπήρχε πανικός στο βαγόνι, οι άνθρωποι ούρλιαζαν», «Ήταν δέκα εφιαλτικά δευτερόλεπτα με φωτιά, δεν μπορούσες να δεις τίποτα από τον καπνό», θέλοντας να δώσουν μια πρώτη εικόνα του δυστυχήματος στον τηλεθεατή κι αναγνώστη. Σε ρεπορτάζ που πραγματοποίησε η Guardian επιζώντες μιλούν κι αναφέρουν ότι αρκετοί επιβάτες, εξαιτίας της σφοδρής σύγκρουσης, εκσφενδονίστηκαν από τα παράθυρα των βαγονιών ενώ παράλληλα κάποιοι άλλοι πάλεψαν για να απελευθερωθούν και να σωθούν αφότου η αμαξοστοιχία εκτροχιάστηκε πέφτοντας σε ένα χωράφι δίπλα στις γραμμές. «Τι έγινε», γράφουν και ξαναγράφουν. Κι ήταν μόνο η αρχή.
Όταν τα αίτια της τραγωδίας έγιναν γνωστά, η χώρα μας υπέστη ανελέητο διασυρμό στα διεθνή μέσα ενημέρωσης. Η απεργία των εργαζομένων του ΟΣΕ με αφορμή το συμβάν, η οποία σχολιάστηκε αρκετά από τα διεθνή μέσα, αναδεικνύοντας την κατάσταση που επικρατούσε στο σιδηροδρομικό δίκτυο όλα αυτά τα χρόνια αλλά και τον τρόπο λειτουργίας ολόκληρου του μηχανισμού, φανερώνει πως ένα τέτοιο γεγονός ήταν θέμα χρόνου να συμβεί. Ο απεσταλμένος δημοσιογράφος Nick Beake, από το BBC, ύστερα από μια μικρή αναδρομή στα τραγικά γεγονότα και τη χρονική αλληλουχία αναφέρεται στις παθογένειες του σιδηροδρομικού δικτύου της Ελλάδας:
«Οι σιδηρόδρομοι στην Ελλάδα ανήκουν σε περασμένο αιώνα και τα τρένα λειτουργούν ακόμη με τηλέφωνα και μηνύματα για να περάσουν επικίνδυνα περάσματα.»
Αντίστοιχο φαίνεται να είναι και το ρεπορτάζ του Adam Parsons από το Sky News. Η Guardian παρουσιάζει, ύστερα από έρευνα που έχει διατυπωθεί, τα στατιστικά στοιχεία του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Σιδηροδρόμων (EU Agency for Railways), ο οποίος κατατάσσει την Ελλάδα στη χειρότερη θέση θεμάτων ασφαλείας την τελευταία δεκαετία.
Στο BBC μίλησε για το δυστύχημα και ο Κώστας Μαλίζος, πρόσφατα συνταξιοδοτημένος χειρουργός και Ομότιμος Καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας. Μετά την είδηση της σφοδρής σύγκρουσης θέλοντας να βοηθήσει με τον δικό του τρόπο επέστρεψε στη δουλειά του προκειμένου να χειρουργήσει τραυματισμένους επιβάτες της μοιραίας αμαξοστοιχίας. Οι περιγραφές του είναι ανατριχιαστικές. Στη συνέντευξη αναφέρει πως η ταυτοποίηση πολλών θυμάτων έγινε μέσω DNA:
«Δυστυχώς η πλειονότητα των νεκρών είναι νέοι φοιτητές. Έφυγαν από το σπίτι, χαρούμενοι μετά το τριήμερο για να πάνε να συνεχίσουν τις σπουδές τους ή για να δουν τους συγγενείς τους, και δεν έφτασαν ποτέ.»
Η Le Monde γράφει άρθρο με τίτλο «Ο θυμός εξαπλώνεται στην Ελλάδα», καθώς δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι ξεχύνονται στους δρόμους για να διαδηλώσουν. Στο ίδιο άρθρο αναφέρει πως «η χώρα βρίσκεται σε αδιέξοδο» και ότι «ο χειρισμός του δυστυχήματος από τον Έλληνα πρωθυπουργό θεωρήθηκε καταστροφικός από την κοινωνία, ζητώντας την παραίτησή του». Δυστυχώς, οι δηλώσεις περί «τραγικού ανθρώπινου λάθος» και πως «ήταν η κακιά η ώρα» δεν ήταν απλά άστοχες, αλλά εξευτελιστικές. Το Reuters αναφέρει πως η συγκεκριμένη διαδήλωση, του δυστυχήματος των τρένων στα Τέμπη, αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες που έχει αντιμετωπίσει η κυβέρνηση μετά την εκλογή της. Παρόμοιες αναφορές γίνονται και από τη Washington Post.
Το france24 εστίασε κυρίως στο σύνθημα που δεν έπαψε να ακούγεται εδώ κι έναν χρόνο στην Ελλάδα, γράφοντας ένα άρθρο με τίτλο «πάρε με όταν φτάσεις».
Η διατήρηση του θέματος στην πρώτη γραμμή σε διεθνή μέσα με τίτλους καταπέλτη, αποδεικνύει πως τίποτα ακόμη δεν έχει τελειώσει:
«Μυριάδες ερωτήματα, αλλά ακόμα όχι αποδείξεις για τη σύγκρουση των τρένων στην Ελλάδα», «Η Ελλάδα είχε προειδοποιηθεί για την κατάσταση των σιδηροδρόμων της τουλάχιστον 15 ημέρες πριν τη θανάσιμη σύγκρουση», είναι μόνο μερικοί ενδεικτικοί τίτλοι από τα κορυφαία βρετανικά μέσα ενημέρωσης, όπως το BBC και οι Financial Times.
Δίπλα στο ερώτημα «Γιατί δεν είχε υλοποιηθεί η σύμβαση 717;», «Γιατί βρίσκονταν και τα δύο τρένα σε μετωπική στις ίδιες ράγες;», που διατύπωσε η γερμανική Suddeutsche Zeitung, η επίσης γερμανική Taz έκανε λόγο για μια προδιαγεγραμμένη καταστροφή, ενώ η ελβετική NZZ επεσήμανε την «απελπιστική κατάσταση του σιδηροδρομικού δικτύου στην Ελλάδα μέχρι και σήμερα».
Ένα χρόνο μετά κι ακόμη έρχονται στην επιφάνεια νέα στοιχεία και δημιουργούνται κι άλλα ερωτηματικά. Κανείς μας δεν πρόκειται να πειστεί πως για ό,τι συνέβη φταίει το «τραγικό ανθρώπινο λάθος» ενός σταθμάρχη. Κανείς μας δεν πρόκειται να αποδεχτεί πως «ήταν η κακιά η ώρα». 57 αθώες ψυχές δεν κατάφεραν να φτάσουν σπίτι τους. 57 αθώες ψυχές ζητούν δικαίωση. Είναι υποχρέωση όλων μας να συνεχίσουμε αυτόν τον αγώνα μέχρι να χυθεί άπλετο φως σε ένα έγκλημα που μας πλήγωσε βαθιά και που κόστισε το δικαίωμα στη ζωή σε τόσους συνανθρώπους μας.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου