Η αδερφική σχέση θα έλεγε κανείς πως είναι μια σχέση αγάπης και μίσους ταυτόχρονα. Συνεχή πειράγματα από το μεγαλύτερο αδερφάκι στο μικρότερο –ή και αντίστροφα–, τσακωμοί, παράπονα, ζήλιες και γκρίνιες προκαλούν πονοκέφαλο στους γονείς που δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν την περίπλοκη σχέση που έχουν αναπτύξει τα παιδιά τους.
Όταν μιλάμε για αδερφική αντιζηλία αναφερόμαστε σε ανταγωνιστικές σχέσεις που αναπτύσσουν τα αδέρφια. Από την πρώτη στιγμή που ένα νέο μέλος εισέρχεται στην οικογένεια οι ισορροπίες και η καθημερινότητα αλλάζουν. Πολλοί γονείς προκειμένου να προετοιμάσουν το παιδί για τον ερχομό ενός ακόμη παιδιού τού μιλούν για τη συντροφιά που θα αποκτήσει και του υπόσχονται ξέφρενο παιχνίδι και μπόλικη περιπέτεια, πράγμα που δε μοιάζει και τόσο εφικτό, ιδιαίτερα όταν το αδερφάκι είναι ακόμα μικρό. Οι προσδοκίες που δημιουργούνται στο παιδί ξαφνικά αντικαθίστανται από αίσθημα έντονης απογοήτευσης τη στιγμή που η πραγματικότητα χτυπά την πόρτα. Κάπως έτσι ξεκινά ένας αγώνας με σκοπό την επικράτηση και την απόκτηση κυριαρχίας.
Όσο παράξενο κι αν φαίνεται σε εμάς, τα παιδιά δε χρειάζονται φανταχτερά παραμύθια για να προσαρμοστούν σε μια νέα κατάσταση. Είναι προτιμότερο να γνωρίζουν μέσω ρεαλιστικής περιγραφής τι πρόκειται να ταράξει και να αλλάξει τη ρουτίνα τους. Δώστε στο παιδί την ευκαιρία να μιλήσει για όσα νιώθει, όσα φοβάται πως θα αλλάξουν στη σχέση σας και στη ζωή του. Είναι κάτι πρωτόγνωρο τόσο για εκείνο όσο και για εσάς και φανταστείτε πως είναι μόνο η αρχή.
Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν αναπτύσσουν αδερφικές και φιλικές σχέσεις. Κι ενώ τη μια στιγμή όλα μπορεί να κυλούν ομαλά, την αμέσως επόμενη μπορεί να ξεσπάσει ένας εμφύλιος άνευ προηγουμένου. Οι συγκρούσεις είναι αναπόσπαστο κομμάτι των ανθρωπίνων σχέσεων. Όσο κι αν σας ταλαιπωρούν οι καβγάδες των παιδιών, είναι απόλυτα φυσιολογικοί. Θα συνεχίσουν να υπάρχουν στη μεταξύ τους σχέση και μετά την παιδική και εφηβική ηλικία. Θα χρειαστεί πολλές φορές η δική σας παρέμβαση προκειμένου να λυθεί ένα ζήτημα που έχει προκύψει μεταξύ τους και αυτό είναι κάτι που σας αγχώνει και σας ανησυχεί. Σε καμία περίπτωση δε θέλετε να δώσετε το μήνυμα πως υποστηρίζετε, ξεχωρίζετε ή αγαπάτε περισσότερο ένα απ’ τα παιδιά σας. Μπορεί να κατηγορηθείτε γι’ αυτό, ακόμη κι αν οι πράξεις σας δεν το υποδηλώνουν. Είναι σημαντικό να αντιμετωπίζετε όλα τα μέλη της οικογένειας ισάξια για να αποφευχθούν στο βαθμό που είναι εφικτό οι εντάσεις. Είναι όμορφο να μπορεί ένα παιδί να εκφράζει τα συναισθήματά του και ο γονιός να αποτελεί για εκείνο γέφυρα που θα το οδηγήσει στη λύτρωση.
Ακόμη κι αν κάποιο από τα παιδιά σας χρειάζεται περισσότερο από τον χρόνο σας, την προσοχή και τη φροντίδα σας υπάρχει τρόπος να το διαχειριστείτε, ώστε τα άλλα μέλη της οικογένειας να μη νιώσουν παραμελημένα. Μπορείτε να οργανώσετε οικογενειακές βραδιές για επιτραπέζια, ταινίες ή ακόμα και βόλτες στην παιδική χαρά και εκδρομές σε νέα μέρη. Έτσι δε θα χρειαστεί να διαχωρίσετε τον χρόνο σας και κανένας δε θα μένει παραπονεμένος. Λιγότερη γκρίνια και εντάσεις, περισσότερο κέφι, παιχνίδι και χαρά.
Είναι σημαντικό να αποφεύγετε τις τιμωρίες, τις συγκρίσεις και τους χαρακτηρισμούς. Κάθε παιδί είναι μοναδικό, με τα προτερήματά του και τα ελαττώματά του. Εσείς που τα γνωρίζετε καλύτερα από τον καθένα, μπορείτε να φέρετε την ισορροπία στη σχέση μεταξύ αδερφών. Οι χαρακτήρες και οι αδυναμίες τους μπορούν να σας βοηθήσουν να προσαρμόσετε τον τρόπο επίλυσης κάθε προβλήματος, ώστε να επιτευχθεί καλύτερη επικοινωνία και συνεννόηση μεταξύ τους.
Το κυριότερο όμως είναι το παράδειγμα που δίνουμε ως γονείς στα παιδιά μας. Πολλές φορές κάνουμε και εμείς λάθη και είναι σημαντικό να τα αναγνωρίζουμε και να ζητάμε συγγνώμη, είτε αυτή απευθύνεται στα παιδιά, είτε στον σύντροφό μας, είτε σε ανθρώπους του περιβάλλοντός μας. Τα παιδιά ταυτίζονται μαζί μας και ακολουθούν το παράδειγμά μας.
Πρέπει να μάθουμε στα παιδιά πως για να διεκδικήσεις κάτι δε χρειάζεται να τσακωθείς. Πρέπει να μάθουμε στα παιδιά την έννοια της ήττας και τη σημαντικότητά της στη ζωή μας. Δεν μπορούμε να έχουμε πάντοτε αυτό που θέλουμε. Όχι τουλάχιστον με το «έτσι θέλω». Όμως όλα αυτά χρειάζονται υπομονή, επιμονή, χρόνο και αγάπη και για να πετύχουμε πρέπει να αγκαλιάσουμε τη μοναδικότητα κάθε παιδιού και να το οδηγήσουμε στην κορυφή.
Συντάκτης: Λαμπρινή Νταβέλη
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
Επιμέλεια κειμένου: Βασιλική Γ.
