Έρχονται κάποια δευτερόλεπτα σ’ αυτή τη ζωή που βρισκόμαστε μπροστά σε συνθήκες απόλυτης πνευματικής διαύγειας. Τότε που καταφέρνει το υποκειμενικό να γίνει αντικειμενικό.
Το λεγόμενο σημείο μηδέν, καθαρότητα. Συνειδητοποιήσεις που όσο βάναυσες κι αν φαντάζουν, το ίδιο ανακουφιστικές εν τέλει αποδεικνύονται. Αν το καλοσκεφτείτε, τα περισσότερα προβλήματα δεν προέρχονται παρά απ’ αυτή την αδυναμία διαρκούς διαύγειας. Δεν ξέρω γιατί είμαστε προγραμματισμένοι ώστε να μας συμβαίνει τόσο σπάνια και να διαρκεί τόσο λίγο, υποθέτω ότι είναι κάποιο bug κατά την κατασκευή μας, προφανώς γιατί είναι στη ματαιόδοξη ανθρώπινη φύση μας η δημιουργία καταστάσεων ψυχολογικής νοσηρότητας, απλά για να ξεχάσουμε λίγο τη θνητότητά μας τρέφοντας την αυταπάτη ότι θα απεμπλακούμε απ’ αυτές.
Αντιλαμβάνεστε το παράδοξο του πράγματος, ε; Ατέρμονοι φάυλοι κύκλοι γιατί απλώς δεν μπορούμε ν’ αποδεχτούμε την απλότητα των πραγμάτων. Εθιζόμαστε στις πάσης φύσεως λαβυρινθικές καταστάσεις, αρνούμαστε πεισματικά ν’ ανοίξουμε αυτιά, μυαλά και μάτια.
Ο άνθρωπος αρέσκεται στην ταλαιπωρία. Όταν τα πράγματα βαίνουν καλώς, τα χάνει, δεν μπορεί να το διαχειριστεί. Θα ψάξει για το ψεγάδι κι αν δεν το βρει, θα το δημιουργήσει. Αντίστοιχα όταν τα πράγματα όντως δε βαίνουν καλώς, ξεκινά να θεωρεί εαυτόν υπερήρωα που θα τα λύσει όλα ως δια μαγείας. Ό,τι χειρότερο μας προίκισε η φύση είναι αυτή η αυταπάτη ελέγχου που θεωρούμε ότι έχουμε. Αυτοεκπληρούμενες προφητείες απλώς για να λαβουμε το χειροκρότημα.
Τίποτα δεν ελέγχουμε. Καμιά τύχη δεν κρατάμε στα χέρια μας, ούτε καν τη δική μας. Ουδεμία εγγύηση μπορεί να μας δοθεί, αυτό που σήμερα μας γεμίζει ικανοποίηση είναι το ίδιο που αύριο ίσως μας προκαλέσει δυσφορία. Κι αυτό που σήμερα αρνούμαστε κατηγορηματικά ίσως αύριο το επιθυμούμε διακαώς.
Μέσα σ’ αυτή τη ρευστότητα, εμείς παλεύουμε να χωρέσουμε λέξεις, έννοιες, χρονοδιαγράμματα. Σαφώς κι η μοιρολατρία δεν είναι η προτεινόμενη λύση, ούτε η παντελής έλλειψη πρωτοβουλιών, όσο πιο συμφιλιωμένοι όμως είμαστε μ’ αυτήν τη ρευστότητα, τόσο πιο ομαλή θα είναι η προσαρμογή στα όποια νέα δεδομένα. Τρέμουμε τις αλλαγές, πρώτα και κύρια αυτές που έχουν να κάνουν με τον εαυτό μας. Απ’ το αυτομαστίγωμα στο αυτοντάντεμα, χαράμι τα τσιγάρα που καπνίσαμε.
Μια στιγμή διαύγειας που αν κατορθώσεις να επιμηκύνεις θα βρεθείς στο λεπτό με όλες τις απαντήσεις στο πιάτο. Εκεί ήταν και πριν, εκεί είναι και τώρα. Ένα φιάσκο, μια μεγάλη ψευδαισθητική τσιχλόφουσκα που επιμένεις να μασάς κι ας είναι πια πιο σκληρή κι από γομολάστιχα. Κι ακόμη κι αυτό δεν είναι παρά ένα σύμπτωμα της αδυναμίας μας ν’ αποδεχτούμε ότι ο χρόνος που μας έχει διατεθεί δεν είναι ατελείωτος. Σπαταλώντας τον μάταια, ψάχνοντας τις λύσεις σε ερωτήματα ενίοτε και ρητορικά, νιώθουμε ακμαίοι, νέοι, μάχιμοι κι ας είμαστε στην πραγματικότητα απλώς δέσμιοι μιας αφελούς νοοτροπίας, ενός κουσουριού απ’ τη στιγμή που γεννηθήκαμε. Αν κάτι με κάνει να πιστεύω ότι ίσως όντως υπάρχει Θεός, δεν είναι παρά αυτή η ερασιτεχνική κατασκευή μας. Τον φαντάζομαι να μας κινεί σαν μαριονέτες και να μας κατευθύνει εκεί που εκείνος θέλει, στο χρόνο που θέλει, ακριβώς με τον τρόπο που θέλει. Και παράλληλα να ξεκαρδίζεται με τα επιτεύγματά του, να σπάει πλάκα, να διασκεδάζει. Να επιβεβαιώνει την υπεροχή του μέσα στη δική μας ατέλεια.
Θα ‘μουν όμως άδικη αν δεν παραδεχόμουν ότι αυτή μας η αδυναμία έχει και τα οφέλη της. Μέχρι να βρεθούμε μπροστά σ’ αυτή την πολυπόθητη διαύγεια, έχουμε εξαντλήσει κάθε πιθανό ενδεχόμενο, έχουμε ακονίσει νου και πιθανότητες, μια ατέλειωτη παρτίδα σκάκι με τον εαυτό μας, ένας υπέροχος μονόλογος, μια συλλογιστική που όσο κι αν μπερδεύεται στα στενά ανακαλύπτει διαρκώς νέες εκδοχές – κι ας είναι όλες τους φανταστικές κι ανύπαρκτες. Ίσως τελικά τίποτα απ’ όσα έγραψα στις άνω 500 λέξεις να μην ισχύει. Ίσως να είναι όλο ένα εν γνώσει μας μονοπρακτο, μια αφορμή να ξεγελάσουμε το κάθε μέρα μας, ίσως να ‘ναι ο μόνος αποτελεσματικός τρόπος να ξορκίσουμε τη σύντομη πορεία μας απ’ αυτό τον άγνωστο κόσμο. Κι ίσως αυτή η διαδρομή να μην είχε τόση νοστιμάδα αν δε νιώθαμε πού και πού και λίγο ταλαιπωρημένοι υπερήρωες.
Συντάκτης: Κατερίνα Κεχαγιά
