Ελλάδα 2024: Μια εκσυγχρονισμένη, ευρωπαϊκή και δημοκρατική χώρα στην οποία οι πολίτες της ζουν με ίσα δικαιώματα, καλή ποιότητα ζωής και περιθώρια εξέλιξης, έκφρασης και παραγωγικότητα ιδεών τόσο επαγγελματικά, όσο και κοινωνικά. Και κάπου εδώ το ξυπνητήρι χτυπάει και ο διαπεραστικός του ήχος διαπερνάει στα αυτιά μας θυμίζοντας μας ότι πρέπει να ξυπνήσουμε από το όνειρο που περιγράψαμε παραπάνω, γιατί φυσικά κάτι τέτοιο δεν αποτελεί πραγματικότητα!
Πριν ενηλικιωθούμε οι περισσότεροι από εμάς είχαμε πλάσει τη ζωή ως εξής στο μυαλό μας: Θα τελειώσουμε το σχολείο, θα τελειώσουμε τις σπουδές μας – η και όχι – και θα βρούμε μια καλή δουλειά ώστε να μπορούμε να ζούμε αξιοπρεπέστατα χωρίς ελλείψεις ως ανεξάρτητοι και αυτόνομοι πολίτες. Μεγαλώνοντας και βγαίνοντας πια στην αγορά εργασίας συνειδητοποιήσαμε πως κάτι τέτοιο δεν μπορεί να γίνει στο 100%, πολλές φορές μάλιστα ούτε στο 50%! Στην Ελλάδα του σήμερα θα σου περάσουν σφήνα οι απόψεις των παλαιοτέρων «Δουλείες υπάρχουν, εσείς οι νέοι δε θέλετε να δουλέψετε» ή «Έχετε μάθει στα έτοιμα, οπότε τώρα δε θέλετε να μοχθήσετε». Το θλιβερότερο με αυτές τις απόψεις είναι ότι πολύ συχνά προέρχονται από ανθρώπους που πρόλαβαν την εποχή των «Παχέων Αγελάδων» στην Ελλάδα, που όλα έμοιαζαν πιο εύκολα τόσο οικονομικά, όσο και κοινωνικά.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα με τη σειρά. Για ένα νέο άνθρωπο που βγαίνει στα 18 του στην αγορά εργασίας, χωρίς να διαθέτει προϋπηρεσία σε κάποιο άλλο αντικείμενο και που επιθυμεί να φύγει από το πατρικό του σπίτι, ανοίγοντας τα φτερά του και ψάχνοντας ένα σπίτι μονάχα για τον εαυτό του, η κατάσταση είναι το λιγότερο τραγική. Ο λόγος ποιος; Οι περισσότεροι εργοδότες θα ζητήσουν 8ωρη και παραπάνω ωρών εργασία που σε πολλές περιπτώσεις – όχι σε όλες – τα ένσημα και η ασφάλεια δε θα υπάρχουν πουθενά, με απλήρωτες υπερωρίες και όλη αυτή η θεωρία βασισμένη πάνω στο Δεν έχεις προϋπηρεσία, δεν έχεις υποχρεώσεις κ.α». Έστω όμως ότι βρίσκει τον κατάλληλο και σωστό εργοδότη μετά από πολύ ψάξιμο, θα φθάσει και στην αναζήτηση σπιτιού.
Εκεί θα συναντήσει κατοικίες οι οποίες θα είναι ένα μόνο δωμάτιο, αλλά οι τιμές τους θα μοιάζουν σαν διαμερίσματα για πολύτεκνες οικογένειες. Κατά πάσα πιθανότητα θα έχει αρκετές φθορές, ζημιές και δε θα καλύπτει όλα όσα θα έπρεπε για την τσουχτερή τιμή του. Αλλά έστω ότι βρίσκει ένα σωστό σπίτι και το κλείνει θα έρθει αντιμέτωπος με λογαριασμούς τον οποίων εν έτει 2024 θα «τρώνε» το 40-50% του μηνιαίου ολόκληρου μισθού! Και τώρα θα σκεφτεί κάποιος ότι ναι, όλα αυτά ισχύουν ως ένα βαθμό, αλλά ας μην ήμαστε απαισιόδοξοι, αν κάποιος ψάξει σωστά και καλό εργοδότη θα βρει, και καλό μισθό, αλλά και καλό σπίτι. Και αυτό ισχύει κατά το ήμισυ πραγματικά. Όλη όμως αυτή η στάση ζωής, έχουμε αναρωτηθεί πως μπορεί να επηρεάσει ένα νέο; Τι ψυχικές επιπτώσεις μπορεί να έχει πάνω του; Πώς μπορεί να συνυπάρξει με την ιδέα ότι αυτό που σπούδασε ή την τέχνη που έμαθε, δε θα μπορέσει να την κάνει ίσως και ποτέ στη χώρα αυτή;
Τις τελευταίες δεκαετίες έχουν αυξηθεί ραγδαία τα ποσοστά κατάθλιψης αλλά και ευρύτερα των ψυχικών διαταραχών στους νέους. Αυτό είναι μια λυπηρή διαπίστωση στην οποία βλέπουμε ότι όχι μόνο δεν υπάρχει καλυτέρευση αλλά δε θα έρθει κι άμεσα. ‘Ολο και περισσότερα νέα παιδιά μπαίνουν στο τριπάκι να κατευνάσουν τα όνειρα τους, να διαλέξουν μεταξύ της δουλειάς των ονείρων τους με λίγα χρήματα η της δουλειάς που προσφέρει τα προς το ζην αλλά δεν είναι αυτό που θέλουν στην πραγματικότητα. Και όλο αυτό για να προλάβουν υποχρεώσεις όπως οι υπερδιογκωμένοι λογαριασμοί και τα θεόρατα ενοίκια. Όσοι πάλι δεν ενδιαφέρονται να μπουν σε όλο αυτή τη παρωδία αναγκάζονται να μείνουν για περισσότερο διάστημα στο πατρικό τους, μέσα στο παιδικό τους δωμάτιο, με τη δική τους εργασία αλλά πάντα με τη στάμπα πάνω τους του «Δεν είσαι αρκετά δυναμικός/ή ώστε να αφήσεις την ασφάλεια των γονιών σου και να φύγεις;». Όλα όσα περιγράφω είναι μια πραγματικότητα που περιγράφει το 90% των νέων στην Ελλάδα σήμερα. Δεν είναι υπερβολή και δεν είναι εικασία, είναι η αλήθεια.
Η κοινωνική ζωή και θέση των νέων σαφώς και θα επηρεάζεται άμεσα μέσα από όλα αυτά, αφού διαρκώς θα προσπαθούν να φτάσουν τις εξελίξεις και δε θα μπορούν. Τι εννοούμε με αυτό; Ένα απλό παράδειγμα είναι το να βλέπει ο νέος συμμαθητές του από το σχολείο να παντρεύονται και να φτιάχνουν τη ζωή τους, ενώ οι ίδιοι ζουν στο πατρικό τους ακόμα ή κι αν δε ζουν είναι απορροφημένοι από την καθημερινότητα χωρίς να έχουν πραγματικό σκοπό και κίνητρο. Αν κάποιος το σκεφτεί όλο αυτό, γυμνά, ξεκάθαρα και αντικειμενικά και το συνδυάσει με την αυξημένη υπογεννητικότητα στη χώρα μας, το πιο πιθανόν είναι να αγχωθεί, να λυπηθεί και να νευριάσει για την κατάσταση της κατά τα άλλα ευρωπαϊκής αυτής χώρας που δεν προσφέρει ευκαιρίες και θερίζει τα παιδιά της ένα ένα μέχρι να αναγκαστούν να ψάξουν την τύχη τους σε κάποιο άλλο κράτος, ώστε να ακούσουν ξανά το «Σαν την Ελλαδίτσα μας δε θα βρεις πουθενά, που πας;»
Συντάκτης: Ανθή Μπρόκου
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη
Επιμέλεια κειμένου: Αγγελική Θεοχαρίδη
