3 τεχνικές που θα νικήσουν την αναβλητικότητά σου

Κανείς δε γεννήθηκε αναβλητικός αλλά είναι μια ιδιότητα που απέκτησε στη μετέπειτα πορεία της ζωής του. Φυσικά σε όλους μας έχει συμβεί να αναβάλλουμε πράγματα για την επόμενη μέρα. Όμως υπάρχουν κι άνθρωποι που το «ό,τι μπορείς να κάνεις σήμερα μην το αφήνεις γι’ αύριο» το έχουν μετατρέψει στο «ό,τι μπορείς να το κάνεις και άλλη μέρα μην το κάνεις σήμερα». Αυτοί είναι οι χρόνια αναβλητικοί τύποι που ψάχνουν σκόπιμα λόγους ν’ αποφύγουν τα καθήκοντά τους. Σαφώς όταν κάποιος αναβάλλει τα μεγάλα και δύσκολα που έχει να κάνει, στην πορεία αναβάλλει κι αποφεύγει ως και τα πιο μικρά.

Η αναβλητικότητα, σύμφωνα με τον Ζίγκμουντ Φρόιντ, μπορεί να οφείλεται στην αρχή της ευχαρίστησης, κάποιος δηλαδή μπορεί να προτιμά την αποφυγή αρνητικών συναισθημάτων και να καθυστερεί τις εργασίες οι οποίες προκαλούν άγχος. Η άποψη ότι κάποιος δουλεύει καλύτερα υπό πίεση είναι ένα επιπλέον κίνητρο για αναβολή των εργασιών αλλά οι σύγχρονες έρευνες έδειξαν πως δε συμβαίνει αυτό και πως είναι απλώς μια δικαιολογία που λειτουργεί ως μαξιλάρι. Επίσης εδώ ξεχνάμε το γεγονός πως δεν μπορούμε να γνωρίζουμε εκ των προτέρων  ότι αυτό που πρέπει να κάνουμε θα μας επιφέρει αρνητικά συναισθήματα και κάπως έτσι, καταρρίπτεται αυτός ο μύθος.

Οι Schraw, Wadkins κι Olafson έχουν προτείνει τρία κριτήρια για την κατηγοριοποίηση μιας συμπεριφοράς ως αναβλητικότητα: πρέπει να είναι αντί-δημιουργική, αχρείαστη και καθυστερητική. Τα συναισθήματά που προκαλεί είναι η χαμηλή αυτοπεποίθηση, το άγχος, το στρες, ακόμα και η κατάθλιψη κι επηρεάζει ακόμη και την υγεία των αναβλητικών, αφού αναβάλλουν να πάνε στον γιατρό, να ξεκινήσουν γυμναστήριο ή τη διατροφή που πρέπει.

Αντίκτυπο όμως έχει και σε όλες τις σχέσεις τους καθώς οι αναβλητικοί παρουσιάζουν μείωση της αποδοτικότητάς τους, όμως και η μετάθεση μιας προθεσμίας, η παραβίαση μιας υποχρέωσης, μιας υπόσχεσης, η ακύρωση μιας κοινωνικής δέσμευσης είναι κάτι απλό γι΄ αυτούς. Αυτό φυσικό επακόλουθο έχει να δημιουργεί μεγάλο βάρος, ψυχολογική πίεση, απογοήτευση στους ανθρώπους του οικογενειακού, του επαγγελματικού ή του ευρύτερου κοινωνικού τους κύκλου. Με το πέρασμα του χρόνου δημιουργεί δυσλειτουργία στις σχέσεις και συχνά τις οδηγεί σε ρήξη.

Άνθρωποι μ’ αυτές τις συμπεριφορές είναι όσοι είναι ανήσυχοι ή όσοι περιμένουν να κινητοποιηθούν την τελευταία στιγμή θεωρώντας ότι έτσι θα αισθανθούν μεγαλύτερη συγκίνηση. Επίσης άνθρωποι που κινητοποιούνται από τον φόβο. Είτε της αποτυχίας είτε ακόμη και της επιτυχίας, διότι τους είναι άβολη η διαχείριση της σκέψης τι θα σκεφτούν οι άλλοι γι΄ αυτούς, αν επιτύχουν. Τέλος, στην κατηγορία ανήκουν κι οι αναποφάσιστοι και οι ευθυνόφοβοι που δυσκολεύονται να πάρουν απόφαση με αποτέλεσμα η μη λήψη της απόφασης να τους απαλλάσσει από την ευθύνη των ενεργειών ή τη μεταθέτουν σε κάποιον άλλον που το αποτέλεσμα είναι και πάλι το ίδιο.

Για να ξεπεραστεί η αναβλητικότητα υπάρχουν διάφοροι τρόποι υπερνίκησής της, όμως η λογική είναι μια: ότι όταν εκπληρώνουμε τα μικρά, προγραμματιζόμαστε να εκπληρώσουμε και τα σημαντικά. Η λέξη κλειδί εδώ είναι ο στόχος. Τι θέλετε να καταφέρετε σε χ χρονικό διάστημα από τώρα και γιατί.

Μέθοδοι που μπορεί να βοηθήσουν είναι οι εξής:

Η τακτική της “pizza”

Χωρίζουμε την δραστηριότητα που έχουμε να κάνουμε σε τέσσερα μέρη των 5’ λεπτών, κάνοντας ένα μικρό διάλειμμα κάθε φορά. Κάνουμε όσα 5λεπτα χρειαζόμαστε, αρκεί να τα τηρούμε.

Η τακτική του «βουνού»

Η εργασία που πρέπει να κάνουμε μπορεί να μας φαίνεται βουνό. Χωρίζουμε τις εργασίες σε 20’ που θα αφιερώνουμε καθημερινά. Φυσικά πάντα προϋπόθεση είναι να είμαστε αφοσιωμένοι στην εργασία μας κατά τη διάρκεια της ώρας που ορίσαμε. Κατ’ αυτόν τον τρόπο μας δημιουργείται λιγότερο άγχος γιατί κατορθώνουμε να ολοκληρώσουμε την εργασία ενώ μας μένει και χρόνος για να σκεφτούμε άλλα πράγματα αλλά και να αξιοποιήσουμε διαφορετικά τον χρόνο μας.

Η τακτική «εδώ και τώρα»

Η βασικότερη τακτική είναι να κάνουμε την εργασία μας άμεσα με το που μας ανατεθεί. Απλώς να το κάνουμε χωρίς να το αφήσουμε να μας καθυστερήσει οποιαδήποτε εκ των υστέρων σκέψη, αυτοματοποιώντας τη διαδικασία.

Σημαντικό μέλημα είναι η κατανόηση ότι ο τρόπος να διαμορφωθούν οι συνθήκες ίσως να μην είναι ποτέ ο κατάλληλος, άρα αυτό που πρέπει να γίνει  είναι να τις διαμορφώσουμε οι ίδιοι. Όποιον τρόπο και να χρησιμοποιήσουμε, το θέμα είναι να κάνουμε την αναβλητικότητά μας ξυπνητήρι. Μόλις πούμε τη λέξη αργότερα, αύριο, μετά κ.α. να σηκωνόμαστε επιτόπου και να το κάνουμε κι ύστερα, να το γιορτάζουμε και να είμαστε περήφανοι για τον εαυτό μας. Να θυμάσαι πως αφού δεν ανέβαλλες αυτό το μικρό, θα καταφέρεις να μην αναβάλλεις και τα μεγάλα.