Η ζήλια είναι εκείνο το απαίσιο συναίσθημα που συχνά αγγίζει τα όρια της εμμονής και πηγάζει από αίσθημα αδυναμίας. Είναι εκείνο το σαθρό σαράκι, που άπαξ και μπει μέσα σου μόνο δυσάρεστες συνέπειες μπορεί να έχει για τη ζωή σου, αν δεν το καταλάβεις και δεν προσπαθήσεις να το αποβάλλεις. Η ζήλια χαρακτηρίζεται από φόβο απώλειας, δυσπιστία, άγχος και θυμό. Μπορεί να δημιουργήσει ασφυκτικές συνθήκες συνύπαρξης σε όλες τις διαπροσωπικές σχέσεις. Επιπλέον, δεν είναι πάντοτε εύκολο να αντιμετωπιστεί, μα πολλές φορές ούτε και να αναγνωριστεί, ειδικά αν υποβόσκει συγκαλυμμένη σε μια φιλική σχέση.
Συγκαλυμμένη όμως ή όχι, υπάρχουν σημάδια που θα μας βοηθήσουν ν’ αναγνωρίσουμε αν αφορούν πραγματική ζήλια ή κάποια άλλα συναισθήματα, έτσι ώστε να μη χαλάσουμε μια φιλία, γιατί όλοι ξέρουμε πόσο δύσκολα χτίζονται. Παρακάτω ακολουθούν κάποια πράγματα που μπορεί να φανερώσουν αν τελικά είναι φιλική ζήλια ή όχι.
Φθόνος για τα επιτεύγματά σου: Ένας ζηλιάρης φίλος μπορεί να είναι δυστυχισμένος όταν πετυχαίνεις κάτι και μπορεί να υποβαθμίσει τα επιτεύγματά σου ή να προσπαθήσει να σε κάνει να νιώσεις άσχημα γι’ αυτά.
Ανταγωνισμός μαζί σου: Ένας ζηλιάρης φίλος μπορεί να σε ανταγωνίζεται σε διαφορετικές πτυχές της ζωής, όπως βαθμούς, δουλειές ή ρομαντικές σχέσεις.
Συνεχής σύγκριση: Ένας ζηλιάρης φίλος μπορεί να συγκρίνεται συνεχώς μαζί σου και ν’ αναστατώνεται όταν πετυχαίνεις ή λαμβάνεις αναγνώριση για τα επιτεύγματά σου.
Φθόνος για όσα υλικά αγαθά διαθέτεις: Ένας ζηλιάρης φίλος μπορεί να νιώθει φθόνο για τα υπάρχοντά σου, τις σχέσεις ή τις εμπειρίες σου. Έτσι πάντα θα προσπαθεί να τα μειώσει και να τα υποβαθμίσει αδιαφορώντας για τα δικά σου συναισθήματα.
Κτητικότητα: Ένας ζηλιάρης φίλος μπορεί να γίνει υπερβολικά κτητικός και να προσπαθήσει να ελέγξει τις αλληλεπιδράσεις σου ή την προσωπική σου ζωή, λέγοντάς σου τι να κάνεις και σε ποιον να αφιερώσεις χρόνο. Μπορεί ακόμη και να σου κάνει «σκηνή», αν στην παρέα μπει μια νέα φίλη ή ένας νέος φίλος.
Αρνητικές αντιδράσεις στις επιτυχίες σου: Ένας ζηλιάρης φίλος μπορεί να σταματήσει να δείχνει υποστήριξη σε σένα ή να γίνει απόμακρος και να μην ανταποκρίνεται όταν θα πετύχεις κάτι που είχες βάλει στόχο. Μπορεί όμως και να σε αγνοήσει επιδεικτικά ή να περιφρονεί συνεχώς τις επιλογές, τις απόψεις και τα επιτεύγματά σου.
Εάν υπάρχουν πολλά από τα παραπάνω στη φιλική σου σχέση κι αισθάνεσαι πως αυτό θα επηρεάσει τη φιλία σας, υπάρχουν ορισμένα βήματα που μπορείς ν’ ακολουθήσεις για να αντιμετωπίσεις αυτό το πρόβλημα και να αναστρέψεις ίσως την κατάσταση.
Θέσε όρια: Αυτό θα μπορούσε να σημαίνει ότι θα περνάτε λιγότερο χρόνο μαζί ή θα περιορίζεις τα θέματα που συζητάς σε απλά και καθημερινά κι όχι ουσίας.
Επικεντρώσου στη θετικότητα: Προσπάθησε να εστιάσεις στις θετικές πτυχές της φιλίας σας και δώσε έμφαση στα πράγματα που εκτιμάς στο άλλο άτομο.
Μίλα με γεγονότα: Κάνε μια ανοιχτή κι ειλικρινή συζήτηση με το φιλικό σου πρόσωπο σχετικά με τις ανησυχίες σου. Εξήγησέ του πώς αισθάνεσαι, πώς βιώνεις εσύ τη συμπεριφορά, πώς αυτή επηρεάζει τη σχέση σας και ζήτα και τη δική του οπτική, μήπως και κάτι έχεις παραβλέψει.
Δείξε ενσυναίσθηση: Αφού αναφέρεις τη δική σου οπτική προσπάθησε με ενεργητική ακρόαση να κατανοήσεις την άποψη από το φιλαράκι σου για να δεις πώς μπορεί να αισθάνεται. Η ζήλια πηγάζει συχνά από ανασφάλειες κι ίσως αυτό ακριβώς να αισθάνεται στη σχέση σας και να χρειάζεται επιβεβαίωση κι υποστήριξη από σένα.
Αναζήτησε εξωτερική βοήθεια: Εάν η ζήλια εξακολουθεί να αποτελεί πρόβλημα, σκέψου πόσο σημαντική είναι αυτή η σχέση για σένα κι ίσως είναι καλό να αναζητήσεις ή ακόμη να το προτείνεις και ν’ αναζητήσετε μαζί τη βοήθεια ενός θεραπευτή ή συμβούλου για να επιλύσετε το πρόβλημα.
Ωστόσο, θυμήσου, μια φιλία πρέπει να είναι μια θετική, αναζωογονητική κι υποστηρικτική σχέση. Αν υποψιάζεσαι πως παρ’ όλες τις ενέργειες που έχουν γίνει από πλευράς σου, η ζήλια υπονομεύει και σου προκαλεί κακό, άγχος, αρνητικότητα, ίσως έφτασε ο καιρός να λήξει αυτή η σχέση, να κλείσει αυτός ο κύκλος.
Το πιο σημαντικό πράγμα είναι να δώσεις προτεραιότητα στη δική σου ψυχική υγεία κι ευημερία και να φροντίζεις να περιβάλλεσαι από ανθρώπους που σε υποστηρίζουν και σε ανεβάζουν. Αν ανησυχείς για το «κενό» που θα δημιουργηθεί αν αποβάλλεις από τη σχέση σου το συγκεκριμένο άτομο, σου υπογράφω με βεβαιότητα ότι το κενό θα αναπληρωθεί σύντομα με κάποιον άλλον που θα ξέρει πώς να είναι φίλος σου, χωρίς να σε κρατάει πίσω.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου