Η απώλεια ενός συζύγου είναι από μόνη της ένα τραγικό συμβάν και φυσικό είναι να πρέπει να περάσει ο αντίστοιχος χρόνος (ο οποίος είναι σχετικός για τον καθένα) για να ξεπεραστεί αυτό το δυσάρεστο γεγονός. Πρωτεύουσα σημασία εδώ δεν έχει πότε θα είμαστε έτοιμοι να προχωρήσουμε σε μια νέα σχέση, όσο αρχικά το γεγονός να περάσουμε σωστά απ’ όλα τα στάδια του πένθους.
Ως γνωστόν το πένθος έχει πέντε στάδια που είναι τα εξής:
Η άρνηση: Η άρνηση είναι αυτόματα και το πρώτο κύμα πόνου. Αρνούμαστε να δεχθούμε την πραγματικότητα και προσπαθούμε να εκλογικεύσουμε ένα συναίσθημα που μας διαλύει.
Ο θυμός: Η άρνηση υποχωρεί κι ακολουθεί ο θυμός. Κατευθύνουμε αυτό το συναίσθημα προς κάθε κατεύθυνση και θεωρούμε ότι όλοι ευθύνονται για την απώλεια που βιώνουμε.
Η διαπραγμάτευση: Φτάνουμε στο τρίτο στάδιο που είναι η διαπραγμάτευση. Σ’ αυτό το στάδιο σκεφτόμαστε τι θα μπορούσαμε να είχαμε κάνει καλύτερα προκειμένου ν’ αποφύγουμε την απώλεια.
Η κατάθλιψη: Η κατάθλιψη είναι το στάδιο που είναι και το πιο επίπονο, γιατί στην ουσία χάνεις τον εαυτό σου, που έρχεται αντιμέτωπος με την πραγματικότητα. Πολλοί άνθρωποι μένουν για καιρό και τη βιώνουν καθαρά ιδιωτικά. Μόλις βγεις από τη φάση αυτή, που καλό θα ήταν να γίνει με κάποια βοήθεια από έναν επαγγελματία, φτάνεις στο τελευταίο στάδιο.
Η αποδοχή: Καλωσόρισες! Σ’ αυτό το σημείο, δε σημαίνει ότι έχεις ξεχάσει τον μέχρι πρόσφατα άνθρωπό σου, δε σημαίνει ότι απαραίτητα ότι έχεις βρει την ευτυχία, αλλά σίγουρα είσαι στον σωστό δρόμο να βρεις τον εαυτό σου. Έχει να κάνει με την εσωτερική γαλήνη και την παύση της εσωτερικής πάλης με θυμό, πίκρα κι άρνηση.
Περνώντας μέσα απ’ όλα αυτά τα κύματα, θα φτάσεις στο σημείο να μπορείς ν’ αρχίσεις να ισορροπείς και να δεις, ν’ αντιληφθείς και πάλι τον κόσμο γύρω σου. Ο χρόνος που απαιτείται για να περάσεις και να ξεπεράσεις αυτά τα στάδια, εξαρτώνται από ένα πλήθος παραγόντων. Για παράδειγμα, από το πόσο πρόσφατη ήταν η σχέση, αν υπάρχουν παιδιά, αν υπάρχουν οικονομικές εκκρεμότητες που πρέπει να διεκπεραιωθούν. Ο εκλιπών σύζυγος σίγουρα θα κάλυπτε κάποιες καθημερινές ρουτίνες, θα είχε κάποιους ρόλους στη ροή της καθημερινότητας οι οποίες τώρα θα πρέπει να καλυφθούν-αναληφθούν από τον εναπομένοντα. Επίσης, εξαρτάται από το αν η συμβίωση ήταν δύσκολη ή εύκολη, αλλά από την προσωπικότητα του καθενός και την ανάληψη και διαχείριση εκτάκτων περιστάσεων.
Γενικώς δεν υπάρχουν νόρμες που να επιβάλουν το χρονικό διάστημα για να ξεπεράσεις ένα πένθος και να προχωρήσεις σε μια νέα σχέση, αλλά ανταποκρίνονται στην κάθε περίπτωση διαφορετικά. Όπως ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, έτσι κι ο καθένας εκλαμβάνει και διαχειρίζεται διαφορετικά κάθε γεγονός, κάθε απώλεια. Ίσως πολλοί γύρω σου να σου λένε να σπεύσεις να προχωρήσεις σε μια νέα σχέση ή και το αντίθετο. Συμβουλή μου- μην ακούς κανέναν! Κάνε αυτό που σου λέει η καρδιά σου, αφού όμως έχεις πραγματικά βρει τις δικές σου ισορροπίες. Μην προσπαθήσεις να γεμίσεις τα κενά της απώλειάς σου μ’ έναν άνθρωπο αν δεν είναι αυτό ακριβώς που θέλεις. Γέμισε τα κενά αρχικά με πράγματα που σου αρέσουν και που ίσως δεν είχες τον χρόνο ή την ευκαιρία μέχρι τώρα να υλοποιήσεις. Οι διαπροσωπικές επαφές είναι ό,τι καλύτερο σε πρώτη φάση, χωρίς όμως να τους επιτρέπεις να σε επηρεάζουν, γι’ αυτό να επιλέγεις το περιβάλλον σου με σύνεση.
Σίγουρα κάποια στιγμή θα αισθανθείς το δίλημμα αν είναι κακό να προχωρήσεις ή αν αυτό μπορεί να θεωρηθεί προδοσία προς το πρόσωπο που χάθηκε. Όμως δεν είναι, γιατί είναι μια φυσιολογική εξέλιξη και πιθανότατα πάντα θα υπάρχει κάποιος χώρος στις σκέψεις σου και στην καρδιά σου για εκείνον τον άνθρωπο. Επίσης, μπορεί να εμφανιστεί κι ο φόβος για το αν θα μπορέσεις να νιώσεις ερωτική έλξη για κάποιο άλλο άτομο. Μπορεί να θεωρήσεις ότι δε θα είσαι το ίδιο άτομο μετά από αυτό που βίωσες. Το ωραίο όμως εδώ, είναι ότι πράγματι δεν είσαι το ίδιο άτομο κι είναι καταπληκτικό αυτό, γιατί θ’ ανακαλύψεις τον νέο σου εαυτό, κουβαλώντας στη φαρέτρα σου σαν εφόδια όλα αυτά που έχεις βιώσει στο παρελθόν κι έχεις ξεπεράσει (που ίσως θεωρούσες αδύνατο).
Μέσα λοιπόν από άλλες συγκινήσεις, από έναν ανανεωμένο εαυτό θα έχεις την ευκαιρία να προσελκύσεις κι άλλους ανθρώπους. Κάποιος από αυτούς, θ’ απαντήσει και στο όνομα του έρωτα, αρκεί να μη σου γίνει εμμονή. Εμπιστεύσου τη ροή της ζωής. Όταν θα είναι ο κατάλληλος χρόνος για σένα, όταν θα έχεις δουλέψει με τον εαυτό σου, όταν θα έχεις αποδεχτεί το γεγονός και θα έχεις συμφιλιωθεί μ’ αυτό, με βεβαιότητα σου απαντώ πως θα ξαναερωτευτείς, και θα τον εκτιμήσεις διαφορετικά, γιατί θα γνωρίζεις από πρώτο χέρι, πως τίποτα δεν είναι δεδομένο.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου