Το τέλος ενός γάμου είναι τις περισσότερες φορές ένα άσχημο γεγονός, ακόμη και με τις οποιεσδήποτε συνθήκες που έχει επέλθει. Κανείς από μας δεν το σκέφτεται ως πιθανότητα κι αν συμβεί, το λιγότερο που νιώθουμε είναι απογοήτευση, γκρέμισμα των ονείρων, των προσδοκιών μας και μιας μελλοντικής ζωής με ένα άλλο πρόσωπο η οποία στο μυαλό μας είχε το σενάριο «ως τα βαθιά μας γεράματα».
Επιπλέον, μετά το τέλος του γάμου υπάρχουν τόσα νομικά, οικονομικά, γονικά και συναισθηματικά θέματα που πρέπει να διευθετηθούν έτσι ώστε να κρατηθούν οι ισορροπίες στις ζωές όλων. Το ιδανικό θα ήταν ένα διαζύγιο στο οποίο δε θα υπήρχε τίποτα να διευθετηθεί, αλλά δυο ζωές που θα ακολουθούσαν διαφορετικούς δρόμους. Ειδικά αν όλα έληγαν με τη σύμφωνη γνώμη και των δυο, τότε η μετάβαση στη νέα πραγματικότητα θα ήταν σχετικά εύκολη και χωρίς κανένα κόστος για τον καθένα.
Όταν όμως η επικοινωνία κρίνεται αναγκαία καθώς υπάρχουν θέματα προς διευθέτηση κι αφού υπάρχει η διάθεση συνεργασίας των ζευγαριών τότε θα πρέπει να βρεθούν όλοι εκείνοι οι τρόποι που θα καταστήσουν αυτή την επικοινωνία εφικτή και φυσικά με γνώμονα το κοινό καλό όλων.
Παιδιά
Το πιο δύσκολο κι ευαίσθητο κομμάτι ενός διαζυγίου. Όρος αδιαπραγμάτευτος η σταθερότητα στην καθημερινότητά τους. Συνήθως τα παιδιά είναι και οι παράπλευρες απώλειες ενός διαζυγίου. Μια καλή αρχή, για να μη γίνει αυτό όμως, είναι, αφού τα παιδιά έχουν αφομοιώσει κι αποδεχτεί την νέα κατάσταση –δεν είναι εύκολο και χρειάζεται χρόνο– να παρουσιαστεί το πρόγραμμα της καθημερινότητας των γονιών, πια, όπως διαμορφώνεται για τη διαμονή, τη φροντίδα, τη διαβίωση με τον καθένα ξεχωριστά. Αντιμετωπίζουμε τον άλλο γονέα με σεβασμό, καθώς πάντα θα είναι οικογένεια σε σχέση με τα παιδιά. Στο μοτίβο της συνοχής, αν ήταν εφικτό, θα μπορούσατε και να προγραμματίσετε μια μηνιαία έξοδο ως οικογένεια. Τα παιδιά αισθάνονται την ανάγκη να βλέπουν τους γονείς αγαπημένους και τους εαυτούς τους, μέρος αυτής της συνύπαρξης.
Κατοικίδια
Οι φίλοι μου χώρισαν πριν μερικά χρόνια έχοντας έναν σκύλο τον οποίο κι οι δυο λάτρευαν. Το ζήτημα της κηδεμονίας του ήταν κάτι που για καιρό τους απασχόλησε και τους δυο. Επέλεξαν να μοιράζονται το λατρεμένο τετράποδο κάποιες μέρες στη διάρκεια της εβδομάδας και να έχουν κοινές επισκέψεις όταν αυτό ήταν εφικτό κι από τους δυο στον κτηνίατρο.
Φίλοι
Οι φίλοι, όσο κι αν δε θέλουμε να το παραδεχτούμε, είναι επίσης ένα αμήχανο κεφάλαιο με το τέλος ενός γάμου. Μοιάζει λίγο με στρατόπεδα στα οποία ο καθένας επιλέγει το δικό του, ανάλογα με την αρχική φιλία και σε ποιον ανήκε. Οι δε κοινοί φίλοι επίσης διασπώνται επιλέγοντας θέση που παίρνει ο καθένας. Εξηγούμε στους φίλους μας πως όταν χωρίζουμε, δε χωρίζουμε κι από τον υπόλοιπο κόσμο και προσπαθούμε να υποστηρίζουμε την άποψή μας. Είτε λοιπόν σε κοινές συναντήσεις με τους πρώην, είτε μόνοι μας, με φίλους των πρώην. Φυσικά σε καμία περίπτωση δε μονοπωλούμε το ενδιαφέρον της συζήτησης για πρώην, δε ρίχνουμε ευθύνες, δε θίγουμε ανθρώπους και καταστάσεις.
Οικογένεια
Πολλές φορές κάνουμε το λάθος να χωρίζουμε από τους ανθρώπους μας και κατ’ επέκταση από τις οικογένειές τους. Αυτές οι οικογένειες με τις οποίες ζήσαμε μαζί τους κάποια όμορφα χρόνια της κοινής μας ζωής και σήμερα μπορεί ν’ αποτελούν ακόμη κι οικογένεια των παιδιών μας, αν υπάρχουν παιδιά. Όχι δεν τους διαγράφουμε. Διατηρούμε τυπική επικοινωνία, προτρέπουμε τα παιδιά μας να περάσουν χρόνο μαζί τους και δημιουργούμε επαφή τέτοια, ώστε αυτοί να νιώθουν πως δεν τους έχουμε διαγράψει και ‘μεις πως είμαστε εντάξει απέναντί τους.
Κοινή περιουσία
Άλλο ένα αναγκαίο κακό που πρέπει να κληθούμε να διαχειριστούμε. Από ένα σπίτι, ένα αυτοκίνητο ή έναν κοινό τραπεζικό λογαριασμό. Σαφώς, όπως και στον τομέα των παιδιών, χρειάζονται μεταξύ άλλων και καλές νομικές συμβουλές. Σκεφτείτε πώς να χωρίσετε αναίμακτα τις ζωές σας και μην κολλήσετε σε πρακτικές λεπτομέρειες. Ο μόνος τρόπος που μπορείτε να εφαρμόσετε σ’ αυτές τις περιπτώσεις έχει να κάνει με την καλή διάθεση για την εξεύρεση λύσης. Μην μπείτε στο τριπάκι να υπολογίσετε τι προσέφερε ο καθένας, γιατί θα το χάσετε. Κάποιος λιγότερο και κάποιος περισσότερο, αλλά κι οι δυο με τον τρόπο σας, δημιουργήσατε.
Συμπεριφορές
Η ευγένεια κι ο σεβασμός είναι οι σωστοί τρόποι επικοινωνίας μετά από ένα διαζύγιο. Αφήστε στην άκρη τα συναισθήματά σας, όποια κι αν είναι αυτά και τις αιτίες που τα προκάλεσαν. Αν δεν μπορείτε να το δείτε έτσι, δείτε το σαν μια επαγγελματική επαφή την οποία πρέπει να κρατήσετε σε ανεκτά επίπεδα για να έχετε επιθυμητό αποτέλεσμα. Ορίστε χρόνους επικοινωνίας για τους δυο σας. Το ότι μπορούσατε και παίρνατε τηλέφωνα όποτε θέλατε, στέλνατε μηνύματα και σχολιάζατε κάτω από τις αναρτήσεις σας, ήταν όμορφο μεν, αλλά πλέον αχρείαστο. Το να καθορίζετε όρια σημαίνει πως γλιτώνετε κι από λογομαχίες.
Κανένα διαζύγιο δεν είναι εύκολο. Ακόμη κι εκείνα που νομίζουμε πως τελείωσαν χωρίς προβλήματα. Κάθε διαζύγιο έχει συναισθηματικές απώλειες και για τους δυο, ειδικά στις περιπτώσεις που υπήρχαν προβλήματα κι ίσως μας έχει μείνει ως τραυματική εμπειρία. Έχουμε πει πολλές φορές πως ο χρόνος είναι εκείνος που θα φέρει τις ισορροπίες και θα προσδιορίσει τη νέα πραγματικότητα. Το μόνο που πρέπει να κάνουμε κι οφείλουμε να κάνουμε -πρωτίστως γι’ όλους αυτούς που είναι μέρος της ζωής μας- είναι να βρούμε όλες τις παραπάνω μορφές και τρόπους επικοινωνίας για να διατηρήσουμε την αρμονία των σχέσεων. Κι ίσως, αυτή να είναι κι η μόνη κοινή απόφαση κι υπόσχεση που ένα ζευγάρι θα πρέπει κι οφείλει να κρατήσει μετά και το τέλος της κοινής του ζωής.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου