Με αφορμή το παρόν άρθρο, πρόσφατα ξαναείδα μια ταινία που είχα αρκετά χρόνια να δω. Κι ίσως όπως συμβαίνει πάντα, κάθε φορά και σε κάθε διαφορετική στιγμή της ζωής μας, να αντιλαμβανόμαστε τον τρόπο που βλέπουμε ή ακούμε κάτι διαφορετικά. Δε θα σχολιάσω με κριτική ματιά την ταινία καθώς είναι ένα μαργαριτάρι του Αμερικάνικου Κινηματογράφου με τον τίτλο “Revolutionary road” και με απίστευτες ερμηνείες του Λεονάρντο Ντι Κάπριο και της Κέιτ Γουίνσλετ.
Θα μείνω στο στόρι αυτή της ταινίας το οποίο διαπραγματεύεται τις σχέσεις των ανθρώπων και πώς αυτές μεταλλάσσονται, μέσα σε ένα γάμο. Πώς μπορούμε ο ένας μέσα από τον άλλον να διορθώσουμε, να σώσουμε αλλά και να χαλάσουμε τη σχέση, τον σύντροφό μας, ακόμη και την ίδια μας τη ζωή.
Όταν αποφασίζουμε να ενώσουμε τον δρόμο μας με κάποιου άλλου θα πρέπει να γνωρίζουμε δύο πράγματα. Το πρώτο έχει να κάνει με τη διατήρηση της προσωπικότητάς μας και το δεύτερο με τη διάθεση τροποποιήσεων αυτής μέσα στη σχέση. Είμαστε δυο άνθρωποι ολοκληρωμένοι ως προσωπικότητες που αποφασίζουμε να συμπορευτούμε. Και μπορεί αυτό το μοίρασμα να γίνεται κάποια στιγμή μοιραία ταύτιση, αλλά είναι βέβαιο πως θα πρέπει να γίνεται για το καλό της σχέσης.
Ο καθένας μας κουβαλά μέσα στη συμβίωση τα βιώματα, τους τρόπους που αντιλαμβάνεται τη ζωή, τις εμπειρίες του και φυσικά όλα εκείνα τα «θέλω» που τον έχουν κάνει να πάρει αυτή την απόφαση. Έχω ακούσει πολλές φορές τη λέξη συμβιβασμός και κάθε φορά σκέφτομαι πως ο συμβιβασμός είναι απλώς ο τρόπος να κάνεις ένα βήμα πίσω στον τρόπο που επέλεξες για να σε καταλάβει ο σύντροφός σου, αν τελικά καταφέρετε να καταλάβετε ο ένας τον άλλον. Κι ακολουθώντας αυτή την αλληλουχία φτάνετε να ξεκινάτε φρέσκοι και δροσεροί μέχρι που γίνεστε φαντάσματα σε μια -πάλαι ποτέ- υποσχόμενη σχέση που γκρεμίζεται αργά και σταθερά.
Τελικά πόσο έτοιμοι και συνειδητοποιημένοι είμαστε όταν αποφασίζουμε να ενώσουμε τη ζωή μας με τη ζωή κάποιου άλλου; Πόσο διατεθειμένοι είμαστε; Ποιες είναι οι προτεραιότητές μας; Πώς ιεραρχούμε τις επιθυμίες μας; Πού είμαστε εμείς, τα θέλω και τα όνειρά μας και πού είναι τα όριά μας για να σεβαστούμε ομοίως και του συντρόφου μας; Ερωτήματα που συνήθως απαντάμε όταν έχει ήδη ολοκληρωθεί η σχέση κι η συμβίωση. Βλέπετε, ο ενθουσιασμός του έρωτα πάντα προτρέχει στον νου. Κι έχει τη δύναμη να μας μουλιάζει το μυαλό εξαφανίζοντας κάθε λογική σκέψη. Όχι δεν είναι λάθος. Άλλωστε αυτό το συναίσθημα είναι το πρώτο «ναι» της απόφασής μας.
Αισθάνομαι γράφοντας το παρόν άρθρο, πως έχω τραβήξει την κουρτίνα και παρατηρώ ζωές γύρω μου, παίρνοντας εικόνες από την καθημερινότητά τους. Κι ίσως όλη αυτή η γραφή να φαίνεται «ωμή» αλλά μήπως τελικά είναι κι ένα ρεαλιστικό κοίταγμα στις ζωές όλων μας που δεν το τολμήσαμε ποτέ μας;
Οι λεπτές γραμμές για να περάσεις από τη μια πλευρά στην άλλη πολλές φορές είναι τόσο κοντά που δεν αντιλαμβανόμαστε καν τη μετάβαση. Και ό,τι νομίζουμε πως χτίσαμε ή το υπέροχο υποσχόμενο ιδεατό που συντηρούμε, να είναι απλώς η αρχή μιας πτώσης που αρνούμαστε να αποδεχτούμε. Ίσως η απόφασή μας να κλείνουμε τα μάτια να είναι πολύ πιο εύκολη στο μυαλό μας από το να αναζητήσουμε την αυτογνωσία μας. Από το να αντιληφθούμε την πραγματικότητα και να κάνουμε την επανάστασή μας.
Κι εννοώντας επανάσταση δεν ξεκινάμε να γκρεμίσουμε οτιδήποτε έχουμε χτίσει, αλλά να σκεφτούμε επιτέλους ειλικρινά γιατί έχουμε καταλήξει να μας δυσκολεύει τόσο πολύ το «εμείς οι δυο σαν ένας». Γιατί τα θέλω του καθενός γίνονται ένας συμβιβασμός; Πώς μένουμε να σκεφτόμαστε ένα αύριο διανθισμένο με υποσχέσεις και να περνάμε ένα σήμερα δυστοπικό; Πώς θα έρθει αυτό το αύριο όταν εμείς κολλήσαμε στο χτες;
Επανάσταση σημαίνει ανοίγουμε τα μάτια μας, διώχνουμε το πέπλο της ουτοπικής ζωής μας κι αν αξίζει το αύριο με τον άνθρωπο που έχουμε επιλέξει να ζήσουμε μαζί του καθαρίζουμε το τοπίο. Δεν περιμένουμε κανένα ονειρεμένο αύριο αλλά δουλεύουμε ένα χθες που πέρασε κι ένα σήμερα στο οποίο δεν επαναλαμβάνουμε λάθη. Σημαίνει «θαυμάζω τον σύντροφό μου» και κερδίζουμε μέσα από την ανεξαρτησία του καθενός, τη δέσμευση από επιλογή. Χωρίς απωθημένα, χωρίς ψυχικές απώλειες και ναι με συμβιβασμούς μεν, αλλά μόνο κοινούς κι ανώδυνους.
Δεν είναι οι σχέσεις κι οι συμβιώσεις νοσηρές. Εμείς τις κάνουμε. Με την παραδοχή της μετριότητας, τη στασιμότητα και την απραξία που συνήθως επιλεκτικά αποφασίζουμε να σέρνουμε. Ο έρωτας μπορεί να σε σώσει, μπορεί όμως και να σε βουλιάξει σε μια υπόσχεση ότι αύριο ίσως να είναι πιο όμορφος. Όμως μόνο το τώρα έχουμε.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου