Συχνά θα τύχει να ακούσεις ότι ο άνθρωπος δεν αλλάζει. Ακόμα και τα βουνά μπορούν να αλλάξουν θέση όμως ο άνθρωπος δεν μπορεί να αλλάξει χαρακτήρα, ειδικά μετά από μια ηλικία και μετά. Ίσως έχοντας αυτή τη σκέψη να κυριαρχεί στο μυαλό μας αμελούμε να μπούμε στη διαδικασία να αλλάξουμε τη γνώμη κάποιου ή και τι δική μας, μέσα σε μια συζήτηση. Το κατά πόσο όμως αυτά που θεωρεί ο ίδιος κι αυτά που πιστεύουμε εμείς τη δεδομένη στιγμή μπορούν να αλλάξουν ή όχι, είναι μια μεγάλη ιστορία για την οποία μέχρι τώρα να σφάλλαμε.
Οκ, σε γενικές γραμμές ο καθένας έχει τον χαρακτήρα του, που διαμορφώνεται από την παιδική του ηλικία, απ’ τα βιώματα, τη διαπαιδαγώγηση, επηρεάζεται σαφώς και από τα γονίδιά του. Καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής μας διαμορφώνουμε το χαρακτήρα μας ανάλογα το περιβάλλον στο οποίο ζούμε. Πρώτοι παιδικοί φίλοι, σχολείο, σπουδές, δουλειές, καψούρες, απώλειες είναι μόνο μερικά απ’ τα κομβικά σημεία που μας διαμορφώνουν- τον καθένα διαφορετικά. Το βασικό όμως είναι ότι απ’ τη στιγμή που ένα και μόνο γεγονός μπορεί να μας επηρεάσει ανά πάσα στιγμή σε κάθε ηλικία και να διαφοροποιήσει κάτι μέσα μας, πώς μπορούμε να λέμε ότι «οι άνθρωποι δεν αλλάζουν»;
Ίσως λοιπόν να πέφτεις έξω όταν το πιστεύεις αυτό για κάποιον, ακόμα κι όταν το θεωρείς για τον ίδιο σου τον εαυτό. Αν το καλοσκεφτείς, αυτή τη στιγμή δεν είσαι ο ίδιος άνθρωπος ούτε καν με αυτόν που ήσουν σήμερα το πρωί. Σκέψου ότι το πρωί σηκώθηκες με κακή διάθεση γιατί μπορεί να έχεις τα δικά σου, αλλά βλέποντας στο κινητό σου ένα γλυκό μήνυμα από δικό σου άτομο, χαμογέλασες κι αμέσως σου έφτιαξε τη διάθεση. Πόσο χρειάστηκε λοιπόν; Δευτερόλεπτα κι αμέσως πέρασες από μία κατάσταση στην άλλη.
Φαντάσου μια απώλεια ενός οικείου προσώπου πόσο μπορεί να σε αλλάξει σ’ όποια ηλικία κι αν τη περάσεις. Ο πόνος έχει τη δύναμη να μετατρέψει ακόμα και το πιο ψυχρό χαρακτήρα σ’ έναν άνθρωπο που αποζητά έναν ώμο να κλάψει. Απ’ την άλλη, μπορεί να σε κάνει να δεις τη ζωή με άλλο μάτι αφού πλέον συνειδητοποίησες ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο και επιδιώκεις να εκτιμάς το κάθε τι. Μια απιστία μπορεί να σε κάνει καχύποπτο και ζηλιάρη γενικά, ενώ μια πράξη καλοσύνης κι ανιδιοτέλειας προς εσένα, εκεί που δεν το περίμενες, μπορεί να σε κάνει πιο δοτικό και συμπονετικό προς άλλους.
Βέβαια, ίσως να μην είναι ο χαρακτήρας μας αυτός που αλλάζει, αλλά οι συμπεριφορές που βγάζουμε προς τα έξω. Φέρεσαι πάντα ανάλογα με το πώς νιώθεις την κάθε στιγμή και τον άνθρωπο που έχεις απέναντί σου κι αντίστοιχα εκείνος το εκλαμβάνει ανάλογα με τον δικό του χαρακτήρα και την ψυχολογική του κατάσταση τη δεδομένη ώρα. Γι’ αυτό και αν ρωτήσεις 5 διαφορετικούς ανθρώπους τι γνώμη έχουν για σένα, θα πάρεις και 5 διαφορετικές απαντήσεις για τον χαρακτήρα σου. Όλες υποκειμενικές και βασισμένες σε προσωπικά συναισθήματα για σένα, γεγονότα που περάσατε μαζί και συμπεριφορές σου προς αυτούς. Όλα μπορεί να ισχύουν ή και τίποτα καθώς ο καθένας εκεί έξω κυκλοφορεί με μια εκδοχή του δικού σου εαυτού για την οποία εσύ μπορεί και να μην είσαι υπεύθυνος.
Το σίγουρο είναι ότι δεν μπορείς να είσαι ο ίδιος άνθρωπος συνέχεια και προς όλους ούτε καλός ούτε κακός παντού. Και για να έχουμε καλό ερώτημα ποιος είναι καλός και ποιος κακός τελικά; Ή μήπως είμαστε όλοι λίγο πολύ κι απ’ τα δύο; Για ακόμα μια φορά η απάντηση είναι ότι ναι, είμαστε και καλοί και κακοί, ανάλογα τη μέρα, το άτομο, τα ψυχολογικά μας ή αν έχουμε ανάδρομο Ερμή. Μπορούμε να είμαστε και ζηλιάρηδες και υπερβολικοί και μετά απλά να μην είμαστε. Μπορούμε να είμαστε ευγενικοί και καλοσυνάτοι και την επόμενη στιγμή αθυρόστομοι κι αλλοπρόσαλλοι. Ναι, μπορούμε!
Δεν είναι απαραίτητο να είμαστε ένα πράγμα. Είμαστε άνθρωποι, περίπλοκες προσωπικότητες μ’ ένα μυαλό που δε σταματάει στιγμή να σκέφτεται, να επεξεργάζεται πληροφορίες και να μαθαίνει συνεχώς καινούρια πράγματα ή να επαναπροσδιορίζει τα παλιά. Γι’ αυτό κι όταν πουν κάτι αρνητικό για σένα μη το πάρεις προσωπικά και για κανένα λόγο μην πιστέψεις ότι αυτό είσαι. Αυτά που λένε για σένα, δείχνουν περισσότερα για τη δική τους προσωπικότητα, παρά για τη δική σου. Όσο για το ποιος τελικά είσαι εσύ, δεν υπάρχει μια μόνο λέξη που να σε χαρακτηρίζει. Είσαι όλες οι εκδοχές σου που κυκλοφορούν εκεί έξω κι άλλες τόσες που δεν έχουν δημιουργηθεί ακόμη. Με πιάνεις;
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου