Το body shaming, ή αλλιώς στα ελληνικά η ντροπή που αισθάνεται ένα άτομο για το σώμα του εξαιτίας μιας αρνητικής κριτικής που δέχεται από τον κοινωνικό περίγυρο, αποτελεί ίσως μια από τις χειρότερες μορφές εκφοβισμού. Δεν αναφέρεται μόνο σε άτομα που έχουν θεωρητικά παραπάνω κιλά, γιατί σίγουρα εκεί πηγαίνει το μυαλό όλων μας, Αναφέρεται σ’ όλους αυτούς κι αυτές που ίσως ξεφεύγουν από τις νόρμες που ισχύουν ή που πρέπει να ισχύουν στην κοινωνία μας, για το πώς πρέπει να δείχνει ή να είναι ένας άνθρωπος. Σε εποχή, δε, όπου ανά πάσα στιγμή μπορεί να βγει online το οτιδήποτε, αυτό το είδος εκφοβισμού δημιουργεί top viral βίντεο με χιλιάδες ή εκατομμύρια like και views την ημέρα, δίνοντας την ευκαιρία και το βήμα σε ανθρώπους να πουν την αποψάρα τους και να προσβάλουν, ακόμα κι από μίλια μακριά κάποιον που ούτε καν γνωρίζουν.
Μιλώντας εκ πείρας κι έχοντας ζήσει σχεδόν όλη την ενήλικη ζωή μου με παραπανίσια κιλά, υπήρξαν στιγμές που δέχτηκα τέτοιου είδους κριτική κι ίσως τη δεδομένη στιγμή να αισθάνθηκα άσχημα, αλλά υπήρξαν γύρω μου άνθρωποι που μου έμαθαν ν’ αντιμετωπίζω την αρνητική κριτική για ν’ αποφεύγω να πληγώνομαι. Υπάρχουν τρόποι, που δε θα σε οδηγήσουν να χάσεις την ψυχραιμία σου, να σταθείς στο ύψος σου, ή δίπλα σ’ ανθρώπους, όταν μιλάμε για εμπλοκή σε τέτοιου είδους κριτικές, ακόμη κι αν δεν είναι οι φίλοι σου ή κάποιος πολύ δικός σου, αλλά άγνωστοι άνθρωποι που βλέπεις να δέχονται shame στον δρόμο.
1. To χαρτί του «ευχαριστώ»
Υπάρχει μια φανταστική ομιλία στο ted X που αναφέρει δύο τρόπους απόκρουσης του μπούλινγκ, που θα μπορούσαν να ευσταθούν πλήρως και στην περίπτωση του body shaming. Στη μία περίπτωση το θύμα απαντάει με ερωτήσεις του τύπου «γιατί το λες αυτό» ή δηλώσεις σαν «μην είσαι τόσο αγενής!» και σαφώς αυτό δίνει στον λεκτικό κακοποιητή του πάτημα να προσβάλει και το ανάστημά του ή τη δύναμη να του ανταπαντήσει. Στη δεύτερη περίπτωση το θύμα κάνει μια στροφή 180 μοιρών και κάνοντας μια εντελώς μη αναμενόμενη κίνηση κι απαντά πως «ευχαριστεί για την πληροφορία». Σε επόμενο βήμα, γυρνάει ένα κομπλιμέντο στον κακοποιητή του, όπως ότι του αρέσουν πολύ τα μαλλιά ή τα παπούτσια του, δημιουργώντας έτσι ένα απίστευτο κλίμα ενοχών που παραλύει τον θύτη, αφού η κακία του δε βρίσκει ανταπόκριση στο να πληγώσει το θύμα του. Είναι πραγματικά μια δύσκολη τακτική ν’ ακολουθήσει κανείς, καθώς απαιτεί φοβερή ψυχραιμία, ωστόσο λειτουργεί. Kill them with kindness.
2. Body positivity
Η κουλτούρα του body positivity έχει να κάνει κυρίως με την αποδοχή του σώματος όπως το ίδιο είναι, είτε μιλάμε για κιλά, είτε για τρίχες, είτε για ακμή και πάει λέγοντας. Ένας άνθρωπος που έχει υιοθετήσει τη φιλοσοφία αυτή, την εκπέμπει κιόλας. Επομένως, όχι, μη μείνεις στην άκρη του δωματίου, να φας στο πάρτι που σε κάλεσαν και να μη ζητήσεις σαλάτα για να μη σε κριτικάρουν, να ζεις τη ζωή σου και να γιορτάζεις το σώμα σου- και των άλλων επίσης, λέγοντας μια καλή κουβέντα σε κάποιον περαστικό επειδή κάτι είδες και σου άρεσε.
2. Ξεκαθάρισμα
Διάγραψε άτομα, είτε από τους λογαριασμούς σου, είτε από τη ζωή σου, που σε κάνουν να αισθάνεσαι άσχημα και που μαζί τους νιώθεις μειονεκτικά. Τα σόσιαλ, πιο συγκεκριμένα, που είναι μια τεράστια τρύπα μίσους μερικές φορές, δεν έχουν θέση στη ζωή σου αν είναι να μη σε κάνουν να διασκεδάζεις και σου προκαλούν θλίψη ή άγχος επίδοσης. Αν ένα μέσο ή ένας άνθρωπος που επέλεξες για να μοιράζεσαι χαρά σε κάνουν να νιώθεις λίγος, ανεπαρκής, άσχημος, όχι αρκετός, τότε δεν έχουν θέση στη ζωή σου. Απέναντι σε ανθρώπους οι οποίοι θα σ’ αντιμετωπίσουν με πολύ άσχημο τρόπο, θα σε προσβάλλουν μπροστά σε φίλους σου ή σε αγνώστους, θα κάνουν απρεπείς κινήσεις, μην επιτρέψεις στον εαυτό σου να αισθανθεί άσχημα ούτε για μια στιγμή. Από ‘δω παν’ κι άλλοι.
Εάν δεν αγκαλιάσεις εσύ αυτό που είσαι, κανείς δεν πρόκειται να το προστατέψει και να το αποδεχθεί. Πρώτα εσύ θ’ αποδεχθείς τον εαυτό σου και το σώμα σου ως έχει κι ύστερα θα το υποστηρίξεις όσο περισσότερο μπορείς. Κι έτσι, θα σταματήσεις να κοιτάς τον εαυτό σου μέσα από τα μάτια των άλλων. Να θυμάσαι πως η ομορφιά δεν έχει μέγεθος, σωματότυπο, χρώμα δέρματος ή ατέλειες. Βρίσκεται σ’ ανθρώπους πλήρεις και γεμάτους, που ζουν τη ζωή τους. Τη δική τους ζωή.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου