Έλα να βιαστούμε λίγο. Περιμένουν σειρά οι επόμενες εμπειρίες. Οι φίλοι, οι έρωτες, όσοι κι όσα χωράμε να τσουβαλιάσουμε στις πρόχειρες μέρες μας. Αφού περνάνε όλα τόσο γρήγορα πια, δε βρίσκεις;
Βδομάδες και μήνες γίνονται αγώνες δρόμου. Για να περνάμε σε επόμενα στάδια κι εμπειρίες και να μας προσπερνάμε. Μας λένε να γεμίσουμε το χρόνο μας με πολλά. Με όσο πιο πολλά γίνεται. Να γίνουμε σφουγγάρια κι ύστερα να λιώσουμε από το βάρος. Να λιώσουμε εμάς, τους ανθρώπους μας, τους φίλους μας κι όσοι απέμειναν τριγύρω μας για συντροφιά. Λες κι από όλο αυτό το τρεχαλητό κάτι θα βγει στο τέλος.
Καταντήσαμε να κάνουμε τις σχέσεις, σχέσεις fast forward. Σχέσεις στα γρήγορα, σχέσεις απλά για να γίνουν. Σχέσεις για να μη μείνουμε μόνοι, αφού δεν είναι άλλοι τώρα εδώ μαζί μας. Για να μην είναι βαρετά τα Σάββατα κι οι Κυριακές. Για να μη βλέπουμε ταινίες μόνοι μας ή για να έχουμε να τσακωνόμαστε κι εμείς. Να έχουμε να ασχολούμαστε.
Ερωτικές σχέσεις της μιας εβδομάδας ή του μήνα, το πολύ του εξαμήνου γίνονται συνήθεια. Φταίει ο άλλος, φταίμε εμείς που δεν τα καταφέραμε; Ίσως δεν το μάθουμε ποτέ. Ίσως γιατί δε χρειάζεται. Ή γιατί σε μια εποχή που όλα προσπαθούν να γίνουν εύκολα, αντί να απλοποιηθεί το δύσκολο, ξεπετάμε άθελά μας τους ανθρώπους και τα συναισθήματα που δε δουλέψαμε.
Αυτές είναι οι σχέσεις fast forward, οι σχέσεις που τρέχουν και δε σταματούν η μία πίσω απ’ την άλλη και στο τέλος γκρεμίζονται αυτοδίκαια. Σχέσεις· για να λέμε πως είχαμε ένα πράγμα. Σχέσεις από εδώ κι από εκεί. Και ό,τι βγει. Σχέσεις ό,τι να ‘ναι. Ερωτικές και φιλικές, αυτό στ’ αλήθεια δεν έχει σημασία, γιατί οι αδούλευτες σχέσεις μας επηρεάζουν παντού και στο τέλος αφήνουν το στίγμα τους επάνω μας. Στο τέλος οι χαμένοι θα βγούμε εμείς. Ακόμη και αν δε φταίμε. Γιατί φταίμε που δεν είχαμε μάτια να καταλάβουμε το χαρακτήρα των άλλων.
Κι αν οι παλιοί «μπάλωναν» τις σχέσεις και τις πάλευαν με τις δυσκολίες και τα στραβάδια τους, τα όσα είδαν κι απόειδαν μέσα σε αυτές, εμείς σήμερα μπορούμε να πατήσουμε το κουμπί, να απενεργοποιήσουμε το συναίσθημα και να προχωρήσουμε παρακάτω. Σχέσεις σε τιμή ευκαιρίας σε περίοδο εκπτώσεων. Σαν τα φτηνιάρικα ρούχα, που και να χαλάσουν τι έγινε. Είναι σημάδι των εποχών η τρεχάλα στις σχέσεις μας. Είναι σημεία των καιρών και φέρουμε – μερικώς ή ολικώς– ευθύνη.
Τους θυμάσαι τους φίλους που έφυγαν, επειδή τσακωθήκατε; Ή αυτούς που απλώς έφυγαν, χωρίς να πουν τίποτα; Όχι, δεν είναι ότι δεν είχαν να σου πουν το λόγο που την κάνουν ή το λόγο που φεύγουν. Απλώς οι φίλοι του καφέ κάποτε θα χαθούν. Κι είσαι υπεύθυνος να καταλάβεις ποιοι είναι οι φίλοι του καφέ και ποιοι οι φίλοι της σιωπής. Με αυτούς που θα μένεις στη σιωπή, χωρίς να χρειάζεται να πεις τίποτα, με αυτούς μπορείς να κάνεις όνειρα πως ακόμη κι αν χαθείτε, θα βρείτε τρόπους να επικοινωνείτε.
Τηλεπαθητικά, με γράμματα ή καπνούς, όταν θα σβήνεις το ένα τσιγάρο πίσω από το άλλο και θα τους σκέφτεσαι. Με τους άλλους πάλι, άστο να πάει, έτυχες κι εσύ σε μια σχέση fast forward, σε μια σχέση αδούλευτη, πικρός καφές που δεν πίνετε. Άστο να πάει στο καλό.
Από την άλλη, τον θυμάσαι ακόμα που έφυγε, έτσι δεν είναι; ‘Η μπορεί να έφυγε κι εκείνη. Ή να την κάνατε κι οι δύο. Στο τέλος πάντως κάποιος έφυγε για πάντα, επειδή τάχα δεν ήταν έτοιμος να αντιμετωπίσει τις δυσκολίες και τα πιο όμορφα που είχε να του χαρίσει αυτή η σχέση. Η σχέση που έγινε για να μην έχουν μοναξιές τα Παρασκευοσαββατοκύριακα κι οι χειμώνες.
Θέλει δουλειά να μπορείς να κάνεις χωρίς τους άλλους, όταν δεν πρέπει να είσαι με τους άλλους. Είτε για να μην τους πληγώσεις στο τέλος είτε γιατί δεν είσαι ακόμη τόσο ώριμος όσο πρέπει, για να αντιμετωπίσεις τις ευθύνες με θάρρος και ντομπροσύνη. Θέλει κόπο να αντέχεις τη μοναξιά. Μέσα σε εκείνη, όμως, θα μπορέσεις να αναζητήσεις όλες τις απαντήσεις που χρειάζεσαι. Και θα τις βρεις. Ό,τι σε περιμένει, αργά ή γρήγορα, θα έρθει.
Το να επενδύουμε στον εαυτό μας είναι η καλύτερη εγγύηση ότι θα μπορέσουμε να σταθούμε αντάξιοι σε μία σχέση κι όχι μέσα σε προκαθορισμένα χρονικά πλαίσια, φυσικά και δεν εννοούμε αυτό. Άλλωστε δε βγαίνουν όλες οι σχέσεις, δεν πάνε όλες δυο βήματα παρακάτω, γιατί απλώς δεν τα βρήκαμε, γιατί απλώς δεν ταιριάξαμε. Αυτό είναι ξηγημένο κι εντάξει. Ο χρόνος μας στις αληθινές σχέσεις, ακόμη και αν είναι λίγος, θα παραμείνει για εμάς ποιοτικός, στο τότε, στο τώρα και στο πάντα. Θα μας έχει δώσει. Ίσως, γιατί προλάβαμε να δώσουμε κι εμείς.
Αυτές οι σχέσεις, είτε είναι ερωτικές είτε φιλικές, είναι λίγο πιο αληθινές. Πάντως δεν είναι πρόχειρες και δε γίνονται στο πόδι, δεν έχουν όρους και προϋποθέσεις, δεν έχουν εγγύηση. Γιατί οι σχέσεις δεν είναι υλικό εμπόρευμα, αλλά συναίσθημα. Συναίσθημα, ανάθεμά το.
Επιμέλεια Κειμένου Μανώλη βαμβουνάκη: Πωλίνα Πανέρη