Παραδέχομαι. Αν υπήρχε ποτέ ένας αποτελεσματικός τρόπος να ευδοκιμήσει και να θριαμβεύσει στις ζωές μας σαν βιωμένη κατάσταση αυτό το ρήμα, θα έπρεπε να αρχίσουμε απ’ τον καθρέφτη. Κλισεδούρα το ξέρω. Αυτά τα γνωστά «ξεκίνα με τον άνθρωπο στον καθρέφτη, ο καθρέφτης σου είναι ο κριτής σου, αυτός στον καθρέφτη ο χειρότερος φίλος κι ο καλύτερος εχθρός».
Όμως κακά τα ψέματα, αυτές οι χιλιοφορεμένες ρήσεις είναι πάντα ο τόπος καταφυγής μας όταν όλα τα άλλα αποτυγχάνουν ή εμείς αποτυγχάνουμε σε αυτά. Κι αυτή είναι η βασικότερη πηγή μαρτυρίου αυτού του ρήματος. Αυτής της κατάστασης που λέγεται «παραδέχομαι».
Σχεδόν από όλους μας, ακόμα και τους πιο εξοικειωμένους με αυτό, εκλαμβάνεται ως αποτυχία το να παραδεχτούμε ότι κάτι δε γίνεται, ότι κάτι κάναμε λάθος, ότι κάτι δεν τραβάει , ότι κάτι θέλει αλλαγή, ενώ μόνο αποτυχία δεν είναι. Στη χειρότερη των περιπτώσεων είναι άνοιγμα ορίζοντα, στην καλύτερη είναι η κλοτσιά που χρειαζόσουν να πας μπροστά. Και μάντεψε ποιος στην έδωσε: Εσύ!
Εσύ ο ίδιος ξεκίνησες πρώτα απ’ τον καθρέφτη από κάτι μηδαμινό, όπως μια μπλούζα. Την εξέτασες καλύτερα, απαλλάχτηκες απ’ τα στενά κάγκελα με τα οποία την αγόρασες. Τύπου είναι της μόδας, την φοράνε όλοι, είναι το χρώμα της σεζόν, ήταν εκπτώσεις κάτι έπρεπε να πάρω, άρεσε στο νέο ή στο παλιό αμόρε, ήταν δώρο της μαμάς ή της αγαπημένης θείας, ή του παππού που θες να σε δει να την φοράς γιατί θα τον κληρονομήσεις. Θα μπορούσαν να μας φάνε όλη τη μέρα αυτά τα κάγκελα. Στην απαλλαγή τους παραδέχτηκες σε αυτό που αντίκριζες στον καθρέφτη ότι δε σου πάει, ίσως χωρίς κανένα λόγο, απλώς δε σου πάει και την άλλαξες με κάτι άλλο. Ντύθηκες και βγήκες έξω απ’ την πόρτα.
Στον πραγματικό κόσμο και στην αρένα του, που εντάξει, –έχεις δίκιο– είναι μείζονος σημασίας μια μπλούζα της σεζόν, αλλά αυτή ακριβώς η επιλογή να μην την βάλεις κι η παραδοχή που οδήγησε στην επιλογή, σου έφτιαξε και σήμερα (λίγο παραπάνω από ό,τι χθες) το χαρακτήρα. Θα μου πεις, έτσι απλά φτιάχνονται οι χαρακτήρες; Με μια μπλούζα; Όχι καθόλου απλά. Μίλησα για άνοιγμα οριζόντων και πορεία προς τα μπροστά. Αυτά ποτέ δε γίνονται απλά κι άσε τις διαφημίσεις στην τηλεόραση να πουλάνε αλλού παραμύθια.
Δε σηκώθηκες απλά σήμερα κι είπες «τέρμα με τις μπλούζες που δε μου πάνε», ούτε κανένα μαγικό πνεύμα στον ύπνο ή στον ξύπνιο σου σού φύσηξε στο σύστημά σου την ικανότητα της παραδοχής, ούτε κανένας σε πλήρωσε να το κάνεις. Ήρθε απ’ το ότι χόρτασες, για την ακρίβεια φούσκωσες. Έφαγες όσο μπορούσες απ’ το φόβο που κρατάει ζωντανή την αλλαγή γνώμης ότι είναι αποτυχία και βουτιά στο άγνωστο, σερβιρίστηκες ένα σωρό άλλες εναλλακτικές κοντά στο ίδιο μοτίβο, γιατί η παρέκκλιση δεν υπήρχε καν σαν πιθανότητα στον τρομοκρατημένο σου εγκέφαλο και ξαναέφαγες χωρίς να πεινάς το παραμύθι ότι άμα ξεβολευτείς απ’ το πως τα έχεις φτιάξει δε θα ξαναβολευτείς ποτέ.
Τα κατάπιες ξανά και ξανά, ώσπου βαρέθηκες κι είπες –χωρίς ακόμα, όμως, να τα έχεις απορρίψει ή να σκεφτείς έξω από εκείνο το βόλεμα– εκ του ασφαλούς στην αρχή να δοκιμάσεις κάτι άλλο. Και μετά κάτι άλλο. Ώσπου δεν μπορούσες να σταματήσεις, κυρίως γιατί η παραδοχή του να κάνεις λάθος στο προηγούμενο απέδειξε ότι τελικά υπάρχουν άπειρα επόμενα.
Δεν τελειώνει ποτέ ο ερχομός τους, αρκεί να τον καλωσορίζεις. Οπότε καλά το είχες υποψιαστεί, δε θα ξαναβολευτείς ποτέ ξανά στο ίδιο αλλά σε καλύτερο. Διαδοχικά αυτό σε απάλλαξε κι απ’ το ασήκωτο βάρος της έννοιας «λάθος». Γιατί πολύ απλά δε χρειαζόταν να το σηκώσεις ποτέ. Τι είναι το λάθος να το σηκώνεις συνέχεια και να το κουβαλάς παντού μαζί σου; Το παιδί σου που ακόμα μπουσουλάει; Που μεταξύ μας κι αυτό ακόμα θα το άφηνες σπίτι ενίοτε για να μην το κουβαλάς συνέχεια!
Το αφήνεις εκεί που είναι το λάθος. Το αναγνωρίζεις ότι ήταν δικό σου, ακριβώς όπως κάνεις και με το τεράστιο άνοιγμα στον ορίζοντα των πιθανοτήτων που σου έδωσε η παραδοχή του. Ίσως στο επόμενο λάθος ή στο επόμενο σωστό ή και σε τίποτα απ’ τα δυο, αν αφήσεις ήσυχους τους τίτλους τους (που εφευρέθηκαν, γιατί είναι πολύ κερδοφόρο να παίζει κάποιος με το μυαλό μας κι όχι μαζί τους), ασχοληθείς με κάτι άλλο.
Για παράδειγμα, με το πόσα κότσια χρειαζόταν να πετάξεις την μπλούζα και να βάλεις πουκάμισο ή να κάνεις πράξη το «παράτα τα “πάμε για άλλα”, ας δούμε μήπως το άλλο δουλέψει» ή με βάση τους επικερδείς τίτλους «έκανα λάθος και κάπως πρέπει να βρω το σωστό». Δεν το αναγνώρισες ότι υπήρξες γενναίος εκεί, έτσι δεν είναι; Λογικό. Σου ήρθαν πολλά μαζί. Οι άπειρες πιθανότητες μετά την παραδοχή, ο λυτρωτικός ορίζοντας στην καθιέρωσή της, η νέα τάξη πραγμάτων που σε βάζει για ύπνο πιο ελαφρύ κάθε βράδυ.
Μέχρι κι αυτή η νέα δική σου πλευρά σου ήρθε όλη μαζί. Όμως αν θες να κρατήσει, στον ίδιο καθρέφτη με πριν, πες της ένα μπράβο σε αυτή αλλά και στην παλιά, που είναι ακόμα το θεμέλιό σου και γιορτάστε σε αυτό. Γιορτάστε εσένα. Για τη νέα σας ανακάλυψη, ότι οι γνώμες, τελικά, υπάρχουν μόνο για να αλλάζουν. Ακόμα κι εμάς κάποιες φορές. Τι σου είναι μια τρέντι μπλούζα, όμως, ε…
Επιμέλεια κειμένου: Πωλίνα Πανέρη