Δεν είναι γκρίνια. Δεν είναι φασαρία. Δεν είναι νεύρα και φωνές. Είναι φωνή ανήσυχη και λίγο μουτρωμένη. Άλλες φορές τρεμάμενη κι άλλες πιο σταράτη. Δεν έχει σκοπό τη φασαρία ούτε την αναστάτωση κι ούτε προέρχεται απ’ τα νεύρα. Ζητάει λίγη προσοχή, διεκδικεί με πείσμα. Δεν απαιτεί, αλλά ζητάει. Απαιτεί, αλλά μάλλον με το γάντι.
Είναι το παράπονο. Είναι αυτή η μορφή μομφής, αυτή η έκφραση της δυσαρέσκειας ή της απογοήτευσης, της μη ικανοποίησης. Πολλές φορές είναι η έκκληση για προσοχή, για λίγη φροντίδα και στοργή, για ένα φιλί ή χάδι.
Έχει πολλές μορφές το παράπονο. Συνήθως τρυπώνει σε μια πρόταση. Μια πρόταση λιγάκι λυπημένη. Άλλες φορές θα στέκει κρυμμένο πίσω από μία μόνο λέξη. Τόσο δυνατή, τόσο ευρύχωρη, ώστε να το χωρέσει.
Μπορεί ακόμη να γίνει μια έκφραση προσώπου. Μια γραμμή συνοφρυωμένη ανάμεσα στα φρύδια, μια καμπύλη που κυρτώνει το χαμόγελο και μετατρέπεται σε φατσούλα μουτρωμένη. Μπορεί να γίνει ένα δάκρυ που θα παλέψει να μην κυλήσει και θα παραμείνει βούρκωμα στα μάτια. Ή ένα δάκρυ που τελικά κύλησε και παρέσυρε μαζί του ένα λυγμό πνιγμένο. Μπορεί ακόμη και να γίνει σιωπή. Σιωπή εκκωφαντική.
Θα είναι ψέμα κάποιος να ισχυριστεί πως ποτέ στη ζωή του, έστω για μια φορά, δεν τον πήρε το παράπονο. Πως μια φορά δεν απογοητεύτηκε, δε ζήλεψε, δεν ένιωσε λιγάκι παραμελημένος, πως δεν έκανε έκκληση για λίγη παραπάνω σημασία. Είναι στη φύση την ανθρώπινη να είμαστε λιγάκι άπληστοι, λιγάκι κτητικοί, λιγάκι ανικανοποίητοι. Είναι ακόμη στη φύση μας συχνά να θέλουμε να περάσει λίγο ή πολύ το δικό μας, να μας κάνουν έστω μια φορά το χατίρι. Να μας κακομάθουν. Να μας παραχαϊδέψουν.
Στενεύοντας τα όρια και κάνοντας την κατηγορία πιο συγκεκριμένη, υπάρχουμε κι εμείς που είμαστε παντός καιρού παραπονιάρηδες. Δεν είναι στάση ζωής ούτε αρνητική αύρα. Δεν είμαστε γκρινιάρηδες και δε θέλουμε να βρίσκουμε παντού κάτι κακό. Όμως μας παίρνει συχνά το παράπονο, μας τουμπάρει το άτιμο εύκολα και μας κάνει να μουτρώνουμε. Να αδυνατούμε να κρύψουμε τη δυσαρέσκειά μας με δήθεν προσωπεία. Να μην είμαστε σε θέση να κρατήσουμε μέσα μας την ανησυχία μας.
Το παράπονο κάθε άλλο παρά κακοπροαίρετο κι επιθετικό είναι. Αντίθετα, είναι ενδιαφέρον κι επιθυμία. Είναι ανάγκη να δείξουμε τι νιώθουμε. Ένας τρόπος να κλέψουμε μια «καλημέρα», ένα φιλί ή και λίγη παραπάνω σημασία. Μέσα απ’ το παράπονο δείχνουμε την προσοχή μας. Κάνουμε κατανοητό ότι κάτι ή κάποιος μας ενδιαφέρει. Ότι ο αποδέκτης του παραπόνου μας δε μας περνά αδιάφορος.
Γιατί για κάποιον που μας είναι αδιάφορος, κάπως ασήμαντος ή ξένος, δε θα παραπονιόμασταν. Δε θα μας πείραζε να μη μας μιλήσει, να μη μας προσέξει, να μη μας δώσει σημασία. Δε θα σπαταλούσαμε τον χρόνο και τη διάθεσή μας να τον προσεγγίσουμε. Να του γνέψουμε για να μας δει. Απλά θα αδιαφορούσαμε.
Είναι κάπως παιδιάστικο μα είναι ο πιο απλός -ίσως γι’αυτό το λόγο κι ο πιο αγνός- τρόπος να ζητήσουμε κάτι. Να διεκδικήσουμε λίγο παραπάνω απ’ το κανονικό. Ακόμη κι όταν τίποτα αντικειμενικά δε μας λείπει, θα μας πάρει το παραπονάκι απ’ το χέρι και θα μας βάλει να κάνουμε τα νάζια μας, ώστε κάτι να κερδίσουμε.
Μπορεί πολλές φορές να μας πουν ανικανοποίητους, απαιτητικούς και γκρινιάρηδες. Αλλά δεν είναι αυτός ο σκοπός μας και ούτε είναι αυτά τα κίνητρα που μας καθοδηγούν. Είναι το παράπονο μέρος της γοητείας μας. Είναι μια γλυκιά εκδοχή της γκρίνιας. Μια έκφραση αγάπης. Μια κίνηση που δείχνει περισσότερα από όσα διεκδικεί. Δεν είναι το μέσο της διαπραγμάτευσης μας. Είναι ο τρόπος μας να δείξουμε πως για κάτι ενδιαφερόμαστε υπερβολικά πολύ για να το αφήσουμε να περάσει απαρατήρητο.
Κάθε που θα την πάρει το παράπονο, φίλησέ την. Χάιδεψέ της τα μαλλιά. Καθησύχασέ την. Κάνε την να νιώσει ξεχωριστή. Κάνε της μια φορά το χατίρι.
Κάθε φορά που θα τον πάρει το παράπονο, στρίμωξέ τον στην αγκαλιά σου. Κράτησε το χέρι του πιο σφιχτά. Δείξε του πόσο σημαντικός είναι. Κάνε του μια φορά το χατίρι.
Δεν είμαστε άπληστοι. Δεν είμαστε ανικανοποίητοι. Μας φτάνουν και τα λίγα. Τα λίγα και καλά. Τα ασήμαντα που όμως είναι τόσο σημαντικά. Εκείνα τα μικρά που κάποιοι αφήνουν να περνούν απαρατήρητα. Εμείς δεν τα αφήνουμε. Αγαπήστε μας έτσι.
Επιμέλεια Κειμένου Φένιας Σκαρλά: Πωλίνα Πανέρη
Συντάκτης: Φένια Σκαρλά
