Βλέπεις μια ταινία. Κανονική, όχι «ταινία» απ’ αυτές που προτείνουν άντρες και γυναίκες και καταλήγουν να κάνουν σεξ ωσάν τα σκυλιά στο χαλί του σαλονιού, ενώ ακούγεται από πίσω η δακρύβρεχτη μουσική απ’ το «Όσα παίρνει ο άνεμος».
Τέλος πάντων, βλέπεις μια ταινία η οποία σ’ έχει συνεπάρει επί δυο ώρες, αλλά το τέλος της σε πέθανε, σε ξενέρωσε, σ’ άφησε με το στόμα ανοιχτό και με μια απόλυτη απογοήτευση. Ακόμη παραστατικότερα, βλέπεις μια σειρά, είσαι εθισμένος γι’ άπειρα βράδια, βλέποντας 6-7-8 επεισόδια την ημέρα και το τέλος της ήταν μια πατάτα, όπως ας πούμε το How I Met Your Mother ή όπως μου λένε όλοι για το Lost, αλλά εγώ ως καλός μαζόχας θα το δω μέχρι τέλους.
Κι έρχομαι στο εξής συμπέρασμα. Είμαστε άνθρωποι οι οποίοι κρίνουμε τα πάντα για το τέλος τους, δίχως να δίνουμε την παραμικρή σημασία στη διαδικασία μέχρι να φτάσουμε εκεί. Όταν μια σειρά ή ταινία σε κάνει ν’ αγωνιάς για το τέλος της, όταν σε κάνει να ξημεροβραδιάζεσαι ή να τρως τα νύχια σου και να χτυπάει η καρδιά σου δυνατά, σημαίνει πως έκανε κάτι σωστά απ’ το πρώτο δευτερόλεπτο. Και συνέχισε να κάνει πολλά πράγματα σωστά, γιατί εσύ συνέχισες, εσύ άρχισες να κάνεις σκέψεις στο μυαλό σου, δέθηκες με ήρωες, με συμπεριφορές, με ιδέες και στάσεις ζωής.
Όταν, επίσης, διαβάζεις ένα βιβλίο, κάθεσαι και σπαταλάς πολλές ώρες σκεπτόμενος το τέλος του, τ’ οποίο μπορεί να μην ήταν αυτό που περίμενες ή αυτό που είχες βάλει στο μυαλό σου και καταλήγεις στ’ ότι απογοητεύτηκες.
Απογοητευόμαστε από ταινίες, σειρές, ποιήματα και βιβλία για το τέλος τους, ξεχνώντας ένα πολύ σημαντικό πράγμα- εξ’ ου και το συμπέρασμα τ’ οποίο σου ανέφερα δύο παραγράφους πριν.
Οι άνθρωποι δεν είμαστε καλοί στο τέλος. Δεν το ‘χουμε με το καλό τέλος, σκέψου το λίγο. Πόσες φορές έχει τελειώσει μια σχέση σου με όμορφο τρόπο και πόσες με άσχημο; Νομίζω πως η συντριπτική πλειοψηφία τέλειωσε με άσχημο. Όμως δε μας νοιάζει αυτό, αλλά το γεγονός πως όλοι μας θα κρίνουμε τον άνθρωπο που περάσαμε πολλές στιγμές μαζί του, με βάση το τι συνέβη την ώρα του τέλους.
Είναι λιγάκι αστείο, δε νομίζεις; Διαλέγεις έναν άνθρωπο για να μοιραστείς τις στιγμές σου μαζί του. Δίνεις πράγματα, παίρνεις πράγματα, νιώθεις αισθήματα δυνατά, φτιάχνεις δεσμούς ισχυρούς, αφήνεσαι σε κάποιον άλλον πέραν του εαυτού σου, εμπιστεύεσαι το είναι σου σ’ έναν άλλον άνθρωπο. Ρε παιδί μου, αυτός ο άλλος άνθρωπος σ’ έκανε να βγεις απ’ το καβούκι σου. Τον εμπιστεύτηκες. Του δόθηκες. Τον αγάπησες. Κι είσαι τόσο αφελής που κάθεσαι και τον κρίνεις σκεπτόμενος μονάχα το τέλος.
Κανείς δεν είναι καλός στο τέλος. Το τέλος δεν είναι καλό από μόνο του, αν το σκεφτείς. Εδώ δεν είμαστε μαθημένοι να φτιάχνουμε τέλη ή να μας αρέσουν τέλη τα οποία θα είναι αρεστά στις ταινίες, θα ‘μαστε μαθημένοι ν’ αγκαλιάσουμε το τέλος μιας σχέσης;
Το ταξίδι είναι η ομορφιά. Το είπε ο Καβάφης. Σημασία έχει αυτό κι όχι ο προορισμός. Πόσα ταξίδια απορρίψαμε στη ζωή μας γιατί φαινόταν απ’ το πρώτο δευτερόλεπτο πως δεν κάνουν για μας; Και ποιος μας είπε πως τα ταξίδια που αποφασίζουμε πως θα κάνουμε θα ‘χουν πάντα ευτυχή κατάληξη;
Αλλά πάντα, όσο κι αν δεν το θέλουμε, δε θα μας μένει μέσα μας μονάχα ο προορισμός, μονάχα το τέλος του ταξιδιού. Δε θα μας μένει μονάχα αυτή η πίκρα, η δυσαρέσκεια, η ερώτηση «γιατί τελείωσε έτσι;» είτε μιλάμε για ταινία, για βιβλίο ή για σχέση. Ένιωσες. Έδωσες και πήρες. Ένιωσες ευτυχισμένος αλλά και πόνεσες. Γέλασες κι έκλαψες. Μπορεί να κρίνεις το τέλος, αλλά μέσα σου ξέρεις καλά πως όλο αυτό άξιζε κι ας τέλειωσε.
Όλα τα ωραία κάποτε τελειώνουν. Κλισέ νούμερο ένα. Κάθε τέλος είναι και μια αρχή, κλισέ νούμερο δύο. Κι άλλα άπειρα υπάρχουν για το τέλος που όλοι αναλωνόμαστε σ’ αυτό, σπαταλάμε ενέργεια, λόγια και διάθεση, προσπαθώντας να το αναλύσουμε ξεχνώντας κι αμελώντας το πιο σημαντικό.
Το τέλος έφτασε γιατί έγινε μια αρχή. Γιατί ξεκίνησες. Γιατί υπήρξε ένα ερέθισμα που έλεγε «εγώ διαλέγω εσένα, εγώ εσένα θέλω». Είδες κάτι που σε τράβηξε, που σου κίνησε την περιέργεια. Πάλεψες, μόχθησες, μοιράστηκες. Βαρετά είναι τα τέλη. Ξέρεις πάντα πως θα υπάρξει ένα.
Ενώ το ταξίδι; Ξέρεις πού θα τελειώσει; Ξέρεις πόσα θα σου προσφέρει; Θα σ’ αλλάξει, θα σε κινητοποιήσει, θα σε κάνει άλλον άνθρωπο. Είναι απρόβλεπτο, σε παρασύρει, πώς το λένε. Δε σε νοιάζει το τέλος όταν ταξιδεύεις. Σε νοιάζει εκείνη η ρουφιάνα η στιγμή κι ό,τι σου προσφέρει.
Μην κρίνεις τα πάντα απ’ το τέλος. Είναι ψυχοφθόρο, αλλά κυρίως είναι άδικο. Για το συγγραφέα, για το σκηνοθέτη, για τον άνθρωπό σου. Δεν έχουν μάθει οι άνθρωποι να βάζουν όμορφο τέλος. Σου ορκίζομαι, όμως, πως ξέρουν να προσφέρουν όλη τους την ψυχή, για να σε κάνουν να μην ξεχάσεις το ταξίδι που θα κάνεις μαζί τους.
Επιμέλεια Κειμένου Ιωάννη Κυράπογλου: Ιωάννα Κακούρη
Συντάκτης: Ιωάννης Καράπογλου
