Ζούμε σε μια εποχή που αν είχε τη δυνατότητα να επιλέξει ένα σύνθημα αντιπροσωπευτικό για την τάση της θα ήταν το «Ζήτω η απελευθέρωση!», ακόμα κι αν έχουμε αρκετό δρόμο μπροστά μας για την πραγμάτωσή της, ό,τι κι αν σημαίνει αυτό. Η απελευθέρωση έχει μορφή μαζική κι ατομική κι αν καταφέρεις να την υλοποιήσεις έστω σε προσωπικό επίπεδο, το πιθανότερο είναι να ανέβεις σκαλιά στο παιχνίδι της ανεμελιάς. Σκέψου να ξεφορτωθείς ένα μεγάλο ποσοστό των κοινωνικών αγχών και των ταμπού που κουβαλάς- δελεαστική σκέψη.
Η ανεμελιά άλλοτε κρίνεται ως επίτευγμα κι άλλοτε χρωματίζεται αρνητικά και μεταφράζεται ως ανευθυνότητα, λαϊκιστί «στην κοσμάρα του» . Κι αν είναι στην κοσμάρα του όποιος ζει στη χώρα της ανεμελιάς κι έχει ασπαστεί τη Θεσσαλονικιώτικη αίρεση του «χαλαρά» κάποια στιγμή η παραμονή του εκεί ζητά ανανέωση, γιατί αλλιώς λήγει. Άλλωστε, η ζωή έχει μοναδικό ταλέντο στο να μοιράζει χαστούκια κι ευθύνες κι οι ευθύνες οδηγούν σ’ αναγκαίες αποφάσεις.
Τι σημαίνει όμως «αναγκαίες αποφάσεις» και πού οφείλονται; Αν έχεις ασπαστεί την ανεμελιά, το «ο μήνας έχει 9» και το «ο πολύς ο προβληματισμός τρώει τον αφέντη», ίσως να επιλέγεις οικειοθελώς στην πραγματικότητά σου οι σκέψεις να ζουν βουβά και να περνάνε από το μυαλό αδιάφορα κι ανεπαίσθητα, σαν να μην πρέπει να ανήκουν εκεί. Όμως, για να βρίσκει γαλήνη η νόηση, λογικά υπάρχουν κάποιες σταθερές που της εξασφαλίζουν τον θρόνο. Το στέμμα δίνεται σ’ αυτόν που διαθέτει το μεγαλύτερο ποσοστό σιγουριάς για την πάρτη του. Ας μιλήσει η επιστήμη της στατιστικής, να κρίνει την ορθότητα. Τα δεδομένα, όμως, ή αλλιώς οι σταθερές μας, έχουν μια ιδιότητα να μεταβάλλονται από διάφορους παράγοντες στον βίο μας. Οι μεταβλητές δεν ελέγχονται, τροποποιούνται και μας ταράσσουν αν πετούσαμε χαρταετό ως προς αυτήν τους τη φύση. Κι ο χαρταετός για να πετάξει θέλει αέρα, αλλιώς τον τρώμε στη μάπα όσο κουραζόμαστε τρέχοντας για να πάρει ύψος.
Οι αναγκαίες αποφάσεις πηγάζουν από μεταβλητές και συνήθως απαιτούν δεξιότητες. Είτε το απρόβλεπτο του πράγματος σού επιβάλλεται και σου ζητά άμεσες και γρήγορες απαντήσεις, είτε σου γυρεύει την ανάληψη ευθυνών για καταστάσεις που αγνοούσες ή που δεν είχες γνώση. Ένας θάνατος που σου μεταβιβάζει τον τίτλο του πρεσβύτερου στο γενεαλογικό δέντρο, μια προαγωγή, ο ρόλος του προτύπου, μεταβίβαση χρεών, αποκαλύψεις μυστικών, ανεπιθύμητες εγκυμοσύνες κι άλλα πολλά συμβαίνουν, ακόμα κι αν δεν είσαι πρωταγωνιστής σαπουνόπερας. Χουανίτα Γκαρθία Λόρκα πού πήγε η ανεμελιά σου και το free spirit;
Η ανεμελιά έχει δυο δρόμους και κατακρίνεσαι ή όχι, ανάλογα με το σε ποιον έχεις επιλέξει να βαδίσεις. Εάν έχεις διαλέξει το ροζ σύννεφο που εκλείπουν οι έγνοιες και τα άγχη, επειδή έχει αναλάβει άλλος να σου κρατάει μακριά τη βροχή, το χαστούκι της ζωής πολύ φοβάμαι πως θα έρθει και δε θα είναι ευχάριστη εμπειρία- βέβαια αυτό δεν είναι σίγουρο. Οι ζαμανφουτίστες εκνευρίζουν τους κοινούς θνητούς, έχοντας μια απάθεια σχεδόν ακατανόητη και φαίνονται πάντα ευχαριστημένοι μ’ ό,τι κι αν διαδραματίζεται στη ζωή τους. Ας μην το ζηλεύουμε όμως, γιατί το συναίσθημα όποιο κι αν είναι μας δείχνει ότι βαστάμε ακόμα ζωντανοί στην τροχοπέδη της ζωής, αλλιώς περιφερόμαστε σχεδόν μηχανικά κι ασκόπως.
Το δεύτερο μονοπάτι της ανεμελιάς φωνάζει δουλειά κι αυτογνωσία, γιατί η αυτογνωσία κρύβει πολλή προσωπική, ενδόμυχη εργασία. Ο ασπαστής αυτού του δρόμου δείχνει να μην αγχώνεται, πιθανότατα γιατί κάποτε αγχώθηκε πολύ για όσα δεν τον ευχαριστούσαν. Η ενδοσκόπηση στα ψυχικά βάθη τις περισσότερες φορές πονάει, αλλά ο πόνος έχει τη μορφή συμμάχου. Αν γνωρίσεις τις πληγές σου και τις ακούσεις μετά σ’ ακούν κι αυτές και πειθαρχούν στα νοητικά γενόμενα που επιδιώκεις να υλοποιήσεις. Η ανεμελιά εδώ, δεν αγνοεί κινδύνους, απλά έχει κατορθώσει να μην τους φοβάται. Ακούγεται σχεδόν σαν γραφική κατάρα ν’ αγχώνεται κανείς για κάθε ενδεχόμενη μελλοντική συνθήκη και την πιθανή έκβαση της. Είναι άδικο να τους χρεώνουμε, λοιπόν, την ανεμελιά ως ανευθυνότητα, γιατί όσοι ζουν ανέμελα έχοντας επίγνωση της ρουλέτας των δεδομένων ανέλαβαν προσωπικές ευθύνες πολλοί νωρίτερα από πολλούς και τώρα απολαμβάνουν την εμπιστοσύνη στον εαυτό τους.
Όσο κι αν έχει επιλέξει κανείς να ζει δίχως άγχη και σκέψεις, η ζωή έχει μια υπεροχή αναλογική και ταλέντο στο να εξισορροπεί καταστάσεις και να σε σφαλιαρίζει εάν της φέρεσαι αλαζονικά. Άτρωτε Θεέ, κάνε την προσευχή σου για ό,τι σου έρχεται με φόρα. Κι όχι δε σε προτρέπω να φοβάσαι και να ζεις μια ζωή μετρημένη, αλλά σε συμβουλεύω να υιοθετήσεις μια επιμελώς ατημέλητη ανεμελιά. Πίστεψέ με, θέλει δουλειά να βγεις με κότσο κεφτέ και τρίχα λαδωμένη, όχι από απλυσιά και τεμπελιά, αλλά από το feeling του “Who cares?” και να μη σκέφτεσαι πως το κοντέρ της γοητείας σου βάλλεται αδιαφορώντας για την απήχηση που έχει στο ευρύτερο κοινωνικό κοινό.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου