Και ποιος δεν πετάει στα σύννεφα όταν ετοιμάζεται να προχωρήσει με το άλλο του μισό, είτε προβαίνοντας σε μια συγκατοίκηση είτε ακόμα και σε γάμο. Είναι κατά κοινή ομολογία κάποια βήματα στη σχέση που κάπως σφραγίζουν την σιωπηλή υπόσχεση του ζευγαριού πως θα ‘ναι εκεί ο ένας για τον άλλο. Πως δεν έχουν σκοπό απλώς να περάσουν τον καιρό τους κι όταν βαρεθούν να περάσουν στον επόμενο άνθρωπο. Πέρα απ’τον ενθουσιασμό και τις προετοιμασίες μιας κοινής ζωής, υπάρχουν και τα πιο πρακτικά θέματα που καλό θα ήταν να συνεννοηθεί εκ των προτέρων το ζευγάρι, προς αποφυγή άβολων στιγμών και παρεξηγήσεων. Θέματα που ίσως ντρέπονται ή φοβούνται να φέρουν στην επιφάνεια, ή ακόμα δεν τα θεωρούν άξια διαλόγου.
1. Διαχωρισμός των δουλειών του σπιτιού
Συγκατοίκηση σημαίνει διαμοιρασμός ευθυνών όσο αφορά τη στέγη πάνω απ’το κεφάλι των δύο. Η στέγη αυτή δε στέκει όμως, όταν δεν φροντίζουν να την ανανεώνουν και να τη διατηρούν. Πολλά νέα ζευγάρια, στην προσπάθειά τους να είναι δίκαια θα προβούν σε πρακτικό διαχωρισμό, του τύπου «εσύ έχεις την ευθύνη του σιδερώματος, εγώ του σφουγγαρίσματος» και πάει λέγοντας. Ο λόγος για τον οποίο μια τέτοια τακτική δεν έχει μέλλον μακροπρόθεσμα, είναι πολύ απλός. Ιδανικό θα ήταν και οι δύο να προθυμοποιούνται να βοηθούν στο σπίτι χωρίς να έχουν απαραιτήτως τις δικές τους συγκεκριμένες υπευθυνότητες. Όπως και να το κάνουμε κανείς δε θέλει να τρώει κάθε μέρα σουβλάκια κι έτσι κανείς δε θα θέλει κάθε μέρα να βάζει μόνο πλυντήριο. Ατυχές το παράδειγμα, αλλά το νόημα θεωρώ είναι ξεκάθαρο.
2. Κοινή ζωή-κοινοί λογαριασμοί
Στις ευθύνες του σπιτιού λοιπόν, συμπεριλαμβάνονται και οι κοινοί λογαριασμοί και η κάλυψη αυτών. Όσο κι αν πολλοί λένε πως τα χρήματα είναι το τελευταίο που θα κοιτάξουν μπροστά στο για πάντα με το ταίρι τους, θα έρθει εκείνη η στιγμή που θα τους ζητηθεί να πληρώσουν το σουπερμάρκετ, το νερό, το ρεύμα και η λίστα μεγαλώνει περισσότερο απ’όσο θα φαντάζονταν. Μπορεί κάποιοι να το θεωρούν δεδομένο, όμως καλού κακού καλό θα ήταν να ακολουθείται ένα βοηθητικό και για τους δύο σύστημα όπως για παράδειγμα ότι θα μαζεύουν τους λογαριασμούς του μήνα και θα κάνουν ξεκαθάρισμα, αφού παρ’όλο που πρόκειται για ζευγάρι, δηλώσεις του τύπου «άσ’το πάνω μου, τον άλλο μήνα το φροντίζεις εσύ», μπορεί να περιπλέξουν μια κατά τ’άλλα απλή διαδικασία.
3. Συνήθειες στο μπάνιο
Ίσως ακούγεται γελοίο και λίγο τραβηγμένο, όμως έστω ότι ο ένας περνά καμιά ώρα στο μπάνιο το πρωί, ενώ ο άλλος βιάζεται να πάει στη δουλειά. Τότε προκαλείται άγχος κι αχρείαστες εντάσεις, αφού κι οι δυο έχουν δίκιο αλλά κανείς δε φταίει. Ή μπορεί επίσης ο ένας να έχει πεταμένα τα πράγματά του, να αφήνει ανοιχτές συσκευασίες οδοντόκρεμας και σαμπουάν και του άλλου αυτό να του τη δίνει στα νεύρα. Εάν δεν το συνεννοηθούν από πριν, θα το αγνοήσει μία, θα το αγνοήσει δύο, προτού προβεί σ’ένα παράλογο, για τον άλλο, ξέσπασμα.
4. Τηλεόραση
Εκείνο το μεγάλο κουτί που έχουμε όλοι κολλημένο στον τοίχο σε εμφανές σημείο. Εκείνο είναι υπεύθυνο για διαπληκτισμούς και διαφωνίες. Ο ένας να θέλει να παρακολουθήσει την αγαπημένη του σειρά κι ο άλλος έναν αγώνα που μεταδίδεται ζωντανά. Έτσι ξεκινούν τα επιχειρήματα ως προς τους λόγους που καθιστούν το κάθε ένα από τα δύο προγράμματα σημαντικότερο από το άλλο. Για να μη χρειαστεί λοιπόν να επιχειρηματολογήσουν και να φέρουν αιτιολόγηση στο τραπέζι, μια συζήτηση από πριν θα ήταν χρήσιμη. Όπως επίσης και διακανονισμοί του τύπου ότι θα επιλέγουν να παρακολουθούν κάτι που παίζεται ζωντανά εφόσον δε μπορούν να το δουν αργότερα και σειρές ή ταινίες θα έρχονται δεύτερες, ή αν θέλει τόσο πολύ το ένα μέρος να τις δει εκείνη τη στιγμή, να τις παρακολουθεί στον υπολογιστή.
5. Επισκέψεις
Το ποιος θα πάει στο σπίτι τους ή στο ποιου το σπίτι θα πάνε, αποκτάει άλλο νόημα όταν αυτό ανήκει και στους δύο. Δηλαδή δε μπορεί ο ένας να καλεί κόσμο ενώ ο άλλος για παράδειγμα θέλει να κοιμηθεί, ή να κανονίζει να πάνε μαζί στα πεθερικά, όταν το ταίρι μπορεί απλώς να μην έχει όρεξη εκείνη την ώρα. Το σπίτι που θα μείνει κανείς με τη σχέση του δεν είναι το φοιτητικό του, που η παρέα μπαινόβγαινε ανενόχλητη οποιαδήποτε ώρα και στιγμή. Είναι το ενήλικο πια, σπίτι, όπου οι επισκέψεις περνάνε από την έγκριση και των δύο.
6. Φαγητό
Θα μαγειρεύουν; Θα παραγγέλνουν; Τι θα τρώνε και ποιος αποφασίζει γι’αυτό; Έστω ότι ο ένας τη βγάζει με καφέ το πρωί κι ο άλλος θέλει πλουσιοπάροχο πρόγευμα. Ή ότι ο ένας πεινάει στις 8 κι ο άλλος στις 10. Τι γίνεται σ’αυτή την περίπτωση; Ποια η ουσία της συγκατοίκησης και της θαλπωρής ενός σπιτικού άμα κάθεται κάθε μέρα ο καθένας μόνος του στο τραπέζι;
7. Φως ή σκοτάδι
Ο ύπνος είναι ένα πολύ σημαντικό κομμάτι στη μέρα κάποιου ανθρώπου, καθώς και οι συνήθειες κατά τη διάρκειά του. Κάποιοι άνθρωποι προτιμούν να κοιμούνται στο σκοτάδι, ενώ άλλοι αρέσκονται στο να έχουν ένα μικρό φωτάκι το βράδυ. Θα μου πεις, αυτό είναι θέμα συνήθειας, όμως όταν η συνήθεια του ενός επηρεάζει τον ύπνο του άλλου, τότε αυτό είναι πρόβλημα.
8. «Η μεριά μου κι η μεριά σου»
Κι εφόσον ο ύπνος είναι –στην κυριολεξία– ζωτικής σημασίας, η μεριά του κρεβατιού είναι εξίσου σημαντική. Ο ένας θέλει να κοιμάται στην αριστερή γιατί ξαπλώνει στο πλάι κι ο άλλος επειδή είναι κοντά στην πρίζα για να φορτίζει το κινητό του. Το σοβαρότερο επιχείρημα που χρησιμοποιούμε για τη μεριά του κρεβατιού που επιλέγουμε είναι το «έτσι με βολεύει», χωρίς λόγο κι αιτία. Το πώς και πού θα κοιμάται ο καθένας είναι επίσης ένα θέμα προς συζήτηση, ακόμα κι αν φαντάζει απλοϊκό.
9. Όρια στην κρεβατοκάμαρα
Παραμένουμε στο ίδιο δωμάτιο και περνάμε σ’άλλες δραστηριότητες στις οποίες προβαίνει ένα ζευγάρι εκεί, πέρα απ’τον ύπνο. Το πόσο συχνά, πόσες φορές και υπό ποίες συνθήκες, αποτελούν σοβαρά θέματα για να κάτσει κανείς να ξεκαθαρίσει. Άλλο είναι το να βλέπεις τον άνθρωπό σου δυο-τρεις φορές τη βδομάδα και να απολαμβάνετε τις ώρες που μοιράζεστε στο κρεβάτι, κι άλλο να ‘ναι εκείνο το κρεβάτι είκοσι τέσσερις ώρες στη διάθεσή σας. Πού είναι το πρόβλημα σ’αυτό; Ο ένας μπορεί να θέλει ας πούμε να μη βγαίνουν απ’τα παπλώματα, να ‘ναι χωμένοι εκεί μέσα πρωί, μεσημέρι, βράδυ. Ή να θέλει να κάνουν περίεργα που ο άλλος δε γουστάρει. Η εξήγηση από πριν είναι χρήσιμη λοιπόν, έτσι ώστε να μη μετατραπεί μια απολαυστική δραστηριότητα σε βαρετή, ή δυσάρεστη.
10. «Δικό σου, δικό μου»
Οτιδήποτε αγοράζεται ή κατασκευάζεται για εκείνο το σπίτι που θα μείνει ένα ζευγάρι μαζί, σε ποιον ανήκει; Εάν δηλαδή πάει ο ένας απ’τους δυο στα μαγαζιά και αγοράσει καινούρια μαξιλάρια, τότε το άλλο άτομο πρέπει να πληρώσει το δικό του; Ή θα πάρει μόνο για τον εαυτό του; ΄Η αν θελήσει να πάρει πράγματα θεωρητικά αχρείαστα, όπως είναι τα διακοσμητικά, που ίσως το άλλο άτομο να μην έχει σκεφτεί να πάρει, τότε ανήκουν μόνο στον έναν; Ή δεν παίρνει καθόλου; Μην έρθει η στιγμή που θα πει «χάρη σ’εμένα έχεις αυτό, γιατί εσύ τότε δεν το ‘θελες!»
Όλα λίγο πολύ καταλήγουν στην τελευταία δήλωση και στην αποφυγή της, καθώς μια συγκατοίκηση με το ταίρι, σκοπό έχει το να έρθει το ζευγάρι πιο κοντά, παρά να απομακρυνθεί εξαιτίας καθημερινών παρεξηγήσεων. Οι καλοί λογαριασμοί μπορεί να κάνουν τους καλούς φίλους, όμως και οι ξεκάθαρες εξηγήσεις φέρνουν μια υγιή σχέση. Αν είναι κάτι λοιπόν που θεωρείται ασήμαντο, ας μην το προσπερνάμε, αφού σε βάθος χρόνου ίσως αποδειχτεί καταλυτικό.
Επιμέλεια κειμένου: Γιοβάννα Κοντονικολάου