Νεότεροι εκπαιδευτικοί δε σημαίνει λιγότερο ικανοί

Όσο η ρίζα της λέξης «εκπαίδευση» είναι ο «παῖς», άλλο τόσο η ρίζα, το θεμέλιο της ίδιας της εκπαίδευσης είναι και πάλι το παιδί. Πυρήνας είναι ο μαθητής, η ορθή διδασκαλία, η μεταλαμπάδευση γνώσεων και δεξιοτήτων. Η προώθηση δασκάλων «προτύπων» που εμπνέουν τη μίμηση ως προς τη μάθηση αλλά και τη συμπεριφορά. Η εκπαίδευση είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τους τοίχους εκείνους που περικλείουν ένα σχολείο. Παρ’ όλ’ αυτά, εκπαίδευση είναι οι άνθρωποι που τη μεταδίδουν αλλά κι αυτοί που τη λαμβάνουν και την επεξεργάζονται. Όχι μόνο το κτίριο κι οι αίθουσες. Κι εκείνοι οι άνθρωποι βρίσκονται παντού. Εντός αλλά κι εκτός του σχολείου. Κι έχουν κι οι ίδιοι εκπαιδευτεί σε διαφορετικές τεχνικές και στρατηγικές διδασκαλίας. Κάποιοι πριν από δεκαετίες, άλλοι πιο πρόσφατα. Η ημερομηνία όμως, δεν είναι κάτι που καθορίζει την ικανότητα διαχείρισης ευάλωτων ηλικιών, όπως είναι τα παιδιά.

Υπάρχουν άπειρες απαντήσεις οι οποίες εξηγούν, αλλά ίσως δε δικαιολογούν τις ανησυχίες και το δισταγμό που χαρακτηρίζουν ένα γονέα, όταν καλείται να εμπιστευτεί το παιδί του στα χέρια ενός νεαρού εκπαιδευτικού. Πολύ συχνές είναι οι περιπτώσεις όπου η μητέρα ή ο πατέρας θα ψάξει το ιστορικό του καθηγητή προτού τον επιλέξει ως παιδαγωγό. Είναι απόλυτα λογικό και κατανοητό ο κάθε γονιός να επιθυμεί το ανώτατο δυνατό επίπεδο μάθησης για τα παιδιά του. Να θέλει να διδαχθούν από εκπαιδευτικούς που μετρούν χρόνια εμπειρίας, που θα μπορέσουν να είναι αποδοτικοί και το παιδί τους να πετύχει. Γιατί ένας εκπαιδευτικός που βρίσκεται χρόνια στο χώρο «ξέρει». Έχει γνωρίσει άλλωστε τόσους άλλους μαθητές στη ζωή του που έχει πλέον φτιάξει μοτίβα συμπεριφορών και δεξιοτήτων στο μυαλό του. Έχει κατηγοριοποιήσει τους μαθητές με βάση τους προηγούμενους κι έτσι μπορεί αμεσότερα να αντιμετωπίσει εμπόδια. Να «σπρώξει» λιγότερο δυνατούς μαθητές, να φέρει υψηλότερα αποτελέσματα, να «πάει με τα νερά» του παιδιού αλλά και του γονέα του.

Τι κρύβεται όμως πίσω από την έρευνα που κάνει ο γονιός και την επιλογή του εμπειρότερου άρα και καλύτερου; Κρύβονται νέοι εκπαιδευτικοί, άνθρωποι με αγάπη και ζήλο προς το αντικείμενό τους, που περιμένουν τη δική τους τη σειρά. Περιμένουν να γίνει η αρχή, όταν κάποιος θ’ αποφασίσει να τους δώσει μια ευκαιρία. Μια ευκαιρία για ν’αποδείξουν κι αυτοί την αξία τους. Είναι άνθρωποι που έχουν ίσως προπονηθεί και μάθει τις νεότερες τεχνικές διδασκαλίας. Έχουν ψαχτεί κι έχουν γεμίσει γνώσεις. Άνθρωποι που αφιερώνουν εκτός από εκείνα τα χρόνια στο πανεπιστήμιο, επιπλέον χρόνο και κόπο όταν παρευρίσκονται σε συνέδρια διδασκαλίας, όταν ολοκληρώνουν διαδικτυακά σεμινάρια με σκοπό την ενημέρωση για όλες τις πρόσφατες αλλαγές και ανανεώσεις σχετικά με τη δουλειά τους. Άνθρωποι που όταν εκείνη η πολυπόθητη ευκαιρία τους χτυπήσει την πόρτα, έχουν πολλή όρεξη για δουλειά. Κι ίσως να μην είναι πεπειραμένοι όσο αφορά την αντιμετώπιση παιδιών, έχουν όμως την ίδια ενέργεια μ’αυτά.

Η ενέργεια κι η σύνδεση είναι σπουδαίο πράγμα στη σχέση ανάμεσα σε παιδί κι εκπαιδευτικό. Πολλά παιδιά ξεκινούν μαθήματα με «την κυρία» ή «τον κύριο» κι είναι διστακτικά γιατί δε γνωρίζουν αυτό το άτομο το οποίο καλούνται να υπακούσουν. Έτσι λοιπόν, υπάρχει εκείνη η δοκιμαστική περίοδος όπου ο μαθητής χρειάζεται το χρόνο του για να εμπιστευτεί το άτομο που στέκεται μπροστά του και του επιβάλλεται. Που κάποιες μέρες είναι το χειρότερο άτομο στον κόσμο γιατί έβαλε πολλή κατ’οίκον εργασία. Άλλες είναι ο καλύτερος φίλος, ο κλόουν, ο «κουλ» που θ’αράξει παρέα στο διάλειμμα, ο ψυχολόγος που θα μιλήσει για τις ερωτικές του απογοητεύσεις. Ο δάσκαλος. Ένα άτομο νεαρής ηλικίας λοιπόν, έχει ίσως περισσότερες εναλλακτικές στο μυαλό του για το πώς μπορεί να προσεγγίσει αυτά τα ευάλωτα πλάσματα που είναι τα παιδιά. Έχει εκπαιδευτεί με τις πιο σύγχρονες μεθόδους κι ίσως το παιδί να νιώσει ευκολότερα ασφάλεια κι άνεση.

Όσο οι γονείς –δικαιολογημένα– αμφιβάλλουν για το ταλέντο και τις ικανότητες ενός νεαρού ατόμου, άλλοι οι οποίοι μετρούν δεκαετίες εμπειρίας, ίσως κάποτε να μπλέκονται στην παγίδα παλαιωμένων τεχνικών. Όσο κι αν η εμπειρία είναι καταλυτικός παράγοντας απόδειξης γνώσης του αντικειμένου ενός επαγγελματία, άλλο τόσο είναι κι η ανάγκη συνεχούς ξεσκoνίσματος κι ανανέωσης εκείνων των γνώσεων. Ακόμα κι αυτοί που θεωρούνται έμπειροι, χρειάζεται συνεχώς να ενημερώνονται, εφόσον η εκπαίδευση είναι ένας τομέας που πολύ συχνά επιδέχεται αλλαγές. Όχι, δεν πρόκειται και ούτε θα ήταν υγιές να πρόκειται για ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον όπου επικρατούν είτε οι μεν είτε οι δε. Ιδανικά, θα επρόκειτο για ένα εκπαιδευτικό περιβάλλον όπου οι νέοι μαθαίνουν απ’τους παλιούς αλλά κι οι παλιοί ενημερώνονται απ’τους καινούριους.

Ναι, ένας άπειρος εκπαιδευτικός είναι τρομαγμένος. Είναι αγχωμένος για το πώς θα τα βγάλει πέρα και πώς θα πάρει στα χέρια του την ευθύνη τόσων «ξένων» παιδιών. Και πώς φυσικά μετά θα λογοδοτήσει στους γονείς τους. Χρειάζεται μόνο να του εμπιστευτεί ο γονιός τα παιδιά για ν’ απαντήσει αυτές τις ερωτήσεις που προβληματίζουν πρώτα τον ίδιο. Ναι, πιθανό να χρειάζεται αρχική καθοδήγηση, αλλά γι αυτό υπάρχουν εξάλλου οι «παλαίμαχοι» του επαγγέλματος. Όταν όμως δοθεί η ευκαιρία και γίνουν τα πρώτα βήματα, τότε εκείνα τα παιδιά παύουν να είναι ξένα. Ο κάθε εκπαιδευτικός έχει τα παιδιά «του». Θα τον ακούσεις να τα αποκαλεί πάντα με τη κτητική αντωνυμία κι όχι απλώς θα θέλει ν’ αναλάβει την ευθύνη τους απέναντι στους γονείς, αλλά θα ‘ναι και περήφανος που το κάνει. Ένας νέος εκπαιδευτικός μπορεί να μάθει, να εξηγήσει, να μεταδώσει, να διδάξει και να γίνει φίλος με τους μαθητές του. Κι έτσι μπορούν να είναι όλοι ευχαριστημένοι. Οι γονείς, για τα υψηλά αποτελέσματα και τη συνεργασία, αλλά κι οι μαθητές, που η τάξη μπορεί και να μην είναι το χειρότερο μέρος για να βρεθούν.

Εξαιρετικά αφιερωμένο στον κάθε εκπαιδευτικό και τα δικά του παιδιά!