Για να καταλάβεις κάποιον αρκεί να παρατηρήσεις 3 πράγματα

Πολλές φορές στη ζωή μας έχουμε επιχειρήσει ν’ αναλύσουμε την συμπεριφορά ενός ατόμου που έχουμε απέναντί μας, σε μια προσπάθεια να κατανοήσουμε καλύτερα τις προθέσεις και τις πράξεις του. Ακόμη, διερωτώμενοι «Γιατί το έκανα αυτό;» «Γιατί συμπεριφέρομαι έτσι;» θα προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε και τον ίδιο μας τον εαυτό, έργο ιδιαίτερα πολύπλοκο θα λέγαμε. Η αναζήτηση του εαυτού, ο συλλογισμός και η προσπάθεια κατανόησης των ανθρώπινων σκέψεων και συμπεριφοράς, είναι γνωστό ως «ψυχολογία» εδώ και πάνω από 500 χρόνια.

Ο Alfred Adler ένας από τους πιο φημισμένους φιλοσόφους και ψυχιάτρους, είχε τη δική προσέγγιση που ονόμασε Ατομική Ψυχολογία, εξετάζοντας την ανθρώπινη συμπεριφορά πιο ολιστικά. Υποστηρίζει πως, ο άνθρωπος έχει βιολογικά ζητήματα, τη δική του ψυχολογική στάση (συναισθήματα, πιστεύω, συμπεριφορές) και οικογενειακούς, κοινωνικούς και κοινοτικούς δεσμούς. Ο Adler ήταν θερμός υποστηρικτής της θεωρίας πως όλοι έχουμε έναν βασικό πόθο και στόχο: να ανήκουμε και να αισθανόμαστε σημαντικοί. Σύμφωνα με τον Adler, κάθε άτομο έχει τρία καθήκοντα ζωής τα οποία πρέπει να αντιμετωπίσει και να προσπαθήσει να βρει λύσεις: η εργασία, η κοινωνία και οι ερωτικές σχέσεις. Αποτελούν την δικιά του πραγματικότητα. Όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζει τον κατευθύνουν προς αυτά τα καθήκοντα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι στον κόσμο χρειάζεται να δουλέψουν για να διασφαλίσουν τα απαραίτητα προς το ζην (τροφή, στέγη, ρουχισμό). Το καθήκον τις εργασίας, ο Adler το θεωρεί ως συνέπεια της διαβίωσής μας στην επιφάνεια του πλανήτη Γη καθώς θα πρέπει αναπτυχθούμε υπό τους περιορισμούς και με τις δυνατότητες που ο τόπος κατοικίας μας διαθέτει. Όλα τα προβλήματα του ανθρώπου σε αυτόν τον τομέα, παρουσιάζονται από την ίδια την ύπαρξή του σε ένα συγκεκριμένο χώρο (τη Γη), με όλα τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα που φέρνει η θέση μας. Πώς μπορεί το είδος απασχόλησης να μας βοηθήσει να αναλύσουμε την συμπεριφορά ενός ατόμου; Γιατί οι άνθρωποι επέλεξαν αυτό το επάγγελμα;  Κάποιοι επιλέγουν με βάση τα ιδανικά τους: «μου αρέσει να βοηθάω τους συνανθρώπους μου». Άλλοι ακολουθούν το πρότυπο κάποιου που έχουν σαν είδωλο: «ο πατέρας μου είναι δικηγόρος θέλω να γίνω σαν κι αυτόν γιατί τον θαυμάζω», ενώ και τα προσωπικά χαρακτηριστικά που φέρει ο κάθε ένας, ταιριάζουν με την επιλογή τους, όπως για παράδειγμα «δεν μπορώ την ρουτίνα του γραφείου» ή όταν ξεχωρίζουν για τις διοικητικές τους ικανότητες. Η φύση της εργασίας μας (η κάθε μια σε διαφορετικό βαθμό) έχει κάποια χρησιμότητα στο κοινό καλό της κοινωνίας και μέσω αυτής λαμβάνουμε το αίσθημα προσωπικής ικανοποίησης και συνεισφοράς, υποστηρίζοντας τον βασικό σκοπό των ανθρώπων με βάση τη θεωρία του Adler.

Το δεύτερο καθήκον, ή «πρόβλημα που χρήζει επίλυσης», είναι αυτό της κοινωνικής αλληλεπίδρασης. Αυτό παρουσιάζεται από το γεγονός ότι υπάρχουν κι άλλοι άνθρωποι γύρω μας και ζούμε σε συνεργασία μαζί τους. Αν ζούσαμε απομονωμένοι θα καταστρεφόμασταν, αναφέρει ο Adler. Την ανάγκη για κοινωνικοποίηση, οι άνθρωποι καταφέρνουν να την ικανοποιήσουν δημιουργώντας φιλίες, αναπτύσσοντας το κοινωνικό τους συναίσθημα και μέσω της συνεργασίας. Η φιλία, ένα σημαντικό κομμάτι της ένταξής μας στην κοινωνία, εμπεριέχει την έννοια του «ανήκειν» καθώς είναι στη φύση μας να θέλουμε να είμαστε μέρος κάποιου οργανωμένου συνόλου (π.χ χορωδία, θεατρικό εργαστήρι, αθλητικό όμιλο) αλλά και απαιτεί και συναλλαγές, που σημαίνει πως έχουμε πραγματικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ του εαυτού μας και των άλλων ανθρώπων.

Το τρίτο θέμα που εξετάζει ο Adler μελετώντας την ανθρώπινη συμπεριφορά είναι η αγάπη/ερωτική επαφή. Εδώ οι άνθρωποι καλούνται να ορίσουν τον ρόλο του φύλου τους, που απαντά στην ερώτηση «Τι σημαίνει να είσαι άντρας;» «Τι σημαίνει να είσαι γυναίκα;». Οι απαιτήσεις της κοινωνίας από τους άντρες και τις γυναίκες διαφέρουν ανάλογα με την εποχή και την κουλτούρα της χώρας στην οποία ζουν. Στη συνέχεια θα πρέπει ν’ αναγνωρίσουν τον ρόλο του φύλου που ανήκουν «Πόσο κοντά έφτασα στην εκπλήρωση αυτού του ορισμού του άντρα ή της γυναίκας;» Αυτός ο τομέας, περιλαμβάνει τις απόψεις και βασικές αρχές του κάθε ένα από εμάς, όσον αφορά τα ερωτικά ραντεβού, την ερωτοτροπία, τον γάμο και την οικογένεια. Για παράδειγμα, είναι δυνατόν να αγαπάτε κάποιον και να μη θέλετε να τον παντρευτείτε, ή ακόμη, μπορεί να μην αγαπάτε κάποιον και να μένετε μαζί του επειδή σας αγαπάει κι εσείς ικανοποιείτε τις ανάγκες σας μέσω της σχέσης.

Επομένως, αν επιθυμείτε ν’ αναλύσετε τη συμπεριφορά ενός ατόμου, μην εστιάσετε μόνο σε ένα σημείο. Η προσέγγιση του Alfred Adler θα σας δώσει μια πιο σφαιρική εικόνα για να μπορέσετε να  μπείτε στην ψυχοσύνθεση αυτού του ατόμου. Ίσως, για να κατανοήσουμε τη συμπεριφορά τον άλλων να πρέπει να κάνουμε χρήση της ενσυναίσθησης, όπως την ορίζει ο Adler «βλέποντας με τα μάτια του άλλου, ακούγοντας με τα αυτιά του άλλου και νιώθοντας με την καρδιά του άλλου».