Μακροχρόνιες φιλίες∙ η ζωή μας σκορπά μα οι στιγμές μας δένουν

Όσο με τον καιρό φορτωνόμαστε περισσότερες δεκαετίες στις πλάτες μας, οι συνήθειες και τα ενδιαφέροντά μας αλλάζουν, κι η ζωή μας παίρνει διαρκώς διαφορετικούς, καινούριους, δρόμους. Τα ανέμελα, γεμάτα εξερεύνηση κι αντιδραστικότητα χρόνια της εφηβείας τα διαδέχεται η ανήσυχη, απροσάρμοστη κι ονειροπόλα δεκαετία των 20, έπειτα έρχεται η δεκαετία των 30, πιο ώριμη, συνειδητοποιημένη και με στροφή σε έναν πιο ποιοτικό κι ουσιώδη τρόπο ζωής, κι η λίστα των αλλαγών συνεχίζεται. Συνεπώς, χρόνο με τον χρόνο οι προτεραιότητές μας μεταβάλλονται, οι εργασιακές απαιτήσεις κι υποχρεώσεις πληθαίνουν κι οι ανάγκες μας αλλάζουν τροχιά.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο της αλλεπάλληλης μεταμόρφωσης κι εξέλιξης, επακόλουθο είναι οι μακροχρόνιες φιλίες μας να πλήττονται κι οι δεσμοί που μας ενώνουν να αρχίζουν να φθείρονται. Η καθημερινότητα κι οι υποχρεώσεις μας είναι πλέον διαφορετικού είδους, τα προγράμματά μας δε συμπίπτουν κι ίσως ακόμη να βρισκόμαστε σε διαφορετικές πόλεις ή και χώρες, κι επομένως να μας χωρίζουν χιλιόμετρα. Ωστόσο, τέτοιου είδους «τεχνικά» προβλήματα είναι συνήθως αντιμετωπίσιμα και μπορούν να επιλυθούν με αμοιβαία προσπάθεια.

Η ρωγμή στις μακροχρόνιες φιλίες επέρχεται όταν μεταβάλλονται τα ποιοτικά χαρακτηριστικά του εαυτού μας, όπως οι συνήθειες, ο τρόπος ζωής και σκέψης μας, η αντίληψή μας, οι ανάγκες μας, τα οποία αποτελούν στοιχεία του χαρακτήρα μας κι είναι αυτά που μας ενώνουν. Παρόλο έχουμε μεγαλώσει μαζί, καθώς ενδεχομένως να γνωριζόμαστε απ’ τα φοιτητικά, εφηβικά ή και παιδικά μας χρόνια, οι ζωές μας μπορεί να ‘ναι σε εντελώς διαφορετικό σημείο από παλαιότερα, κάνοντας τα κοινά μας να λιγοστεύουν όλο και περισσότερο. Όσο κι αν προσπαθούμε να τις διατηρήσουμε ακλόνητες, φτάνουμε κάποια στιγμή στο σημείο όπου το μόνο που μας συνδέει είναι τα χρόνια της φιλίας μας.

Επομένως, τι είναι το πιο ορθό να πράξουμε, αν η φιλία μας επέλθει σε μια τέτοια κατάσταση; Να συνεχίσουμε μια ανιαρή φιλία, έχοντας ελάχιστα ή έως κανένα κοινό μεταξύ μας ή να κόψουμε ολοκληρωτικά τους δεσμούς μας; Αν επιλέξουμε την πρώτη επιλογή, τότε δεσμευόμαστε σε μια σχέση εξαναγκασμού, αφού θα συνεχίσουμε να αφιερώνουμε χρόνο κι ενέργεια σε φίλους που θεωρούμε πως πλέον δεν περνάμε και τόσο ευχάριστα μαζί και που δεν έχουν να μας προσφέρουν τίποτα, μόνο και μόνο εξαιτίας των τόσων πραγμάτων που έχουμε μοιραστεί στο παρελθόν και των χρόνων που γνωριζόμαστε.

Απ’ την άλλη, αν τους αφαιρέσουμε τελείως απ’ τη ζωή μας, θα χάσουμε ένα τεράστιο κομμάτι της. Οι μακροχρόνιοι φίλοι μας αποτελούν μέρος του εαυτού μας, καθώς είναι οι πρωταγωνιστές μεγάλου ποσοστού των αναμνήσεών μας, ήταν παρόντες στις δύσκολες κι ευτυχισμένες στιγμές μας κι έχουν συμβάλλει σε μεγάλο βαθμό στη διαμόρφωση του χαρακτήρα μας. Γνωρίζουν τα πάντα για εμάς και με ένα τηλεφώνημα θα τρέξουν να βρεθούν στο πλάι μας. Οπότε, εφόσον έχουμε την τύχη να ‘χουμε τέτοιους ανθρώπους δίπλα μας, θα ήταν παράλογο να τους απομακρύνουμε από κοντά μας.

Άρα εξίσου κι οι δύο επιλογές συνιστούν ακραίες λύσεις κι η απάντηση βρίσκεται κάπου στο ενδιάμεσο. Όλοι μας με τον καιρό κάνουμε τον απολογισμό μας και ταξινομούμε τους ανθρώπους στη ζωή μας με βάση το τι σημαίνουν για εμάς αλλά και το τι είναι ικανοί να μας προσφέρουν, κατά πόσο οι προσωπικότητές μας ευθυγραμμίζονται κι αν μπορούμε μαζί τους να αγγίξουμε μια καλύτερη εκδοχή του εαυτού μας.

Δεν είναι κακό να παραδεχτούμε πως οι μακροχρόνιοι φίλοι μας ίσως χρειάζεται να υποστούν μια υποβάθμιση σε αυτήν την ιεράρχηση και την ύψιστη προτεραιότητα του χρόνου και της ενέργειάς μας να λάβουν άλλοι, πιο κατάλληλοι. Με αυτόν τον τρόπο ούτε τους βγάζουμε εντελώς απ’ τη ζωή μας νιώθοντας έπειτα τύψεις κι ούτε εξαναγκαζόμαστε να καταβάλουμε υπεράνθρωπες προσπάθειες, ώστε να κάνουμε τη φιλία μας να πετύχει χωρίς αποτέλεσμα.

Είναι, λοιπόν, θέμα προτεραιοτήτων και την πρωτιά την διεκδικεί όχι πάντα ο παλαιότερος φίλος αλλά ο πιο κατάλληλος. Μέσα στη δίνη των αλλαγών, οι ανάγκες μας διαφοροποιούνται κι ίσως οι μακροχρόνιοι φίλοι μας να μην μπορέσουν να προσαρμοστούν έγκαιρα. Όμως, τα κοινά χρόνια στις ανθρώπινες σχέσεις είναι καταλυτικός παράγοντας, καθώς χτίζουν γερά θεμέλια κι ακριβώς γι’ αυτόν το λόγο αυτοί οι άνθρωποι θα παραμένουν στη ζωή μας, όσο κι αν αλλάξουμε, όσα κι αν μας χωρίζουν, κατέχοντας μια ξεχωριστή θέση μέσα σε αυτή.