Προστάτεψέ με απ’ αυτό που θέλω

Είναι στην ανθρώπινη φύση μας η ροπή προς κάτι βλαβερό, επικίνδυνο και γενικά επιζήμιο για τον εαυτό μας. Εθιζόμαστε στο τσιγάρο και το αλκοόλ και παρ’ όλο που έχουμε πλήρη επίγνωση των αρνητικών τους συνεπειών στην υγεία μας, συνεχίζουμε την κατανάλωσή τους με πάθος, καθώς είναι άκρως απολαυστικές και συνεπώς εξαρτητικές συνήθειες. Παρόμοια λειτουργούμε και με ορισμένους ανθρώπους. Ποθούμε άτομα που μας αλλοιώνουν την ταυτότητα και μας δηλητηριάζουν με αρνητικά συναισθήματα κι όμως, τους επιλέγουμε κι αυτούς με το ίδιο πάθος που εμμένουμε στις κακές μας συνήθειες.

Μας ελκύουν άνθρωποι «ανθυγιεινοί», που με μαεστρία καταφέρνουν να βγάλουν από μέσα μας έναν άλλον εαυτό, τη χειρότερη ίσως εκδοχή του πραγματικού, ώστε να καταλήγουμε να νιώθουμε ξένοι μέσα στο ίδιο μας το σώμα. Σαν δικτάτορες καταλαμβάνουν με τη βία –στην καλύτερη μόνο ψυχολογική– το μυαλό μας, ελέγχουν τα συναισθήματά μας και καθορίζουν τη συμπεριφορά μας. Η ειρωνεία είναι πως ενώ το αντιλαμβανόμαστε, το ανεχόμαστε άβουλα και σιωπηρά κι αρνούμαστε να κάνουμε την εξέγερσή μας, ώστε να ξεφύγουμε από αυτούς.

Αντίθετα, απολαμβάνουμε την κυριαρχία τους κι ως εκ τούτου αλλάζουμε συνήθειες και προτεραιότητες, απαρνιόμαστε δραστηριότητες που μας γέμιζαν χαρά, απομακρυνόμαστε από φίλους και παρέες. Η επίδρασή τους, όμως, δε στέκεται απλώς στις αλλαγές της καθημερινότητάς μας, αλλά επεκτείνεται και στην ψυχική μας ισορροπία.

Αισθανόμαστε ανασφαλείς, αδύναμοι, κατώτεροι απέναντί τους κι ύστερα τα βάζουμε με τον ίδιο μας το εαυτό που τους επιτρέψαμε να ‘χουν τέτοιον αντίκτυπο πάνω μας. Θυμώνουμε και νιώθουμε ενοχές που οικειοθελώς και με πλήρη συνείδηση ανεχόμαστε την αρνητική επιρροή τους.

Ποια κρυφή δύναμη, όμως, μας τραβάει συνεχώς προς το μέρος τους και γιατί εθελοτυφλούμε, όταν αισθανόμαστε ότι μας βγάζουν μια χειρότερη εκδοχή μας; Ίσως ευθύνεται η χαμηλή αυτοπεποίθησή μας κι έτσι υποδουλώνουμε τον εαυτό μας σε τέτοιες καταστάσεις, διότι θεωρούμε πως αυτό μας αρμόζει και πως δεν αξίζουμε κάτι καλύτερο.

Ίσως, πάλι, στην ανελέητη προσπάθειά μας να βρούμε το διαφορετικό, το έντονο και το μοιραίο, να πέφτουμε στην παγίδα και να πιστεύουμε πως αυτός ο άνθρωπος κι αυτή η σχέση είναι η απάντηση στη μονοτονία και στις ανιαρές εμπειρίες που είχαμε βιώσει στο παρελθόν.

Ίσως, τέλος, να ‘χει ριζώσει στη σκέψη μας η δειλία κι η συνθηκολόγηση, να εφησυχάζουμε στην ιδέα ότι πλέον έτσι είναι οι ανθρώπινες σχέσεις, ατελείς, επίπονες, με αδιαπραγμάτευτους συμβιβασμούς κι οπισθοχωρήσεις και με το δικαίωμα να σε μεταμορφώνουν κι εσύ να το αποδέχεσαι χωρίς αντιρρήσεις, καθώς δε θες να διακινδυνέψεις να χάσεις αυτό που έχεις.

Στην πραγματικότητα, όμως, όσο κι αν δεν το παραδεχόμαστε, κουβαλάμε μέσα μας μια προδιάθεση για αυτοκαταστροφή. Θέλουμε να τσαλακωθούμε, να δούμε μια άλλη πλευρά του εαυτού μας, να αφεθούμε σε λάθος διαδρομές και, ύστερα, να αισθανθούμε μία-μία τις συνέπειές τους πάνω μας χωρίς αντίσταση.  Παρ’ όλο που γνωρίζουμε το κακό που μας προσφέρουν, το υποδεχόμαστε στη ζωή μας πανηγυρικά. Είναι ένα είδος συναισθηματικού μαζοχισμού, και μας εξιτάρει όταν βρίσκουμε το άτομο που έχει τη δύναμη να μας τον προκαλέσει.

Έχουμε την περιέργεια να εγκλωβιστούμε σε λαβύρινθους δίχως διαφυγή και να νιώσουμε, έστω και για λίγο, το χάος και την αναστάτωση που μας προκαλεί η εμπλοκή μας με έναν τέτοιον άνθρωπο. Όσο δυναμικοί κι ακέραιοι κι αν δηλώνουμε, είναι πολύ πιθανό να παρασυρθούμε και να ποθήσουμε άτομα που μας βγάζουν τις αδυναμίες και τις ανασφάλειές μας στην επιφάνεια, γιατί βλέπουμε κατάματα μια διαφορετική πτυχή του εαυτού μας που δε συνάδει με την τελειότητα που του έχουμε προσδώσει.

Όλοι επιζητούμε να ζήσουμε κάτι έντονο στη ζωή μας, κάτι συναρπαστικό, κάτι που θα μας απομακρύνει απ’ την πραγματικότητα και θα μας αλλάξει εξολοκλήρου την κοσμοθεωρία. Συνεπώς, όταν γνωρίζουμε έναν «ανθυγιεινό» άνθρωπο έχουμε την ψευδαίσθηση ότι όντως θα μας ικανοποιήσει αυτά τα αιτήματα, πράγμα που το καταφέρνει αλλά με αρνητικές συνέπειες για εμάς.

Όπως οι υπερβολικές δόσεις αλκοόλ μας απογειώνουν για μια στιγμή και στη συνέχεια μας εκδικούνται με ένα φριχτό hangover, το ίδιο κι εκείνοι. Μπορεί να έχουν την ικανότητα να μας προσφέρουν πολύ έντονες συγκινήσεις, δυνατά συναισθήματα και τέλειο σεξ, όμως όλα αυτά δε στηρίζονται σε σωστά θεμέλια με συνέπεια, σύντομα, να μας προσγειώσουν άτσαλα στο έδαφος και να ευχόμαστε να επιστρέψουμε στην πραγματικότητα, στον αληθινό μας εαυτό και στην ψυχική μας ηρεμία.

Αν έχεις γνωρίσει ένα τέτοιο άτομο κι αναρωτιέσαι να προχωρήσεις μαζί του ή όχι, ή αν είσαι ήδη μαζί του, κάνε μια παύση και ρώτα τον εαυτό σου:

«Ποια εκδοχή του εαυτού μου μού βγάζει αυτός ο άνθρωπος;».

Η απάντηση που θα δώσεις θα καθορίσει και τη συνέχεια.